Data publikacji:
NVMe vs M2. Który dysk SSD wybrać?
Poszukując nowego dysku SSD do komputera PC, bardzo łatwo zgubić się w technicznym żargonie producentów, tym bardziej że urządzenia te dostępne są w dwóch bardzo odmiennych formatach, wymagających innego sposobu instalacji. Decydując się na modele na karcie rozszerzeniowej, które wpinane są bezpośrednio do specjalnego portu na płycie głównej, zauważymy, że produkty z tej kategorii posiadają oznaczenia M.2 oraz NVMe, wyjaśnijmy zatem, co się pod nimi kryje i czy mają wpływ na wydajność lub możliwości napędu.
Dyski SSD – podstawowe informacje
Napęd SSD (ang. Solid State Drive) zastąpił obecnie w dużej części klasyczne magnetyczne dyski twarde HDD. Montuje się je obecnie we wszystkich nowych laptopach, komputerach stacjonarnych, a nawet konsolach Xbox Series X|S oraz PlayStation 5. Ich popularność jest bezpośrednim wynikiem spadających cen komponentów oraz bardzo dużej konkurencji na rynku podzespołów PC.
W odróżnieniu do dysków HDD, modele SSD zapisują dane na półprzewodnikowych kościach typu NAND. Są one powszechnie stosowane między innymi w kartach pamięci i pendrive’ach, choć te stosowane w napędach mają bardziej kompleksową budowę i skomplikowany proces produkcyjny.
Dyski HDD wykorzystują natomiast wciąż liczącą sobie kilkadziesiąt lat technologię, pierwsze urządzenia tego typu trafiły do komputerów jeszcze w latach 70. ubiegłego wieku. Dane przechowywane są w nich na magnetycznych talerzach, które odczytywane i zapisywane są przy pomocy mechanicznej głowicy, fizycznie przesuwającej się po ich powierzchni.
Dyski HDD nie zniknęły jeszcze z rynku głównie z powodu wciąż bardzo niskich kosztów ich produkcji. Sprawia to, że są wybierane do celów archiwizacyjnych, względnie tanie modele mogą bowiem przechowywać wiele terabajtów plików. Dyski SSD wyparły je jednak kompletnie z roli głównego napędu komputera, na którym zainstalowany jest system operacyjny oraz oprogramowanie.
Podstawową przewagą modeli SSD jest ich znacznie większa trwałość i odporność na uszkodzenia mechaniczne. Urządzenia pozbawione są delikatnego oraz precyzyjnego mechanizmu głowicy oraz innych wrażliwych elementów elektromechanicznych. Sprawia to, że bez problemu znoszą wstrząsy i uderzenia, co ma znaczenie zwłaszcza w przypadku laptopów oraz komputerów przenośnych.
SSD nie podlegają też fizycznemu zużyciu podczas bardzo intensywnego użytku. Magnetyczne dyski mają tendencję do generowania błędów odczytu na dysku, których nie da się już nigdy więcej wykorzystać. Z czasem napęd staje się coraz mniej responsywny, co prowadzi do poważnych problemów z jego działaniem, a odczujemy to zwłaszcza, gdy mamy zainstalowane na nim aplikacje lub gry.
Najważniejszym atutem SSD jest jednak nieporównywalnie wyższa szybkość zapisywania i odczytywania danych. Jest ona co najmniej kilka razy wyższa od tej, którą zapewniają nawet najlepsze modele HDD. Jest to możliwe, bowiem informacje nie muszą być fizycznie lokalizowane na magnetycznym talerzu i komputer ma do nich błyskawiczny dostęp.
Szybkość SSD przekłada się na wydajność peceta oraz uruchomionego oprogramowania. System operacyjny ładuje się np. o kilkadziesiąt procent szybciej na SSD niż na HDD. Zalety półprzewodnikowych pamięci odczuwamy też, używając aplikacji przetwarzających duże ilości danych jednocześnie, takich jak edytory wideo lub gry.
Ostatnim kluczowym atutem SSD jest ich bezgłośna praca. Nawet przy największym obciążeniu nie wydają one żadnych dźwięku ani nie wibrują, jak ma to miejsce w przypadku HDD. Doceniają to zwłaszcza właściciele laptopów. Dyski SSD pobierają też znacznie mniej energii elektrycznej, co przekłada się na mniejsze obciążenie baterii przenośnego peceta.
Jak już wspomnieliśmy na wstępie, dyski SSD do laptopów i komputerów stacjonarnych dostępne są obecnie w dwóch formatach. Pierwszym są standardowe napędy 2,5 cala, a drugim urządzenia przyjmujące postać kart rozszerzeniowych wpinanych do specjalnego portu.
Przeczytaj również: Test dysków SSD. Które dyski warto wybierać?
Dyski SSD 2,5 cala
Dyski tego typu zamknięte są w standardowej obudowie 2,5 cala, która wykorzystywana jest przez napędy HDD. Są one w pełni kompatybilne nawet ze starymi laptopami i komputerami stacjonarnymi. Pasują też bez problemów do obudów dysków przenośnych, a także starszych konsol do gier, takich jak PlayStation 3 lub PlayStation 4.
Szybkość odczytu i zapisu danych jest jednak ograniczona w tych modelach przez konstrukcję złącza SATA III, które zaprojektowane zostało z myślą o HDD. Maksymalny transfer danych wynosi więc tutaj 6 Gb/s. Standard SATA nie jest już rozwijany, jego parametry nie zmienią się więc już w przyszłości, co sprawia, że SSD 2,5 cala będą pozostawać coraz bardziej w tyle za modelami na kartach.
Czym są dyski M.2?
Mianem dysku M.2 określane są wszystkie napędy na kartach rozszerzeniowych. Pojawiły się one na rynku kilka lat temu i z początku można było znaleźć je jedynie w laptopach. Za sprawą swojej szybkości i niezawodności bardzo szybko przykuły uwagę producentów podzespołów do komputerów stacjonarnych. Dzięki temu obsługujące je specjalne złącze M.2 jest już montowane w większości płyt głównych.
Złącze M.2 korzysta z magistrali PCI Express, pozwalającej bezpośrednio komunikować się napędowi z innymi kluczowymi komponentami komputera. Oferuje on znacznie wyższe transfery danych niż standard SATA, a co najważniejsze, są one wciąż poprawiane wraz z kolejnymi wersjami technologii PCI Express.
Dyski M.2 dostępne są w formie wąskich kart rozszerzeniowych przypominających kości pamięci RAM. Są one dostępne w kilku standardowych rozmiarach, opisywanych za pomocą kodu liczbowego. Obecnie najpopularniejsze są modele 2280.
Warto podkreślić, że dyski M.2 są wciąż droższe od SSD 2,5 cala, wyższy koszt zakupu rekompensują swoją wydajnością. Co więcej, pozwalają użytkownikowi zapomnieć o plątaninie kabli, która powstaje, kiedy podłączamy dysk do płyty głównej. Atutem wielu modeli jest też np. wbudowane podświetlenie LED RGB, pozwalające dodatkowo uatrakcyjnić wygląd wnętrza komputera.
Warto zwrócić uwagę, że przy dużym obciążeniu dyski M.2 nagrzewają się do dość wysokich temperatur, warto więc to wziąć pod uwagę, składając komputer. Niektórzy producenci fabrycznie wyposażają je w radiatory poprawiające chłodzenie.
Czym są dyski NVMe?
Warto podkreślić, że dyski NVMe nie stanowią osobnej kategorii produktowej. Literowy skrót NVMe rozwijamy jako Non-Volatile Memory Express, nazwa ta opisuje specjalny protokół przesyłania danych, poprawiający komunikację pomiędzy dyskiem M.2 a procesorem, zwiększając prędkość zapisu i odczytu plików. Protokół został wprowadzony w 2013 roku i obecnie zgodne z nim są wszystkie nowe napędy M.2, nawet jeżeli producent nie zaznacza tego w nazwie produktu.
NVMe czy M.2?
Ponieważ wszystkie dyski M.2 są obecnie w pełni kompatybilne z protokołem NVMe, nie musimy specjalnie wybierać pomiędzy standardowymi napędami M.2 a tymi korzystającym z NVMe. Wybierając dysk, zwracamy przede wszystkim uwagę na jego pojemność, kompatybilność z najnowszymi standardem PCIe Express 4.0, a także oferowane transfery.
Zdjęcie: Envato Elements
Polecamy:
Wielka gra ,,Zbij Prosiaka” na 20 lat Ceneo – do zdobycia karty podarunkowe o wartości nawet 100 zł!
2025-02-19
Wybieramy najlepsze kapsułki do prania
2025-02-19
Akcesoria do MacBooka, które warto mieć
2025-02-19
Zmywarka wolnostojąca czy do zabudowy? Którą opcję wybrać?
2025-02-18
Ekspres do kawy – ciśnieniowy czy kapsułkowy? Wybierz świadomie!
2025-02-18
Jakie funkcje zdrowotne w smartwatchach naprawdę działają? Wybieramy zegarek monitorujący zdrowie!
2025-02-17
Autor: Michał Kułakowski