Jak dobrać wkładkę do zamka?

Dobrej jakości zamki i klucze to podstawowe elementy zabezpieczenia drzwi mieszkania, domu, biura, garażu lub magazynu. Zazwyczaj nie zwracamy na nie większej uwagi, klucz w zamku ma po prostu niezawodnie działać. Zakup nowej lub wymiana starej wkładki do zamka zmusza nas do baczniejszego przyjrzenia się temu zagadnieniu. Jakie są rodzaje wkładek do zamków i ich podstawowe cechy? Jak dobrać wkładkę do zamka? Na co zwrócić uwagę przy wyborze wkładki?

Podczas wykańczania lub remontu domu czy mieszkania musimy wziąć pod uwagę między innymi to, jakie drzwi zewnętrzne chcemy zamontować. Przy wyborze drzwi istotny jest także rodzaj wkładki do zamka.

Zamki wpuszczane to podstawowy rodzaj zamków w drzwiach naszych mieszkań i domów, a najpowszechniej stosowanym rodzajem zamków są zamki z wkładem bębenkowym. Zamki te nazywa się popularnie zamkami typu yale od nazwiska amerykańskiego wynalazcy, Linusa Yale'a, który opatentował taki zamek w 1861 r., lub łucznikami od radomskich zakładów zbrojeniowych „Łucznik”, których uboczną produkcją były właśnie takie zamki.

Rodzaje wkładek do zamków

Zamek z wkładem bębenkowym jest prostym i zarazem bardzo skutecznym zabezpieczeniem drzwi. Bolce ukryte w metalowym korpusie blokują bębenek poruszający zasuwą zamka przy pomocy zabieraka lub zębatki (zabierak powoduje skokowe otwieranie zamka, zębatka robi to płynnie). Włożenie odpowiednio wyprofilowanego klucza podnosi bolce na odpowiednią wysokość i umożliwia przekręcenie klucza w zamku.

Ze względu na umiejscowienie w profilu skrzydła drzwi, wkłady możemy podzielić na:

• symetryczne, kiedy odległości pomiędzy środkiem zabieraka lub zębatki a zewnętrznym i wewnętrznym końcem wkładki są identyczne;
• asymetryczne, kiedy odległość między środkiem zabieraka lub zębatki a końcem wkładki od strony wewnętrznej jest inna niż od strony zewnętrznej (tego typu wkładki stosowane są w bramach garażowych oraz w grubszych drzwiach antywłamaniowych).

Ze względu na sposób otwierania, możemy je podzielić na:

• dwustronne – zamek można otwierać i zamykać kluczem zarówno z zewnątrz, jak i od wewnątrz;
• jednostronne – zamek jest widoczny tylko z jednej strony, więc drzwi można otworzyć tylko z zewnątrz (rzadko stosowane, głównie w pomieszczeniach gospodarczych);
• z gałką – klucz otwiera drzwi tylko od zewnątrz, natomiast od środka drzwi można szybko otworzyć, przekręcając gałkę.

Jak dobrać wkładkę do drzwi?

Po ustaleniu rodzaju wkładki trzeba określić jej rozmiar. Zarówno drzwi, jak i zamki produkowane są w standardowych rozmiarach. Wkładka od strony zewnętrznej nie powinna wystawać więcej niż 2-3 mm ponad powierzchnię szyldu, żeby uchronić zamek przed rozwierceniem. Na brzegu skrzydła drzwi (tam, gdzie jest zasuwa zamka) należy zmierzyć odległość pomiędzy środkiem śruby mocującej wkładkę i zewnętrzną, a następnie wewnętrzną powierzchnią szyldu. Przykładowo wkładka 30/30 pasuje do skrzydła drzwi o grubości 40 mm, w których zamek umieszczony jest pośrodku, a szyldy mają grubość 8-10 mm.

Przeczytaj, jak wygląda regulacja drzwi zewnętrznych

Po czym poznać wkładki dobrej jakości?

Wkładki bębenkowe powinny mieć atest zgodności z normą PN-EN 1303:2007. Obejmuje on 9 kategorii, które składają się na dziewięcioznakowy kod wyrobu np. 1 6 0 0 0 C 6 2 C.

Jak dobrać wkładkę do zamka, posługując się kodem? Drugi symbol kodu (6) oznacza najwyższą trwałość (ponad 100 000 cykli otwierania i zamykania). Szósty symbol (C) wskazuje na wysoką odporność na korozję i duże wahania temperatury, siódmy (6) oznacza najwyższą klasę kodowania klucza, a ósmy (2) - najwyższą klasę odporności na rozwiercenie i próbę mechanicznego sforsowania. Dziewiąty znak (C) to wysoki poziom odporności na włamanie, potwierdzony certyfikatem Instytutu Mechaniki Precyzyjnej.

Na co zwrócić uwagę przy zakupie wkładki?

Nie ma jednej prostej odpowiedzi na pytanie o to, jak dobrać wkładkę do drzwi. Nie ilość, ale jakość zamków zwiększa ich bezpieczeństwo. Skoro ślusarze znają metody otwierania zamków w razie awarii, metody te znają również włamywacze.

Prawidłowo dobrana i wysokiej jakości wkładka może uchronić zamek przed otwarciem metodą lockpickingu (wytrychem), bumpingu (stopniowym wbijaniem spreparowanego klucza w otwór zamka) lub przez rozwiercenie. Najwyższej jakości wkładki mogą mieć specjalny profil uniemożliwiający otwarcie wytrychem i umieszczone wewnątrz kołki z hartowanej stali uniemożliwiające rozwiercenie zamka.

Bardzo duże znaczenie dla bezpieczeństwa ma rodzaj klucza do wkładki. Standardowe klucze ząbkowane, które możemy dorobić na poczekaniu, są mniej bezpieczne od kluczy frezowanych lub cylindrycznych.