Data publikacji:

Cokół: czym jest i dlaczego jest ważny?

Konstrukcja domu powinna składać się z podstawowych elementów, które wspierają cały budynek oraz umożliwiają jego dalsze wykańczanie. Jednym z takich elementów w budownictwie jest cokół. Ma on znaczący wpływ na trwałość ścian oraz całej budowli, a jego rola jest nieoceniona szczególnie wtedy, gdy budynek posiada piwnicę.
Close-up detail of decoration white molding connected with glue adhesive
Oprócz względów konstrukcyjnych i architektonicznych cokół ma także duże znaczenie pod względem estetycznym, dlatego nad jego wyborem warto dobrze się zastanowić. Cokół, wbrew powszechnym opiniom, nie dotyczy jedynie elewacji budynku. Cokół, co dla wielu osób może być zaskoczeniem, często znaleźć można także wewnątrz budynku.
Jakie zastosowanie ma cokół oraz dlaczego jest tak ważnym elementem, o którym nie należy zapominać podczas planowania i budowy domu? W jakich wariantach obecnie występuje cokół, z jakich materiałów może być wykonany oraz czym grozi brak cokołu na elewacji? Odpowiedzi na te oraz na wiele więcej pytań zawarto w treści poniższego artykułu, dlatego warto się z nim zapoznać.

Cokół – czym jest?

Zazwyczaj cokół to nic innego jak jedna z części wchodzących w skład elewacji. Dokładnie cokół znaleźć można w dolnej części elewacji budynku. Podstawową funkcją cokołu, która sprawdza się od wielu lat, jest ochrona budynku i elewacji przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych oraz przed uszkodzeniami mechanicznymi. Dobrze wykonany cokół zapewnia ochronę przed nadmiernym zamoczeniem, co jest szczególnie istotne w przypadku budynków z częścią nadziemną i podziemną.  
Zazwyczaj cokół montowany jest w taki sposób, aby sięgał parteru, jednak częstym widokiem są także budynki z cokołami sięgającymi poziomu pierwszego piętra budynku. Cokół stworzony w tym miejscu jest widoczny, ponieważ najczęściej wyróżnia go inna faktura lub kolor kontrastujący z kolorem elewacji budynku.   
Jak wygląda cokół? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ cokół już od dawna nie ma żadnych ograniczeń dotyczących wyglądu. Oznacza to, że cokół na budynku może mieć różne kolory oraz faktury, a także może być dostosowany do stylu całego budynku.

Cokół – wysunięty czy cofnięty?

Jak w najprostszy sposób można rozróżnić cokoły? W budownictwie rodzinnym najczęściej spotkać można dwa rodzaje cokołów – cokoły cofnięte oraz cokoły wysunięte. Który rodzaj cokołów jest najlepszy?
Wiele osób zaznajomionych z technikami budowlanymi uważa, że najlepszym rozwiązaniem, jakie można zastosować podczas budowy domu rodzinnego, jest wykorzystanie cokołu cofniętego. Dlaczego? Takie rozwiązanie sprawia, że cokół nie ma bezpośredniego kontaktu z deszczem oraz innymi opadami, a to z kolei skutkuje znacznie zmniejszonym ryzykiem zamoknięcia oraz zawilgocenia. Tym sposobem elewacja budynku jest wysunięta, przez co powstaje tak zwany kapinos. Kapinos sprawia, że cokół budynku jest dobrze zabezpieczony przed spływającą wodą z deszczu lub śniegu.
Czym się charakteryzuje cokół wysunięty? Tak wykonany cokół potrzebuje dodatkowej obróbki blacharskiej, która będzie wystawać poza przód wysuniętego cokołu. Taka obróbka powinna być ustawiona pod kątem do ścian, najlepiej jeśli kąt ten zbliżony jest do 15 stopni. Dodatkowo obróbka blacharska powinna być w odpowiednim miejscu podwinięta tak, aby wytworzył się kapinos ochraniający cokół przed wilgocią i zamoknięciem.

Z jakich materiałów najlepiej wykonać cokół?

Z czego wykonać cokół, aby był jednocześnie trwały i efektowny? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, jednak warto zapoznać się z listą najczęściej wybieranych materiałów.
  • Cokół z cegły klinkierowej – ten rodzaj cokołu należy wzmocnić obróbką blacharską lub specjalnymi listwami przeciwwilgociowymi.
  • Cokół z płytek klinkierowych lub silikatowych – zazwyczaj ten rodzaj płytek ma wzór imitujący ceglany mur. Ważną zaletą takich płytek jest ich odporność oraz specjalna powłoka, która w wydajny sposób zabezpiecza je przed nadmierną wilgocią.
  • Cokół z płytek, kamienia lub kamiennych płyt – takie cokoły najczęściej są wykonywane z granitu, marmuru, piaskowca i wapieni. Takie cokoły wyglądają wyjątkowo elegancko oraz są wykończone różną fakturą. Aby zachowały swój wygląd na długo, należy regularnie traktować je impregnatem oraz innymi środkami.
  • Cokół drewniany – cokoły wykonane z drewna są bardzo efektowne, jednak nie zaleca się wykonywanie ich na zewnątrz. Takie cokoły znacznie lepiej sprawdzają się wewnątrz budynku.

Cokół – rodzaje

Cokół to element w budownictwie, który może występować w różnych miejscach. Z tego powodu cokoły można podzielić na kilka podstawowych rodzajów:
  • cokół kuchenny – często nazywany jest także listwą przypodłogową. Cokół kuchenny znaleźć można pomiędzy podłogą a dnem szafek, ponieważ wykorzystuje się go do wypełnienia tej szczeliny;
  • cokół dachowy – ten element budowy gwarantuje stabilne utrzymanie podstawy dachu. Cokół dachowy jest także ważnym elementem wentylacji i klimatyzacji;
  • cokół budynku – czyli inaczej cokół fundamentowy, to prostokątny blok wykonany z kamienia, który jest podstawą dla kolumny budynku lub ściany między gruntem a parterem budynku. W tym przypadku cokół sprawia, że obciążenie budynku jest rozłożone równomiernie;
  • cokół przypodłogowy – ten cokół nazywa się także listwami przypodłogowymi. Ten element ochrania ściany przed uszkodzeniami mechanicznymi, przypadkowym uderzeniami i zadrapaniami;
  • cokół pomnika – w konstrukcji pomnika cokół stanowi najniższą część, dlatego bywa nazywany podstawą pomnika. W tym przypadku cokół ma bezpośredni kontakt z gruntem i zapewnia stabilność całej konstrukcji.
Zdjęcie: Envato Elements
Patrycja Wojas
Patrycja Wojas

Medycyna, lotnictwo, motoryzacja – to moje największe pasje. W wolnych chwilach maluję obrazy i wypoczywam z najbliższymi osobami w różnych krajach. Kocham podróże!