Wypalanie w drewnie, czyli na czym polega pirografia?

Jeżeli poszukujesz niebanalnego sposobu na wykorzystanie swoich artystycznych zdolności, ciekawą propozycją dla ciebie może być pirografia, czyli sztuka wypalania obrazu w drewnie. Wbrew pozorom nauka pirografii nie jest bardzo trudna - wymaga jednak odpowiednich narzędzi, precyzji, cierpliwości i samozaparcia. Efekty mogą być zadziwiające - stworzysz w ten sposób wyjątkową ozdobę na ścianę lub prezent dla bliskiej osoby.

Czym jest pirografia?

Termin „pirografia” pochodzi od greckich słów „pyr” (ogień) i „graphos” (znak, napis). To sztuka, która wywodzi się z najstarszych tradycji drzeworytnictwa. Była znana już w starożytnym Egipcie i w sztuce ludowej plemion afrykańskich - w tamtych czasach wykorzystywano rozgrzane metalowe rylce, które pozostawiały ciemniejsze smugi na drewnie, skórze lub innym materiale. W ten sposób powstawał obraz. Przez stulecia sztukę pirografii doprowadzono do perfekcji. Była szczególnie popularna w Chinach pod rządami dynastii Han.

Przełomowym momentem było wynalezienie pod koniec XIX wieku przez australijskiego naukowca Alfreda Smarta metod, które pozwoliły na przekazywanie przez rozgrzany rylec oparów benzolu. Dzięki temu sztuka pirografii została doprowadzona do technologicznej perfekcji - od tej pory możliwe jest bardzo estetyczne cieniowanie i precyzyjne wykonywanie inskrypcji. To pozwala na stworzenie bardzo dokładnego rysunku na drewnie.

Obecnie do wypalania wykorzystuje się nowoczesne i cechujące się dużym bezpieczeństwem pirografy. Współcześnie, co prawda, pirografia jako technika druku wypukłego, jest sztuką nieco zapomnianą, jednak warto spróbować jej w wolnym czasie. W ten sposób możesz przygotować 

Pirografia - jakie narzędzia będą potrzebne?

Zanim zaczniesz przygodę z pirografią, konieczne będzie skompletowanie odpowiedniego sprzętu. Osoby doświadczone w sztuce wypalania drewna wiedzą, że można to robić przy pomocy wielu różnych przedmiotów, na początek jednak zdecydowanie odradzamy eksperymentów. Powinieneś zaopatrzyć się w specjalistyczny pirograf. Jest to urządzenie, które pozwala na wypalanie w drewnie rysunków poprzez bardzo precyzyjną, punktową obróbkę w wysokiej temperaturze.

Zastanawiasz się, jaki pirograf powinieneś wybrać? Rodzaj urządzenia zawsze powinien być dostosowany przede wszystkim do twoich umiejętności. Na początek warto wybierać porządne pirografy typu rylce lub druciane stalówki, modele laserowe warto zostawić dla zaawansowanych użytkowników. Warto szukać pirografów cechujących się solidną konstrukcją. Duży zakres mocy pozwoli na szybsze nagrzewanie się urządzenia i uzyskanie szerokiej gamy odcieni. Pirografy najczęściej nagrzewają się do temperatury około 600ᵒ C.

Rodzaje pirografów:

• Rylce - łatwo dostępne, popularne pirografy, które doskonale sprawdzą się również na początku przygody z pirografią. Działają na zasadzie pióra, podobnie jak lutownice. Posiadają końcówkę, która rozgrzewa się do bardzo wysokich temperatur, umożliwiając tworzenie w drewnie.

• Druciane stalówki - tanie i proste w obsłudze pirografy, odpowiednie zarówno w przypadku początkujących, jak i zaawansowanych użytkowników. W tym przypadku wysoka temperatura wytwarzana jest

• Laserowe - przeznaczone dla zaawansowanych entuzjastów pirografii. Obraz na drewnie powstaje przy pomocy skoncentrowanej wiązki światła. Ich wybór na początek mija się z celem, gdyż są nie tylko bardzo drogie i trudno dostępne, ale i skomplikowane w obsłudze.

• Pirografy z regulacją temperatury - pozwalają osiągać ciekawsze efekty podczas cieniowania.

Oprócz pirografu będziemy musieli skomplementować dodatkowe akcesoria. Warto wśród nich wymienić przede wszystkim dodatkowe, wymienne końcówki. Szersze pozwolą na tworzenie napisów, cieńsze na cieniowanie, a okrągłe, gdy chcemy tworzyć geometryczne wzory. Ze względu na wysoką temperaturę pracy, końcówki (groty) mogą dość szybko się niszczyć, dlatego też zawsze warto mieć zapasowe. Przydatna może również okazać się odpowiednia, wytrzymała na temperaturę mata/podkładka. Dobrym rozwiązaniem na początek może być zakup zestawu do pirografii, w którym znajdziesz pirograf i dodatkowe akcesoria.

Jak wypalać w drewnie? Zadbaj o odpowiednią technikę i bezpieczeństwo

Tworzenie zawsze powinniśmy zacząć od wyboru odpowiedniego drewna. Sprawdzą się raczej twarde deski, o gładkiej powierzchni pozbawionej sęków - z polskich gatunków dobrze sprawdzą się brzoza, buk czy dąb. Ciekawe efekty możemy uzyskać również, decydując się na niektóre z egzotycznych gatunków. Naukę pirografii warto rozpocząć od prostszych wzorów. Najpierw dobrze będzie narysować wybrany kształt ołówkiem lub skorzystać z gotowego szablonu. Podczas korzystania z pirografu zawsze należy zachowywać najwyższą ostrożność - jest to urządzenie rozgrzane do olbrzymich temperatur. Z tego powodu korzystaj ze specjalnej podkładki i przed odkręcaniem końcówek poczekaj aż ostygną.

Pirografia - wypalanie skóry

Zamiast drewna chciałbyś stworzyć przy pomocy pirografu ciekawe wzory na skórze? To również jest możliwe! W ten sposób możesz nawet ozdobić buty czy torebkę. Pamiętaj jednak o tym, że do wypalania wzorów o wiele lepiej sprawdza się sztuczna skóra. W tym przypadku nie chodzi wyłącznie o względy ekologiczne - chociaż przez wieki do pirografii wykorzystywane były naturalne skóry zwierząt, warto pamiętać o tym, że cechują się one dość nierównomierną powierzchnią, co utrudnia powstawanie estetycznego obrazu. Z tego powodu warto wybrać sztuczną skórę, która jest gładsza. Pamiętaj jednak o tym, że wypalanie nawet sztucznej skóry zawsze jest znacznie trudniejsze niż drewna - warto zająć się tym dopiero w momencie, gdy podstawowe techniki będziesz miał już opanowane.

Pirografia - wzory do wypalania

Panuje przekonanie, że pirografia to hobby, które wymaga ogromnego talentu malarskiego. Nie jest to do końca prawdą: oczywiście, umiejętność precyzyjnego rysowania będzie potrzebna, jeżeli chcemy samodzielnie kreować ciekawe wzory i aspirujemy do tworzenia prawdziwej sztuki. Na podstawowym poziomie bardzo ciekawe może być jednak wykorzystanie gotowych szablonów, dzięki którym łatwo odwzorujesz proste motywy. Szablony do wypalania w drewnie znajdziesz na Ceneo.pl.