Data publikacji:
TIG AC/DC: jaki kupić? Poradnik
Spawarki są podstawowymi narzędziami dla osób zajmujących się obróbką wszystkich typów metali. Spotkamy je we wszelkiego rodzaju zakładach przemysłowych, na placach budowy, a także w warsztatach zajmujących się serwisowaniem maszyn i pojazdów. Korzystać mogą z nich nie tylko profesjonaliści, mogą być bowiem z powodzeniem używane przez miłośników majsterkowania. Na rynku znajdziemy szeroką ofertę urządzeń pracujących w różnych technologiach spawania i przystosowanych do łączenia konkretnych typów metali.
Spawarka TIG – budowa, działanie i jej zastosowanie
Spawarki wykorzystywane są do łączenia ze sobą wielu typów powierzchni wykonanych z metali. Zadanie to wykonują dzięki ogniwom zasilanym energią elektryczną, które są kontrolowane przez operatora. Nagrzewają się one do niezwykle wysokich temperatur, dzięki temu bez problemu topią dowolny materiał, z jakim się stykają, który jest następnie używany jako spoina metalowej konstrukcji.
Spawarki dzielimy na dwie podstawowe kategorie – transformatorowe i inwertorowe. Urządzenia typu TIG prawie zawsze będą należeć do tej grupy. Odznaczają się one bardziej skomplikowaną budową, pozwalającą na dokładną regulację parametrów pracy urządzenia oraz lepszą kontrolę, dlatego używane są zazwyczaj przez profesjonalistów, choć czasami sięgają po nie również amatorzy dopiero co rozpoczynający przygodę ze spawaniem. Wadą urządzeń inwertorowych jest ich większa podatność na awarie lub uszkodzenia, co wynika wprost z posiadanych przez nie komponentów elektronicznych i wrażliwości na drobne odchylenia parametrów pobieranego prądu.
Spawarka TIG swoją nazwę bierze wprost od wykorzystywanej przez niej metody spajania ze sobą metalu oraz właściwości jej elektrod. Urządzenia tego typu posiadają nietopliwą elektrodę pokrytą niezwykle wytrzymałym wolframem, która wytwarza łuk elektryczny wykonujący spawy. Proces ten odbywa się z użyciem gazu obojętnego, chroniącego metal i elektrodę przed utlenianiem i zanieczyszczeniami. Najczęściej używa się do tego celu argonu, helu albo ich mieszanki.
Spawanie metodą TIG pozwala na łączenie ze sobą większości stopów metali. Sprawdza się ona doskonale zwłaszcza w przypadku stali oraz aluminium. Co więcej, sprzęt typu TIG zapobiega też niespodziewanym rozpryskom stopionego metalu, a korzystający z niego spawacz może bez problemu łączyć materiał w dowolnej pozycji. Metoda TIG ułatwia też łączenie cienkich elementów o przekroju mniejszym niż 1 milimetr.
TIG AC/DC – czym się charakteryzuje?
Jaka spawarka inwertorowa będzie najlepsza? Spawarki TIG mogą używać prądu stałego (DC) lub zmiennego (AC). W sklepach spotkamy się z urządzeniami pracującymi wyłączenie z prądem stałym (TIG DC) albo bardziej uniwersalnym sprzętem obsługującym prąd zmienny (TIG AC/DC).
TIG w trybie DC osiąga większą temperaturę łuku, ale podczas obróbki bardziej wrażliwych materiałów może to przeszkadzać w spawaniu. Dlatego też TIG-i AC/DC mają tutaj przewagę, mogą bowiem pracować z większą liczbą różnych metali i zapewniają lepszą kontrolę operatorowi.
Na co zwracamy uwagę przy zakupie spawarki TIG AC/DC?
Wybór spawarki TIG AC/DC powinniśmy w pierwszej kolejności uzależnić od jej przeznaczenia. Inny model sprawdzi się w profesjonalny zakładzie spawalniczym, a inny w przydomowym warsztacie, gdzie będzie używany bardzo sporadycznie. Chociaż spawarkę może wziąć do ręki każdy, wykonanie trwałych spoin wymaga odpowiedniego doświadczenia – dotyczy to także metody TIG. Dla kompletnych nowicjuszy całkiem rozsądny może być więc wybór tańszego modelu transformatorowego, którego konserwacja oraz naprawa w razie usterki jest znacznie prostsza. Po droższy sprzęt inwertorowy z reguły sięgają przede wszystkim doświadczeni spawacze.
W trakcie spawania istotna jest dla nas wartość prądu spawania oraz jej regulacji. Im ma ona szerszy zakres, tym łatwiej zespawamy ze sobą elementy o różnej grubości. Jeżeli pracujemy z cienkimi blachami, poszukujemy sprzętu o bardzo niskim zakresie, wynoszącym nawet 5 amperów.
Na długość pracy spawarki TIG wpływa podawany przez producenta cykl pracy. Dzięki niemu wiemy, ile maksymalnie minut będzie spawał sprzęt i przez jaki czas musi stygnąc pomiędzy kolejnym uruchomieniem. Specjaliści odradzają przy tym wybór spawarek, które w danych technicznych nie wyszczególniają tego parametru.
Dla komfortu pracy ważny jest sposób zajarzenia łuku elektrody. W spawarkach opartych o metodę dotykową (TIG Lift) elektroda zaczyna pracę po lekkim potarciu materiału i jej szybkim uniesieniu. Poprawne wykonanie tego manewru wymaga nieco wprawy i doświadczenia. Znacznie prostsze w obsłudze są spawarki z zajarzeniem wysoką częstotliwością (TIG HF). Łuk pojawia się tu automatycznie po zbliżeniu elektrody do spawanego materiału. Umożliwia to wykonanie znacznie czystszych spoin i pomaga amatorom w rozpoczęciu spawania.
Podczas porównywania dostępnych w sklepach modeli, zwracamy szczególną uwagę na oferowane przez nie funkcje dodatkowe. Na uwagę zasługuje przed wszystkim możliwość spawania metodami innymi niż TIG. Nie bez znaczenia jest też dokładna regulacja wszystkich najważniejszych parametrów spawania, takich jak przełączanie się pomiędzy trybami pracy (prąd stały i zmienny), kontrola gazu, a także narastania i opadania prądu.
Zdjęcie: patruflo / Envato Elements
Autor: Michał Kułakowski