Człowiek, który wiedział wszystko. Przegląd najlepszych książek Umberto Eco

Baudolino. Chłopiec, który kłamał

Opowieść o pochodzącym ze wsi 14-latku, który pewnego dnia spotyka cesarza Fryderyka Barbarossę i udaje się z nim podróż po świecie. Książka jest o tyle niezwykła, że chcący stać się w przyszłości kronikarzem Baudolino wyraża jawny pogląd, iż kłamstwa i konfabulacje nie są moralnie wadliwe – wręcz przeciwnie, ubarwiają one rozmaite historie i dodają im pikanterii.

Tytułowy bohater snuje rozmaite opowieści, nawiązujące do wydarzeń historycznych, a czytelnik sam musi rozstrzygać, czy są one prawdziwe, czy też zmyślone. A czasem nawet – te zmyślone stają się rzeczywistymi… W dziele tym po raz kolejny można podziwiać popisy erudycji i wszechstronności językowej Eco.

Cmentarz w Pradze. Czy tajemniczy protokół istniał?

Tym razem akcja kryminału rozgrywa się w czasach nie tak odległych, bo w wieku XIX, którego panoramę Eco zarysowuje w sposób niezwykle precyzyjny i szczegółowy.

Tematem przewodnim są Protokoły Mędrców Syjonu, które miały być jedną z przyczyn wykiełkowania w głowach nazistów okrutnej idei dotyczącej eksterminacji Żydów. To opowieść o sile manipulacji i zagrożeniu, jakie może stanowić nieracjonalna wiara w teorie spiskowe. Po raz kolejny mamy do czynienia z pełną polotu próbą zainteresowania czytelnika historią.

Co ciekawe, główny bohater, Simonini, to jedyna postać fikcyjna w całej książce. Całą resztę włoski pisarz przeniósł z rzeczywistości w charakterystycznym dla siebie stylu. Opowieść trzyma w napięciu do samego końca.

Eco jako dydaktyk. Jak napisać pracę dyplomową. Poradnik dla humanistów

książka, która docelowo skierowana jest dla magistrantów kierunków humanistycznych (nie tylko włoskich uczelni, niżej podpisany korzystał i bardzo sobie ceni). Autor stara się przekazać w pigułce przepis na stworzenie wartościowej pracy magisterskiej, począwszy od decyzji o wyborze promotora, przez umiejętną selekcję danych, aż po poradę, jaki prezent warto wręczyć profesorowi po obronie zakończonej sukcesem. Ok, tego ostatniego we wspomnianej pozycji nie ma, ale wszystkie pozostałe składowe potrzebne do zbudowania tego typu utworu już jak najbardziej.

Być może część z jego sugestii jest dziś nieco passé, ze względu na fakt, iż wielki mistrz większość swego dorobku tworzył w epoce przed-komputerowej, jednakże sam pisarski dorobek Eco niech będzie odpowiedzią na to, czy warto czerpać z jego rad odnośnie tworzenia tekstów.

Postmodernistyczny podręcznik estetyki i inne albumy

Równie wiele czasu, co na analizy historyczne bądź literackie, Umberto Eco poświęcał sztuce. Historia Piękna to pozycja, która miała na celu pokazać, w jaki sposób ta estetyczna kategoria zmieniała się na przestrzeni wieków, czy też jak zależała ona od danego kręgu kulturowego bądź statusu społecznego jednostki. To bardziej album, aniżeli dzieło literackie: bogaty w ilustracje, fragmenty klasycznych tekstów czy innych odnośników.

To także pierwsza część nieoficjalnej serii, na którą składają się m.in. takie pozycje, jak stanowiąca swoisty kontrast dla poprzedniczki Historia Brzydoty, czy Historia Krain i Miejsc Legendarnych (tę powinni polubić zwłaszcza zwolennicy fantastyki). W każdą ze swych kompilacji autor po raz kolejny włożył duże nakłady interesującej wiedzy, co powinno stanowić gratkę nie tylko dla miłośników sztuki. Znakomity pomysł na prezent.

Po tym krótkim zestawieniu powinna nasunąć się jedna nadrzędna myśl - Umberto Eco nie należy do autorów łatwych. To twórca, który w procesie twórczym wymagał od siebie bardzo wiele, ale – co jest z tym niejako związane – także od czytelnika. Jego literaturę można odczytywać na kilku poziomach i jeżeli chcemy wyciągnąć z Imienia Róży nieco więcej, niż z byle powieści kryminalnej, włoski pisarz oczekuje od nas dużej dozy skupienia i analizy złożonych wątków.

W zamian oferuje jednak wrażenia porównywalne do podziwiania najwybitniejszych dzieł sztuki, bowiem powieści Eco to kolorowe budowle ze słów, znaczeń i kontekstów, przypominające secesyjną architekturę Gaudiego.