Data modyfikacji:
Jakie są rodzaje filamentów?
Filamenty do druku 3D pełnią identyczną rolę jak tonery i kartridże z tusze w tradycyjnych drukarkach. Są one surowym budulcem, z którego urządzenie konstruuje trójwymiarowe obiekty. Ich dobór może jednak przyprawiać o ból głowy, bowiem na rynku istnieje wiele typów filamentów, kompatybilnych jedynie z wybranymi urządzeniami oraz sprawdzających się lepiej wyłącznie w konkretnych zastosowaniach. Przygotowaliśmy zatem przegląd najczęściej spotykanych rodzajów filamentów.
Filamenty do drukarek 3D przyjmują postać cienkich nici tworzywa sztucznego, które są nawinięte na szpule o różnej wielkości. Materiał jest automatycznie podawany do dyszy urządzenia, gdzie ulega podgrzaniu, dzięki czemu zyskuje na krótki czas właściwości plastyczne, pozwalające na jego formowanie. Filamenty dostępne są w wielu różnych kolorach.
Filamenty różnią się między sobą średnicą włókien oraz materiałem, z jakiego zostały wykonane. Te dwie cechy wpływają między innymi na rozdzielczość i dokładność druku 3D, a także jego wytrzymałość, zwartość i łatwość dalszej obróbki mechanicznej.
Warto zauważyć, że większość drukarek 3D pracuje tylko z wybranymi typami filamentów. Musimy więc wziąć to pod uwagę, poszukując odpowiednich produktów. Informacje na ten temat zawsze będą podawane w dokumentacji technicznej posiadanego sprzętu.
Rodzaje filamentów do drukarek 3D
Filamenty rozróżnia się, biorąc pod uwagę tworzywo, z jakiego są zrobione. Wkłady należące do tego samego rodzaju mogą mieć inną grubość oraz długość. Najczęściej spotykana średnica nici to 1,75 mm lub 2,85 mm.
Filament PLA
Filament produkowany ze skrobi roślinnej, która ulega stopieniu w temperaturze ok. 180 stopni Celsjusza (tworzywo nie jest jednak łatwopalne). PLA (poliaktyd) jest nietoksycznym i biodegradowalnym materiałem przeznaczonym przede wszystkim do amatorskich projektów 3D.
Jego fundamentalna wada to niska odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz wodę, która przy dłuższym kontakcie doprowadza do rozkładu wydruku. Obiekty wykonane z PLA mogą kurczyć się w trakcie zbyt szybkiego stygnięcia, co negatywnie wpływa na dokładność i jakość wydruku. Rozwiązaniem jest stosowanie urządzeń z podgrzewanymi tackami.
Filament PLA Pro
Filament PLA o udoskonalonej formule, eliminującej wiele jego podstawowych wad. Materiał jest odporny na wodę i prawie w ogóle nie zmienia swojej objętości podczas zastygania. Tworzywo ma też gładszą powierzchnię oraz wyższą tolerancję na obróbkę mechaniczną i odporność na pękanie, jest więc dobrym produktem dla amatorów i nieco bardziej doświadczonych użytkowników drukarek 3D.
Filament PETG
Filament do drukarki 3D wykonany z politereftalanu etylenu. Materiał charakteryzuje się dużą trwałością, odpornością na wodę, a także uszkodzenia mechaniczne, takie jak zarysowania lub pęknięcia. Wydruki PETG odznaczają się bardzo gładką i błyszczącą powierzchnią.
Atutem tworzywa jest też to, że nie kurczy się podczas stygnięcia, modele zachowują więc swoje rozmiary i zmniejsza się występowanie błędów podczas drukowania. Ze względu na uniwersalność i łatwość obróbki filament jest szczególnie polecany początkującym.
Filament ABS
Filament wykonany z polimerowego tworzywa sztucznego ABS powszechnie używanego w przemyśle i produkcji. Po podgrzaniu materiał jest bardzo plastyczny, a po zaschnięciu odznacza się sporą wytrzymałością (także na niską temperaturę do około minus 20 stopni Celsjusza), także na obróbkę taką jak szlifowanie lub wiercenie. Dodajmy też, że tworzywo mięknie pod wpływem kontaktu z acetonem – właściwość ta pozwala na dalsze formowanie i bardziej dokładne wykończenie przygotowanego obiektu.
Wydruk z filamentu ABS ulega jednak zniekształceniom, gdy zbyt szybko stygnie, dlatego też zaleca się stosowanie go w drukarkach o zamkniętej konstrukcji lub wyposażonych w osłonę utrzymującą we wnętrzu ciepło. Ochrona jest również potrzebna z powodu toksycznych oparów uwalniających się podczas aplikacji tworzywa.
Filamenty TPU
Filament zrobiony z termoplastycznego poliuretanu, nawet po zastygnięciu ma on miękką i gumową strukturę, która po ściśnięciu szybko odzyskuje swój kształt. Z tego powodu nie znajdzie on więc zastosowania w druku zwyczajnych projektów 3D i ma znacznie bardziej niszowe przeznaczenie.
Najczęściej wykonuje się z niego uszczelki, części zapasowa, niewielkie opony, a także elastyczne etui na telefony. Powierzchnia obiektów wykonanych z filamentu jest odporna na ścieranie i działanie substancji chemicznych.
Filament ASA
Filament produkowany z tworzywa wykazującego się bardzo wysoką odpornością na promieniowanie UV, wiatr, wodę, wilgoć oraz duże wahania temperatury. Cechy te sprawiają, że filament jest stosowany przede wszystkim do drukowania obiektów używanych poza domem, mogą to być części pojazdów, narzędzi oraz różnego typu urządzeń, jak np. obudowy lamp ogrodowych. Dostępne na rynku produkty ASA odznaczają się różną temperaturą topnienia, dlatego przed zakupem należy zwrócić uwagę na oznaczenia producenta.
Filament HIPS-X
Specjalistyczny materiał używany prawie wyłącznie do tworzenia rusztowań i wsporników. Robimy je przed rozpoczęciem właściwego druku przedmiotów o skomplikowanym kształcie i strukturze (najczęściej wykonywanych z filamentów ABS). Po zakończeniu pracy urządzenia gotowy projekt zanurzamy w rozpuszczalniku D-limon, składającym się ze stężonego kwasu cytrynowego, po czym zostawiamy go na co najmniej kilkanaście godzin. W tym czasie zbędne już podpory wykonane z HIPS-X ulegają kompletnemu rozkładowi, nie uszkadzając reszty wydruku.
Zdjęcie: Envato Elements
Polecamy:
Perlator do kranu – czy warto stosować?
2025-06-12
Inhalator dla dorosłych – jaki model wybrać?
2025-06-12
Jaki wybrać elektryczny spieniacz do mleka?
2025-06-11
Klimator a klimatyzator. Podobieństwa i różnice
2025-06-11
Ranking dyfuzorów do olejków eterycznych
2025-06-10
Maszynka do strzyżenia włosów dla mężczyzn – jaką wybrać?
2025-06-10
Autor: Michał Kułakowski