Wybór odpowiedniego sposobu ogrzewania domu to bardzo ważna decyzja, która przez lata wpływać będzie na rachunki oraz komfort korzystania z mieszkania. Jednym z coraz częściej wybieranych sposobów na zapewnianie ciepła jest tzw. system podłogowy. Podpowiadamy, jak wybrać styropian pod ogrzewanie podłogowe, który zabezpiecza i izoluje całą instalację.
Wszyscy, którzy budowali lub gruntownie remontowali dom, wiedzą, jak dużym wyzwaniem jest podjęcie decyzji o wyborze odpowiedniego sposób na jego ogrzewanie. Po pierwsze, musimy wybrać paliwo, z którego będziemy musieli skorzystać, i kupić stosowaną dla niego instalację (różnego rodzaju piece lub bojlery), a następnie zdecydować się na sposób rozprowadzania ciepła po całym domu. Proces ten powinien przebiegać na spokojnie i być poprzedzony odpowiednimi kalkulacjami, które pozwolą wybrać najbardziej energooszczędne rozwiązania.
W ostatnim czasie coraz atrakcyjniejsze dla wielu wydaje się ogrzewanie wpuszczone bezpośrednio w podłogi mieszkania. System ten wymaga jednak bardzo szczelnej i wytrzymałej izolacji termicznej. Jej podstawą jest styropian pod ogrzewanie podłogowe.
W tym systemie ciepło w domu generowane jest bezpośrednio pod podłogą. Ze względu na swoją specyfikę, instalację tego typu wykonuje się zazwyczaj na najniższych użytkowych kondygnacjach budynków mieszkalnych. Rozwiązanie to ma wiele zalet. Po pierwsze, gwarantuje ono równomierny rozkład ciepła we wszystkich pomieszczeniach, co pozwala znacznie łatwiej zachować jednolitą temperaturę, zapobiegając przegrzaniu lub wychłodzeniu poszczególnych części domu. Dodatkowo brak grzejników na ścianach zwalania dodatkowe miejsce na urządzenie wnętrza, ustawienie roślin lub mebli.
Ogrzewanie podłogowe dzielimy na dwa rodzaje – elektryczne lub wodne. To pierwsze opiera się na cienkich przewodach, matach lub foliach grzejnych zatapianych bezpośrednio w posadzce lub układanych pod kaflami i panelami. Tego typu ogrzewania używa się zazwyczaj w mniejszych i pojedynczych pomieszczeniach, np. w łazienkach. Do jego zalet należy względnie łatwa i szybka instalacja. Ogrzewanie wodne opiera się z kolei na wykorzystaniu elastycznych rurek z ciepłą wodą, która dostarczana jest przez bojler. Jest to znacznie droższe rozwiązanie wymagające dokupienia specjalnych zaworów, wielu metrów rur oraz innych elementów konstrukcyjnych, ale pozostaje najskuteczniejsze, jeżeli ogrzewamy duże przestrzenie, np. całe domy. To tutaj stosujemy właśnie specjalny styropian termoizolacyjny, na który kładziemy bezpośrednio elementy całego systemu.
Dobra termoizolacja ogrzewania podłogowego jest podstawą jego prawidłowego funkcjonowania. Zapobiega ona pochłanianiu ciepła przez stropy lub fundamenty budynku, zwiększając tym samym wydajność systemu. Chroni też betonową posadzkę przed bezpośrednim kontaktem z elementami grzewczymi. Długotrwałe wystawienie materiału na duże zmiany temperatur przyspiesza proces niszczenia i powoduje np. powstawanie pęknięć na jego powierzchni, w których może zbierać się wilgoć.
Idealnym materiałem termoizolacyjnym jest styropian, którego poprawna fachowa nazwa to polistyren ekspandowany. Wytwarza się go ze zmieszanej półpłynnej masy polistyrenu, materiału powszechnie używanego do produkcji plastikowych opakowań, która zastyga, zamieniając się w materiał składający się z charakterystycznych sklejonych ze sobą granulek.
Jaki styropian pod ogrzewanie podłogowe wybrać? Jest to zasadne pytanie, bowiem w ofercie producentów znajdziemy dziesiątki produktów o różnych nazwach i właściwościach. Dla najlepszych efektów najlepiej wybierać te, które zostały specyficznie przystosowane do tego celu. Są to najczęściej płyty styropianowe z wypustkami na powierzchni. Konstrukcja ta znacząco ułatwia układanie i zabezpieczenie w miejscu rurek z wodą. Wytwórcy oferują w tym przypadku płyty z wypustkami o wielu rozmiarach i wysokościach, co pozwala na dokładne dopasowanie styropianu do naszych potrzeb.
Kolejnym często zadawanym pytaniem podczas instalacji jest to, jak gruby styropian pod ogrzewanie podłogowe należy kupić. Odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa. Najlepiej, by optymalną grubość płyty styropianowej indywidualnie określił specjalista. Oblicza się ją na podstawie parametrów pomieszczenia, izolacji podłogi i ścian, mocy ogrzewania, położenia budynku oraz średnich temperatur na zewnątrz. Samodzielna decyzja w tej kwestii może nieść nieprzyjemne konsekwencje. Wiele osób decyduje się bowiem dla oszczędności położyć cienki styropian, co skutkować będzie ucieczką ciepła. Z drugiej strony jednak zbyt gruba izolacja może prowadzić do pękania podłogi.
Przyjęło się jednak generalnie, że grubość styropianu do ogrzewania podłogowego wynosi średnio od 8 do 10 centymetrów na posadzce położonej bezpośrednio na fundamentach budynku. W zależności od wspominanych już zmiennych, może ona jednak wynosić nawet 20 centymetrów. W przypadku podłóg na stropach stosujemy najczęściej warstwy od 3 do około 5 centymetrów. Dobrze w tym przypadku użyć styropianu akustycznego, który dodatkowo wycisza dźwięki dochodzące z piętra.
Duże znaczenie w doborze styropianu ma również jego twardość. Ponieważ układamy go pod podłogą, która narażona jest na duże przeciążania i nacisk, musi on odznaczać się odpowiednimi parametrami fizycznymi. Pamiętajmy więc, żeby pod żadnym pozorem nie używać miękkiego styropianu fasadowego. Należy kupić materiał przeznaczony wprost pod system ogrzewania lub do ocieplania stropów i dachów. Wytwórcy stosują oznaczenia pozwalające zidentyfikować właściwy produkt. Do ogólnego użytku podpodłogowego zaleca się stosowanie styropianu EPS100, który odkształca się minimalnie nawet przy obciążeniu sięgającemu trzech ton na jeden metr kwadratowy. Gdy instalujemy ocieplenie w naprawdę trudnych warunkach, lepiej sprawdzi się wytrzymalszy styropian EPS150. W warunkach przemysłowych oraz np. w garażach i parkingach zaleca się stosowanie styropianu EPS200, który wytrzyma nacisk nawet 21 ton.
Ostatnią istotną cechą styropianu pod ogrzewanie podłogowe jest jego współczynnik przewodzenia ciepła lambda. Parametr ten przedstawia maksymalną ilość energii cieplnej, która przenika przez materiał. Im współczynnik liczbowy jest mniejszy, tym substancja słabiej przewodzi ciepło, dzięki temu jest lepszym izolatorem. W przypadku styropianu wynosi on około 0,032 - 0,045 W/mK. Najlepsze właściwości termoizolacyjne ma w tej chwili styropian grafitowy, który odróżnimy na pierwszy rzut oka, dzięki charakterystycznemu szaremu lub czarnemu zabarwieniu.
Autor: Michał Kułakowski