Data publikacji:

Czy samodzielne odzyskiwanie danych z dysku jest możliwe?

Utrata danych to jeden z koszmarów użytkowników komputerów i innych urządzeń mobilnych, który potrafi spędzić sen z powiek. Oczywiście można stwierdzić, że jest to nieodzowny element cyklu użytkowania sprzętu, ponieważ żaden nośnik nie jest niezniszczalny i w pewnym momencie się zużyje. Niestety wielu z nas o tym zapomina, a gdy dojdzie do awarii, panikujemy, nie biorąc pod uwagę, że niektóre uszkodzenia da się domowymi sposobami zniwelować i odzyskać kluczowe dane. Sprawdź sposoby na odzyskiwanie danych z dysku.

odzyskiwanie danych z dysku

Jak odzyskać dane z dysku, gdy przytrafi się jedna z tych usterek?

Zanim przystąpimy do rozważań na temat domowego odzysku danych, powinniśmy zastanowić się nad uszkodzeniami, jakie mogą przytrafić się naszemu sprzętowi. To bowiem od rodzaju uszkodzeń zależy czy dane będzie można odzyskać i czy niezbędne będzie w tym celu użycie specjalnych urządzeń, czy może zrobimy to samemu w zaciszu domowym.

Jednymi z najpopularniejszych uszkodzeń, które w dużej mierze spowodowane są długim czasem użytkowania, są pojawiające się bad sectory. W dużym uproszczeniu polega to na tym, że dysk jako nośnik podzielony jest na bloki z danymi. Każdy z tych bloków ma pewną żywotność i sprawność i po pewnym czasie ulega uszkodzeniu. W rezultacie dane zapisywane są przez dysk na innych blokach, a do uszkodzonego tracimy dostęp zarówno, jeśli chodzi o zapis, jak i odczyt danych. Śmiało można stwierdzić, że jest to jedyny przypadek, w którym samodzielne odzyskanie plików jest w ogóle możliwe, ale o tym w dalszej części materiału.

Kolejny rodzaj usterek, które mogą przytrafić się dyskom HDD, są uszkodzenia głowicy. Jest to element odpowiedzialny za zapis i odczyt danych na talerzu dysku HDD, jednak przez bardzo szybkie poruszanie się po jego powierzchni wszelkie drgania czy upadki dysku stanowią bardzo poważne zagrożenie. Odkształcona głowica może bowiem uderzyć w obracający się talerz, powodując rysy, które całkowicie zniszczą zapisane na nim pliki.

Drugim z możliwych scenariuszy jest awaria napędu głowicy, która uniemożliwia jej jakikolwiek ruch. Wówczas tylko wyspecjalizowani fachowcy w specjalnie przygotowanych pomieszczeniach wymieniają uszkodzoną głowicę na nową. Niestety rozwiązanie to nie gwarantuje 100% skuteczności i w pewnym procencie przypadków danych nie da się odzyskać.

Trzecim najpopularniejszym rodzajem usterek są awarie mechaniki lub elektroniki dysku. Elektronika jest bowiem bardzo delikatnym elementem, który w szczególności narażony jest na wszelkiego rodzaju przecięcia i zwarcia. W takiej sytuacji w dyskach HDD dane nie ulegają skasowaniu, jednak cały układ sterujący wymaga wymiany.

Najczęściej stosowaną wówczas praktyką jest przełożenie sprawnej płytki sterującej ze sprawnego dysku. Musi być to jednak identyczny model jak ten uszkodzony, ponieważ w przeciwnym razie dysk nie zadziała. Niestety taka operacja sporo kosztuje i jest czasochłonna, przez co użytkownicy w nielicznych przypadkach się na nie decydują. W dyskach SSD, które nie posiadają fizycznych talerzy, awarię elektroniki niestety bardzo często kończą się ich całkowitym zniszczeniem.

Kiedy odzyskiwanie danych z dysku samemu jest niebezpieczne?

Gdy już dojdzie do jakichkolwiek uszkodzeń dysku, należy pamiętać, że odzysk danych wiąże się z pewnym ryzykiem i w niektórych przypadkach nie wolno podejmować się go samemu. Odpalanie uszkodzonego dysku jest wręcz zabronione, jeśli doszło do uszkodzeń mechanicznych. Wówczas uszkodzone elementy mogą nie tylko dodatkowo porysować talerz, ale i całkowicie zniszczyć zapis. Jeśli więc dysk przy usterce samoczynnie się wyłącza i resetuje lub też wydaje nietypowe dźwięki, należy go odłączyć i dostarczyć specjalistom.

Jak odzyskać dane z dysku samemu?

Jeśli jednak dysk nie uszkodził się mechanicznie ani elektronicznie, a występuje problem systemowy lub też pojawiły się bad sectory, możliwe jest użycie programów dedykowanych, które pozwolą przywrócić utracone dane. Programy te bardzo często stosuje się w przypadkach, gdy dysk uległ sformatowaniu lub też przypadkowo skasowaliśmy ważne dane. Oczywiście odzysk danych w przypadku pojawienia się uszkodzeń bloków danych bardzo mocno uwarunkowany jest ich ilością. Im więcej bad sectorów, tym bardziej zaawansowany program do ich odzysku. W takich przypadkach konieczne może być użycie profesjonalnych programów do odzysku.

Program StrongRecovery - rozwiązanie dla każdego

  1. Po podłączeniu uszkodzonego dysku i uruchomieniu programu do odzysku danych aplikacja wyświetla listę dysków, z której możemy wybrać ten, który chcemy poddać odzyskiwaniu.
  2. Po kliknięciu przycisku potwierdzającego wyświetla się lista dostępnych plików z podziałem na ich typ i kategorię. Dzięki temu mamy podgląd, które pliki zostały skasowane, uszkodzone czy nieprawidłowo zapisane.
  3. Z tych list wybieramy pliki i foldery, które chcemy odzyskać oraz wybieramy katalog gdzie zostaną zapisane odzyskane pliki.
  4. Po potwierdzeniu kliknięciem program rozpocznie przeszukiwanie i odzysk danych. Na bieżąco program informuje o przebiegu całego procesu, a po jego zakończeniu dane automatycznie zapisywane są w folderze.

Jak widać, jest to bardzo proste i nie wymaga od użytkowników zbyt wiele umiejętności informatycznych. Dzięki temu każdy z powodzeniem sobie z tym poradzi.

Jak uniknąć utraty danych, gdy dysk się uszkodzi?

Choć na pierwszy rzut oka może się to wydawać dziwne, to w przypadku dysków komputerowych dużo skuteczniejsze jest zapobieganie awariom niż ich naprawa. Dzięki przestrzeganiu pewnych zasad użytkowany dysk będzie działał o wiele mniej zawodnie, a dane nawet w przypadku awarii będzie łatwiej odzyskać.

Przede wszystkim powinniśmy pamiętać o tym, by już na etapie instalacji i konfiguracji systemu stworzyć dwie partycje dyskowe, dzięki czemu oddzielimy pliki systemowe od tych, które tworzą użytkownicy. W ten sposób, jeśli system ulegnie uszkodzeniu, nie tracimy danych, które zapisaliśmy, a dysk możemy podpiąć do komputera i zgrać wszystkie utworzone pliki.

Jeśli chodzi o działania systemowe, to tutaj przede wszystkim należy stawiać na programy antywirusowe i regularną defragmentację dysku. Wirusy bowiem bardzo często mają za zadanie atakować i niszczyć zapisane na dysku pliki, przez co w przypadku ataku wiele danych ulega całkowitemu zniszczeniu. Defragmentacja dysku natomiast poprawia działanie dysku i porządkuje zapis plików. Dzięki temu dysk pracuje o wiele lżej, co skutecznie wydłuża jego żywotność.

Dodatkowo szczególnie ważne dane warto przechowywać na dyskach zewnętrznych jako kopię, dzięki czemu nawet w przypadku awarii ich nie stracimy.

W gruncie rzeczy, by cieszyć się długo działającym dyskiem należy o niego dbać i zachowywać ostrożność w transporcie, jak i użytkowaniem. Dzięki temu uchronimy się przed wieloma nieprzyjemnymi awariami. Niemniej należy pamiętać, że jeśli one nastąpią nie można podejmować pochopnych decyzji i działać na siłę, ponieważ w ten sposób możemy spowodować więcej szkód niż pożytku.

Autor: Jakub Grzelak