Jak i czym wyrównać ściany?

Pytanie, jak wyrównać ściany, zadają zarówno osoby, które chcą usunąć niewielkie nierówności przed położeniem gładzi, jak i wyrównać powierzchnię po usunięciu starej glazury, wykończyć nieotynkowane piwnice, a nawet wyprostować krzywe mury. W każdym z tych przypadków będziemy stosować nieco inne podejście oraz materiały – masę do naprawy ubytków, zaprawę wyrównującą czy tynk cementowo-wapienny i listwy tynkarskie. Wyrównywanie ścian jest procesem wstępnym, wykonywanym przed nałożeniem ostatecznej warstwy wykańczającej np. gładzi gipsowej, kafelków lub farby.

Jak wyrównać ściany bez gładzi?

Gładź nie służy do wyrównywania ścian, tylko do nadawania gładkości ich powierzchni. Dzięki bardzo drobnemu uziarnieniu gładź gipsowa pozwala na nałożenie cienkiej warstwy między 0,3 mm a 3 mm. Można nią uzupełnić jedynie niewielkie nierówności i, jeśli nałożymy ją na zbyt nierówną powierzchnię, będzie pękać i pozostawi zagłębienia po wyschnięciu. Jeśli ściana jest względnie równa, np. świeżo nałożony tynk, i występują na niej tylko punktowe ubytki, wystarczy uzupełnić je za pomocą gotowej masy naprawczej.

Czym wyrównać ściany w przypadku większych nierówności występujących na całej powierzchni? Przed nałożeniem gładzi należy zniwelować je zaprawą wyrównującą, zwaną też czasem renowacyjną. Można ją nakładać grubszą warstwą od 10 mm do 30 mm (przy tak dużej grubości najlepiej warstwowo), dzięki czemu zgubimy nawet spore nierówności np. wynikające z krzywo ułożonych cegieł. Istnieje wiele mieszanek wyrównujących i należy wybrać odpowiednią do danego pomieszczenia, np. produkty do miejsc narażonych na działanie wilgoci posiadają dodatki hydrofobowe, zapewniające nienasiąkliwość.

Nakładanie zaprawy wyrównującej należy poprzedzić zagruntowaniem ścian. W przypadku słabo związanych, luźnych podłoży, np. resztki starego tynku, stosujemy grunt głęboko-penetrujący, który zmniejszy nasiąkliwość ścian i zwiąże luźne drobiny. Natomiast w przypadku powierzchni nienasiąkliwych typu żelbet stosujemy grunt zawierający cząstki mineralne, które zwiększą przyczepność ściany. Na zagruntowaną powierzchnię, po jej dokładnym wyschnięciu, nakładamy i rozprowadzamy zaprawę wyrównującą za pomocą pacy, a następnie ściągamy nożem tynkarskim do uzyskania równiej powierzchni. Dopiero na tak przygotowaną ścianę możemy po całkowitym wyschnięciu nakładać gładź.

Czym wyrównać ściany pod płytki?

Tynk pod glazurę, zwłaszcza w przypadku płytek o dużych wymiarach, musi być szczególnie dobrze przygotowany. Jeśli wcześniej usuwaliśmy stare kafelki, należy skuć pozostały klej i wszystkie luźne resztki tynku, a następnie zagruntować powierzchnię i wyrównać ubytki odpowiednią zaprawą, dbając szczególnie o uzyskanie równiej powierzchni oraz zachowanie kątów prostych.

Jeśli stary tynk jest niskiej jakości, należy dodatkowo zazbroić ścianę siatką do tynkowania, którą zatapiamy w kleju do glazury. W tym celu nakładamy na przygotowaną ścianę cienką warstwę kleju do glazury, a następnie nakładamy siatkę i rozprowadzamy klej pacą, zatapiając w nim siatkę, aż do całkowitego jej zakrycia. Oprócz tego w miejscach narażonych na działanie wody dodatkowo stosujemy hydroizolację, np. folię w płynie lub zaprawę uszczelniającą. Płytki układamy na wysokiej jakości elastycznym kleju.

Można spotkać się z metodą wyrównywania powierzchni pod płytki za pomocą płyt gipsowo-kartonowych. Rzeczywiście jest to szybki sposób na uzyskanie równych ścian, jednak zwłaszcza w przypadku łazienek lepiej zrezygnować z takiego rozwiązania, gdyż w ten sposób tracimy nawet do 3 cm na każdej ścianie (czyli do 6 cm na szerokości lub długości pomieszczenia), co szczególnie w małych łazienkach może uniemożliwić np. wstawienie kabiny prysznicowej. Poza tym płyty gipsowo-kartonowe są na sztywno połączone ze ścianami, tak więc w nowych budynkach ich łączenia mogą dość intensywnie pracować, co z kolei spowoduje ryzyko odpadania płytek.

Czym wyrównać ściany w piwnicy?

Ściany o dużych nierównościach powierzchni, sięgających kilku centymetrów, np. stare mury ceglane, lub ściany o znacznym odchyleniu od pionu, najskuteczniej wyrównamy, nakładając warstwę tynku cementowo-wapiennego. Taki materiał nie tylko pozwoli tanio wyrównać ściany na dużej powierzchni, ale też dobrze sprawdzi się w wilgotnych pomieszczeń typu piwnice.

Jak wyrównać ścianę? Aby uzyskać równą warstwę tynku, posługujemy się listwami tynkarskimi, które umieszczamy pionowo w odstępach ok 1,5 m. Listwy posłużą nam za prowadnice dla łaty tynkarskiej, którą będziemy zbierać nadmiar zaprawy, aby uzyskać równą powierzchnię.

Listwy mocujemy punktowo na zaprawie gipsowej i wyrównujemy przy użyciu lasera lub tradycyjnie za pomocą sznurka murarskiego i poziomicy. W narożnikach zachowujemy ostęp około 15 cm, żeby nie zawadzać o nie łatą podczas tynkowania sąsiedniej ściany. Po wykonaniu tynku listwy najlepiej będzie usunąć, a pozostałe po nich luki wypełnić i zatrzeć przed całkowitym związaniem tynku.

Przed rozpoczęciem tynkowania ściany należy zagruntować, a następnie wykonać obrzutkę tynkarską, by nawilżyć powierzchnię przed położeniem właściwego tynku i wstępnie zgubić nierówności. Obrzutkę można wykonać ręcznie albo za pomocą tynkownicy pneumatycznej.

Tynk i obrzutkę (szpryc) możemy wykonać samodzielnie, mieszając piasek, wapno i cement w betoniarce. Przygotowanie mieszanki na placu budowy jest opłacalne przy większych powierzchniach i wymaga pewnego doświadczenia. W przypadku drobnych pracach remontowych lepiej wykorzystać dostępne w handlu gotowe mieszanki.

Wyrównywanie ścian za pomocą tynku jest najlepszym rozwiązaniem, jeśli chcemy wykorzystywać pomieszczenia do celów mieszkalnych lub użytkowych. Nowy tynk pozwoli na swobodne zastosowanie gładzi oraz glazury w gotowym wnętrzu.

Jednak co w sytuacji, kiedy chcemy jedynie z grubsza odświeżyć pomieszczenie i przystosować je np. do funkcji magazynowej, najchętniej bez konieczności malowania? Jak i czym wtedy wyrównać ściany? W takiej sytuacji dobrym rozwiązaniem jest biała zaprawa szpachlowa, którą nakładamy za pomocą pacy i wyrównujemy, ściągając nadmiar nożem tynkarskim. Pozwala ona szybko doprowadzić ceglaną ścianę do względnej gładkości i tworzy niebrudzącą, jasną powłokę.

Popularną metodą szybkiego wyrównywania ścian są też oczywiście płyty gipsowo-kartonowe. W przypadku tego rozwiązania do wyrównania pozostaną spoiny płyt oraz ewentualne łącznia ze zwykłym tynkiem. Spoiny krawędzi ciętych należy dodatkowo sfazować oraz zabezpieczyć gruntem.

Na tak przygotowane łączenia aplikujemy masę do spoinowania na grubość około 1 mm, nakładamy taśmę łączeniową i, przytrzymując ją z jednej strony, dociskamy szpachlą, jednocześnie zbierając nadmiar masy i wygładzając powierzchnię. W przypadku narożników nakładamy obficie masę specjalnym wąskim wałkiem do narożników, a następnie umieszczamy i dociskamy taśmę zgięta wcześniej w kąt prosty.

Autor: Szymon Wachal