Data modyfikacji:
Jak podłączyć potencjomet?
Na co dzień w naszym otoczeniu można znaleźć wiele różnych urządzeń elektronicznych. Złożone są one z charakterystycznych elementów, które występują zarówno w niewielkich sprzętach, jak i w większych oraz spełniają w nich podobne zadanie. Taką częścią często bywa potencjometr działający jak klasyczny dzielnik napięcia. Dzięki tej niewielkiej konstrukcji możliwe jest regulowanie prądu czy też napięcia w różnych urządzeniach elektronicznych. W rezultacie potencjometr może mieć wpływ na prędkość obrotową silników czy też np. głośność w sprzęcie audio. Na rynku urządzeń elektronicznych można spotkać różne rodzaje potencjometrów w zależności od potrzeb, budowy czy przeznaczenia. Co warto wiedzieć o tej niewielkiej konstrukcji i jak podłączyć potencjometr?
Co to jest potencjometr?
Przed odpowiedzią na pytanie, jak prawidłowo podłączyć potencjometr, warto wiedzieć, czym w zasadzie jest ten element i na jakiej zasadzie działa. Często można spotkać się z określeniem tego akcesorium jako rezystora nastawnego. W istocie takie nazewnictwo może być stosowane wymiennie i w praktyce są to te same elementy.
Potencjometr to niewielka konstrukcja, która wyposażona jest zazwyczaj w pokrętło. Może być ono mniejsze, funkcjonujące na śrubokręt albo większe do zastosowania ręcznej regulacji. W obu przypadkach ta część służy do regulacji oporu pomiędzy dwiema nóżkami całego potencjometru. Z technicznego punktu widzenia potencjometry można traktować jako rezystory o zmiennym oporze.
W jaki sposób działa potencjometr?
Aby wiedzieć, jak podłączyć potencjometr, należy najpierw zapoznać się z jego budową i charakterystycznymi elementami. To od właściwego ich zastosowania będzie zależeć, czy konstrukcja zostanie zamontowana prawidłowo.
Każdy potencjometr ma trzy charakterystyczne wyprowadzenia, z których dwa podłączone są w sposób stały do fragmentu warstwy rezystywnej, czyli ścieżki oporowej. Trzeci prowadzi natomiast do specjalnego przewodzącego ślizgacza, który będzie się po tej ścieżce przesuwał przy użyciu wkrętaka lub gałki. Sama ścieżka oporowa podzielona jest przez suwak na dwa rezystory połączone szeregowo. Podczas regulacji potencjometru dochodzi do zmiany stosunku tych rezystancji, choć ich suma pozostaje stała.
Rezystancja ścieżki oporowej, czyli podstawowy parametr, który opisuje potencjometr, jest wyrażana w omach. Jej rozpiętość wynosi zazwyczaj od pojedynczych omów aż do kilku megaomów. Z potencjometrem wiąże się również inny parametr, jakim jest charakterystyka zmian rezystancji. Może być ona liniowa lub logarytmiczna. W przypadku charakterystyki liniowej rezystancje R1 i R2 zmieniają się w sposób liniowy wraz z ruchem ślizgacza. Parametr logarytmiczny dotyczy natomiast głównie regulacji głośności.
Rodzaje potencjometrów
W sprzedaży można znaleźć różne rodzaje potencjometrów. Najpopularniejszym z nich jest potencjometr obrotowy. Opór w takim akcesorium ściśle zależy od stopnia, w jakim obrócone zostanie pokrętło. Zazwyczaj taki wariant rezystorów wyposażony jest w zakres obrotu o 300 stopni. Większy zakres regulacji pozwala uzyskać nieco mniej popularny wariant, jakim jest potencjometr wieloobrotowy.
Kolejnym popularnym rodzajem rezystora jest potencjometr liniowy. Opór przy pomocy takiego elementu zmienia się za pomocą suwaka przesuwanego po linii prostej. To często wykorzystywany wariant w sprzęcie nagłośnieniowym i audio. Ciekawą alternatywą dla potencjometrów sterowanych manualnie są akcesoria cyfrowe. Elementy te umożliwiają zmianę oporu poprzez sygnał elektryczny. Odbywa się to poprzez wciśnięcie właściwego przycisku, który powoduje zwiększenie lub zmniejszenie oporu. Takie potencjometry charakteryzują się jednak znacznie wyższą ceną i stosowane są rzadziej.
Jak podłączyć potencjometr?
Przeglądając różne schematy i grafiki dotyczące tego, jak prawidłowo podłączyć potencjometr, można spotkać się z oznaczeniem 1, 2 i 3. Nóżki opisane na schematach jako 1 i 3 są wyprowadzeniami na stale podłączonymi do fragmentów ścieżki oporowej. 2 jest natomiast wyprowadzeniem, które łączyć należy z ruchomym suwakiem. Zazwyczaj też przy tym oznaczeniu znajduje się strzałka.
Aby otrzymać regulowany dzielnik napięcia, należy skrajne zaciski potencjometru podłączyć do zasilania. Jednak potencjometr może także pełnić funkcję regulowanego rezystora. Wówczas rezystancja pomiędzy ślizgaczem a jednym z zacisków skrajnych może ulegać zmianie od zera do wartości maksymalnej.
Jeżeli posiadamy potencjometr 10 kΩ, to wykorzystując wyprowadzenia 1 i 2 albo 2 i 3 będziemy w stanie uzyskać rezystor ze zmiennym oporem od 0 do 10 kΩ. Jednak taki potencjometr można też zainstalować jako dzielnik napięcia. Jeżeli do wyprowadzenia nr 1 zostanie podłączona szyna zasilania, a do wypustki nr 3 masa, to podczas kręcenia potencjometrem można będzie uzyskać różne wartości napięcia.
Wraz z zakupem potencjometru na opakowaniu lub w informacji dołączonej do produktu zazwyczaj też znajduje się instrukcja uproszczenia wraz ze schematem, dzięki czemu wykonanie takiej czynności nie jest skomplikowane i można poradzić sobie z tym zadaniem samodzielnie.
Zdjęcie: Envato Elements
Polecamy:
Tani iPhone. Jaki iPhone do 1500 i 2000 zł wybrać?
2024-05-08
Najlepsze rowery elektryczne. Ranking 2024
2024-05-08
Elektryczny rower dla kobiet
2024-05-07
Jaki okap tuba wybrać? Zalety i wady nowoczesnego okapu
2024-05-07
Kiedy warto kupić mocny blender kielichowy i jaki model wybrać?
2024-05-06
Jaki rower dirt wybrać? Poradnik dla początkujących
2024-05-06