Data modyfikacji:

Zadbaj o jelita przed urlopem, czyli jak przygotować układ pokarmowy na wakacje

Robisz właśnie listę rzeczy, o których musisz pamiętać przed urlopem? Nowy paszport, zakup nowego stroju kąpielowego i… zadbanie o jelita! To podstawa, jeśli chcesz mieć udane wakacje, zwłaszcza jeśli na co dzień zmagasz się z problemami ze strony układu pokarmowego. Niepokój w jelitach bardzo często odbija się na samopoczuciu i zwiększa poziom stresu. Właśnie dlatego tak ważne jest zadbanie o układ pokarmowy przed urlopem, aby móc w pełni cieszyć się wakacjami. W jaki sposób? Mamy kilka wskazówek!
zadbaj o jelita

Jelita vs. organizm

Nie bez powodu jelita nazywa się „drugim mózgiem” i coraz częściej mówi się o jelitowym układzie nerwowym (ENS). Jak się okazuje, znajduje się w nich ponad 100 milionów neuronów1, czyli komórek nerwowych, które nieustannie komunikują się z mózgiem przez oś jelitowo-mózgową. W związku z tym – jak możesz się domyślać – układ pokarmowy ma bezpośredni wpływ na twoje zdrowie i samopoczucie. Najlepszym dowodem jest fakt, że około 90% serotoniny2, czyli hormonu szczęścia, jest produkowana w jelitach.

Mikrobiota – twój własny ekosystem

A skoro o bakteriach mowa – razem z innymi mikroorganizmami (grzybami, wirusami i in.) zamieszkującymi przewód pokarmowy tworzą mikrobiotę jelitową. Każdy człowiek ma swój unikalny ekosystem, a łączna waga wszystkich drobnoustrojów może wynosić nawet 1,5-2 kg3! Mikrobiota jelitowa pełni wiele istotnych funkcji:
  • pomaga trawić pokarm i umożliwia wchłanianie składników odżywczych,
  • chroni przed drobnoustrojami chorobotwórczymi,
  • bierze udział w syntezie witamin z grupy B, K czy kwasu foliowego,
  • wspiera układ odpornościowy (aż 70-80% komórek odpornościowych znajduje się właśnie w jelitach),
  • wpływa na nastrój oraz odporność psychiczną, pomagając organizmowi w radzeniu sobie ze stresem i emocjami.
  • W przypadku zaburzenia równowagi mikrobioty jelitowej mówimy o dysbiozie, która może wpłynąć na pojawienie się dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takich jak biegunka, zaparcia czy wzdęcia. Natomiast długo utrzymująca się dysbioza może prowadzić do obniżenia odporności, przewlekłego zmęczenia, a nawet przyczyniać się do rozwoju depresji.
    Właśnie dlatego tak ważne jest utrzymanie równowagi mikrobioty, a w razie wystąpienia niepokojących objawów – łagodzenie nieprawidłowości.

    Wpływ jelit na umysł

    Mikrobiota jelitowa ma pośredni wpływ na regulację nastroju i odporność psychiczną. Przyjrzyjmy się bliżej oddziaływaniu jelit na umysł i odwrotnie, bo przypominamy, że ta oś działa w dwie strony.
    Dobrostan jelit wpływa na dobrostan mózgu – nie tylko mikrobiota, ale też ogólnie zdrowie i funkcjonowanie przewodu pokarmowego oddziałują na twoje emocje, samopoczucie, a nawet procesy poznawcze. W związku z tym coraz częściej mówi się o zaburzeniach mikrobioty w kontekście wyższego ryzyka wystąpienia depresji i zaburzeń lękowych.

    Stres, IBS i mikrobiota – o tym warto wiedzieć

    Badania potwierdzają, że stres jest ważnym czynnikiem wpływającym na rozwój i nasilenie objawów IBS. Hormony produkowane pod wpływem stresu, np. kortyzol, mogą wpływać na zaburzenie równowagi mikrobioty jelitowej, sprzyjając namnażaniu bakterii patogennych oraz zmniejszaniu ilości korzystnych mikroorganizmów.
    Wiedząc, jak ogromny wpływ na mikrobiotę ma stres, warto wprowadzić zmiany do swojego stylu życia. Badania potwierdzają, że jakość snu wpływa bezpośrednio na kondycję jelit, a jego ewentualne zaburzenia mogą prowadzić do dysbiozy. Techniki relaksacyjne, np. głębokie oddychanie, medytacja czy joga, również pomagają w kontroli stresu.

    Jak wesprzeć jelita? Pomoc przed urlopem i na co dzień

    Jak pomóc swoim jelitom nie tylko przed urlopem, ale także na co dzień? Poza zadbaniem o higienę snu i relaks oraz stosowaniem technik relaksacyjnych warto również przyjrzeć się diecie i probiotykom, które wpływają pozytywnie na pracę jelit.

    Dieta a jelita

    Podstawą zdrowia jelit jest odpowiednio zbilansowana dieta, bazująca na świeżych produktach. Na talerzu powinny pojawiać się pokarmy bogate w błonnik pokarmowy, który stanowi pożywkę dla pożytecznych bakterii. To np. warzywa i owoce czy produkty pełnoziarniste. Oprócz tego nie zapomnij o wodzie, która wspomaga procesy trawienne.
    Zrezygnuj za to z żywności przetworzonej, zawierającej duże ilości cukrów prostych i tłuszczów nasyconych. Dlaczego? Ponieważ wpływają one negatywnie na mikrobiotę, ograniczając jej różnorodność. Do tego mogą powodować stany zapalne.

    Probiotyki na ratunek jelitom

    Probiotyki to preparaty zawierające żywe mikroorganizmy – kultury bakterii albo drożdże. Wspierają tzw. pożyteczne drobnoustroje w jelitach, pomagają w trawieniu pokarmów, a także wspierają pracę układu pokarmowego – mogą regulować rytm wypróżnień oraz łagodzić objawy IBS, takie jak biegunki, zaparcia, wzdęcia czy gazy.
    Co ważne, probiotyki zawierają różne szczepy bakterii. W związku z tym nie każdy preparat działa na to samo. Przykładowo niektóre szczepy Lactobacillus są polecane w chorobach jelit i mogą obniżać poziom cholesterolu we krwi. Z kolei niektóre szczepy z rodzaju Bifidobacterium, czyli bifidobakterie, mogą okazać się nie tylko pomocne w przywróceniu równowagi mikrobioty, ale także w poprawie nastroju czy redukcji poziomu odczuwanego stresu.

    Szczególna rola Bifidobacterium infantis (longum) 35624

    Mówiąc o bifidobakteriach, należy wspomnieć o szczepie probiotycznym Bifidobacterium infantis (longum) 35624, który został wyizolowany z przewodu pokarmowego zdrowego człowieka. Znajdziesz go np. w probiotyku Alflorex. Liczne badania, przeprowadzone przez wiodące instytucje, potwierdzają, że szczep Bifidobacterium infantis (longum) 35624:
  • przywraca równowagę mikrobioty jelitowej,
  • łagodzi objawy zespołu jelita drażliwego,
  • wspiera układ odpornościowy,
  • może zmniejszać stan zapalny w organizmie i działać antyoksydacyjnie,
  • jest dobrze przyswajany przez organizm.
  • Do tego szczep Bifidobacterium infantis (longum) 35624 wspiera rozwój bakterii produkujących kwas masłowy, pośrednio zwiększając jego poziom w jelitach – związku chemicznego, który występuje w nich naturalnie. Dlaczego to takie ważne? Substancja pomaga w łagodzeniu stanów zapalnych, wspomaga rozwój i funkcjonowanie pożytecznych bakterii jelitowych, poprawia motorykę jelit, a do tego jest podstawowym źródłem energii dla komórek nabłonka jelitowego.
    Nie zapomnij o swoich jelitach w przedurlopowym szaleństwie – ich zdrowie jest niezbędne dla spokojnej głowy i wykorzystania wakacji do maksimum. Pamiętaj, że prawidłowa praca układu pokarmowego to zrelaksowany umysł – i odwrotnie, bo niepokój i stres mogą nasilać nieprzyjemne dolegliwości. Dbaj o dietę i sen, a w razie potrzeby rozważ dodatkową suplementację szczepem Bifidobacterium infantis (longum) 35624 jeszcze przed wyjazdem, aby mieć wszystko dopięte na ostatni guzik. Udanych wakacji!
    Zdjęcie: Envato Elements
    Artykuł sponsorowany

    1 The Brain-Gut Connection, "Johns Hopkins Medicine".

    2 Justyna Piekara, Serotonina – jakie problemy zdrowotne są związane z nieprawidłowym poziomem hormonu szczęścia?.

    3 Barbara Dąbrowska-Górska, Mikrobiota jelitowa (mikroflora) – poznaj jej funkcje!.

    Bibliografia

    1. The Brain-Gut Connection, "Johns Hopkins Medicine", [dostęp:] 30.05.2025.

    2. Justyna Piekara, Serotonina – jakie problemy zdrowotne są związane z nieprawidłowym poziomem hormonu szczęścia?, Doz. pl, [dostęp:] 30.05.2025.

    3. Barbara Dąbrowska-Górska, Mikrobiota jelitowa (mikroflora) – poznaj jej funkcje!, "Barbara Dąbrowska. Pozytywna Dietetyka", [dostęp:] 30.05.2025.

    4. Zdrowe jelita to zdrowszy mózg? Czy też zdrowy mózg to zdrowsze jelita?, "Gastroenterologia Praktyczna", [dostęp:] 30.05.2025.

    5. Anna Szcześniak, Mind-gut connection. Jak zdrowie jelit wpływa na wellbeing i codzienne funkcjonowanie?, Zdrowegeny.pl, [dostęp:] 30.05.2025.

    6. Dorota Waśko‑Czopnik, Znaczenie maślanu sodu w leczeniu chorób czynnościowych i zapalnych jelit, "Gastroenterologia Praktyczna" 2018, 2 (39), s. 45-52.

    Katarzyna Wendzonka
    Katarzyna Wendzonka

    Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej. Miłośniczka kawy, dobrych seriali, thrillerów i pisania. Największą przyjemność sprawia jej tworzenie tekstów na temat mody, pielęgnacji, jedzenia oraz wszystkiego, co związane z marketingiem internetowym.