Czym jest i jak działa chłodzenie wodne? Czy warto?

Utrzymanie niskiej temperatury we wnętrzu komputera to niezwykle ważny obowiązek, który spoczywa na jego właścicielu. Współczesne podzespoły pecetowe podczas intensywnej pracy wydzielają duże ilości ciepła, które trzeba szybko i skutecznie usuwać z obudowy, w czym pomogą systemy chłodzenie. Z artykułu dowiesz się, czym jest i jak działa chłodzenie wodne.

Dzisiejsze komponenty komputerowe, takie jak procesory czy karty graficzne, osiągają szybkość oraz wydajność, która jeszcze jakiś czas temu była zarezerwowana dla ogromnych superkomputerów oraz stacji roboczych. Wiele osób nie zdaje sobie nawet do końca sprawy, jak duże ilości ciepła wytwarzają podczas zwykłej pracy, a także tego, że bez nawet podstawowego systemu pozwalającego na utrzymanie ich temperatury na bezpiecznym poziomie, uległyby bardzo szybko zniszczeniu. Właściciele pecetów mają do wyboru wiele metod ich chłodzenia, jedną z nich jest coraz popularniejsze chłodzenie wodne.

Dlaczego stosujemy systemy chłodzenia?

Zanim przejdziemy do omówienia sposobu działania chłodzenia wodnego, warto w pierwszej kolejności przedstawić dokładniej powody, dla których należy przejmować się zbyt wysoką temperaturą wewnątrz obudowy peceta. Ciepło w komputerowych podzespołach generowana jest przez układy scalone i wynika wprost z ilości pobieranej przez nie energii elektrycznej.

Oczywiście producenci sprzętu cały czas zmniejszają wielkość tranzystorowy w chipach, co przekłada się na ich większą energooszczędność, ale nawet dziś przeciętny procesor po uruchomieniu komputera osiągać może nawet ponad 60 stopni Celsjusza. Kiedy systemy chłodzenia nie działają w poprawny sposób, bardzo szybko zaczniemy zmagać się z krytycznymi błędami systemowymi, wymuszonymi resetami sprzętu, a w najgorszym razie kompletnym i nieodwracalnym uszkodzeniem podzespołów.

Jak działa chłodzenie wodne?

Chłodzenie wodne niegdyś było jedynie ciekawostką, za przygotowanie i instalację którego zabierali się wyłącznie komputerowi majsterkowicze oraz wynalazcy, którzy potrzebowali jego wysokiej wydajności podczas ekstremalnego podkręcania podzespołów komputerowych. Pionierzy tego sposobu obniżania temperatury peceta inspirowali się wprost sposobem działania chłodnic samochodowych. Na początku tworzone przez nich domowymi metodami systemy pełne były wad oraz często przeciekały, z czasem opracowali oni jednak wiele patentów i rozwiązań stosowanych dziś w komercyjnych modelach chłodnic wodnych.

W systemie chłodzenia wodnego medium przewodzącym ciepło nie jest zwykła woda lecz ciecz chłodnicza, w której składzie znajdują się specjalne substancje antykorozyjne i dodatki zabezpieczające wnętrze systemu przed uszkodzeniem i zużyciem. Czasami dla efektu w płynie znajdują się też kolorowe barwniki.

Podstawą systemu wodnego pozostają tzw. bloki wodne. Są to wydajne radiatory, które za pomocy pasty termicznej przykleja się do powierzchni procesora lub innych podzespołów komputera. Ciepło przechwytywane przez radiator pochłania przepływający przez nie płyn. Trafia on elastycznymi rurkami do chłodnicy, która zbudowana jest z kolejnego radiatora oraz wentylatorów usuwających nagromadzoną w nim energię cieplną oddaną przez ciecz. Płyn, który przechowany jest w specjalnym zbiorniku, krąży w systemie w obiegu zamkniętym, a w ruch wprawia go specjalna pompka, która kontrolowana jest przez czujnik przepływu. Chłodnicę montuje się, w zależności od potrzeb i modelu obudowy, wewnątrz lub na zewnątrz komputera. Zazwyczaj wyposażona jest ona w co najmniej dwa wentylatory. W niektórych zestawach potrafi osiągać naprawdę pokaźne rozmiary, a zamontowane w niej wiatraki mają średnicę nawet 14 cm.

Dla kogo chłodzenie wodne komputera?

Chłodzenie wodne nie jest skierowane dla przeciętnych użytkowników pecetów. Im w zupełności wystarczą standardowe wentylatory i radiatory. Chłodzenie cieczą przyda się jednak graczom korzystającym z wysokiej jakości sprzętu, miłośnikom podkręcania i wizualnego tuningowania komputera (bloki wodne są świetnym elementem dekoracyjnym), a także profesjonalistom pracującym na stacjach roboczych, których sprzęt przeprowadza skomplikowane kalkulacje wymagające pełnej mocy CPU (inżynierowie, naukowcy, producenci wideo itd.).

Jak zamontować chłodzenie wodne?

Instalacja chłodzenia wodnego jest obecnie prostsza niż kiedykolwiek. Jego zakup trzeba jednak poprzedzić pewnymi przygotowaniami. W pierwszej kolejności należy upewnić się, czy poszczególne komponenty systemu, takie jak radiatory, pompka, chłodnica z wentylatorami oraz przewody, zmieszczą się w obudowie komputera. Poprawne rozplanowanie przestrzenni pozwoli zachować też estetyczny porządek wewnątrz peceta.

W sklepach dostępnych jest wiele gotowych zestawów chłodzenia wodnego, które są gotowe do użytku tuż po wyjęciu z pudełka. Do naszego zadania będzie należała tylko ich instalacja w obudowie zgodnie z prostymi wskazówkami producenta. Jeżeli czujemy się na siłach, możemy jednak też spróbować samodzielnie dobrać poszczególne części, dopasowując je do indywidualnych potrzeb. Sprzedawcy oferują tutaj naprawdę ogromny wybór produktów.

Autor: Michał Kułakowski