Jaki kamień do ostrzenia noży wybrać?

Mówi się, że kuchnia to serce każdego domu. Niewątpliwie jest to pomieszczenie, bez którego trudno wyobrazić sobie dom. W kuchni spędzamy dużo czasu w ciągu dnia, a miłośnicy gotowania czy pieczenia potrafią spędzać w kuchni długie godziny. Gotowanie, szczególnie dla kogoś bliskiego, potrafi sprawić podwójną radość. Aby uczynić z tej aktywności przyjemność, należy zadbać o odpowiedni sprzęt ułatwiający gotowanie. Jednym z podstawowych narzędzi wykorzystywanych w kuchni są noże. Ich rola w kuchni jest nieoceniona, dlatego warto utrzymywać swoje noże w czystości i dbać o ich regularne ostrzenie. Na rynku dostępne są specjalne kamienie do ostrzenia noży, które znacznie ułatwią ten proces.

Kamień do ostrzenia noży — mechanizm działania

Kamień do ostrzenia noży to jeden z podstawowych gadżetów w kuchni. Pozwala on znacznie wydłużyć żywotność naszych noży i zapewnić wysoki komfort użytkowania. Odpowiednio naostrzony nóż pokroi produkty nawet na najmniejsze kawałki bez użycia przesadnej siły i obawy o szarpanie. Z kamienia do ostrzenia noży korzystamy na tyle często, że warto zadbać o jego solidną jakość i trwałość.

Nie jest dla nikogo tajemnicą, że do ostrzenia noży używa się osełki. Osełka to nic innego jak narzędzie ścierne, czyli pilnik, który ściera powierzchnię. Pilnik może być wykonany z różnych materiałów, które będą odpowiednie dla różnych ostrzonych narzędzi. Do ostrzenia noży należy wybrać specjalnie dopasowane osełki. Aby ostrzenie noży przyniosło zadowalający efekt, należy zapoznać się z techniką ostrzenia. 

Odpowiednie nachylenie noża względem kamienia ma kolosalny wpływ na jakość ostrzenia. Podstawą jest właściwe prowadzenie noża po osełce — należy robić to „pod włos”, czyli ostrzem do przodu. Istotną kwestią jest również to, że należy ostrzyć obie krawędzie noża, tylko wtedy uzyskać można zadowalający efekt noża ostrego z obu stron. W czasie ostrzenia należy pilnować, aby nóż był pod stałym, jednym kątem — dla większości noży odpowiedni kąt to około 20 stopni.

Czym charakteryzuje się dobrze wykonany kamień do ostrzenia noży?

Na rynku dostępne są kamienie cechujące się solidnością i wytrzymałością, niestety znaleźć można również takie, które nie są warte swojej ceny ze względu na wątpliwą jakość i słabą wytrzymałość. Przy wyborze odpowiedniego kamienia do ostrzenia noży warto zwrócić uwagę na te elementy:

• stabilna podstawa, najlepiej antypoślizgowa lub inne zabezpieczenie, które zapobiega przesuwaniu się kamienia po blacie,
• odpowiednia gradacja,
• odpowiedni, wygodny w użytkowaniu rozmiar kamienia.

Jaki kamień do ostrzenia noży z różnych tworzyw?

Przy wyborze odpowiedniego kamienia do ostrzenia noży należy kierować się także tym, jakie noże chcemy ostrzyć. Zależnie od tworzywa, z jakiego wykonany jest nóż, należy wybrać odpowiedni rodzaj kamienia i jego gradację. Gradacja określa stopień ostrości osełki. Im większa gradacja, tym ostrzejsza osełka. Kamienie można klasyfikować ze względu na ich geometryczny kształt, tu wyróżniamy:

• kamienie owalne — unikalny kształt pozwala z łatwością naostrzyć nawet zaokrąglone i wklęsłe noże, powierzchnia noża styka się z kamieniem, co byłoby niemożliwe z użyciem kamienia płaskiego,
• kamienie płaskie — zazwyczaj występują w formie prostokątnego bloczku i nadają się do ostrzenia większości noży.

Rodzaje kamieni do ostrzenia noży

Kolejne rozróżnienie kamieni do ostrzenia noży opiera się na tworzywie, z którego powstały. Tu wymienić warto te najbardziej popularne:

• kamienie wodne naturalne — całkowicie naturalne tworzywo, które niegdyś było jedynym stosowanym ostrzem. Obecnie jest to jedna z droższych opcji do wyboru. Chociaż tego typu osełka wciąż cieszy się dużą popularnością, zwłaszcza wśród sentymentalistów, to niestety kamienie naturalne cechują się szybszym zużyciem w porównaniu do tych z innego tworzywa,
• kamienie wodne syntetyczne — zazwyczaj do ich wytworzenia wykorzystuje się tlenek aluminium Al2O3 lub węglik krzemu SiC. Cechują się mniejszą podatnością na zapchanie, w porównaniu z kamieniami naturalnymi. Są wystarczająco twarde, aby zapewnić możliwość ostrzenia wielu różnych typów noży. Częstą wadą tych ostrzy, szczególnie tych gorszej jakości, bywa ich nierównomiernie ścieranie,
• kamienie olejowe — mimo ciągle rosnącej popularności kamieni wodnych, kamienie olejowe nadal mają swoich amatorów. Największą ich zaletą jest fakt, że wykorzystywany olej chroni ostrze noża przed możliwą rdzą,
• kamienie diamentowe — niezwykle trwałe ostrzałki, które mogą sprawnie służyć nawet kilkanaście lat. Diamentowe tworzywo nie jest kruche, dzięki czemu ostrzałki są odporne na zniszczenia.

Jak dobrać odpowiednią gradację kamienia wodnego? 

Gradacja kamienia do ostrzenia noży różni się w zależności od etapu ostrzenia i stopnia ostrości noża. Wybierając osełkę, należy znać etapy ostrzenia i odpowiednią dla nich gradację:

• gradacja 250-300 będzie odpowiednia dla noży bardzo tępych. Jest idealna do nadawania odpowiedniego kąta ostrzu i naprawy krawędzi tnącej,
• gradacja 300-500 - świetna do ostrzenia wstępnego,
• gradacja 500-800 - przeznaczona do ostrzenia właściwego,
• gradacja 800 i więcej - służy do wygładzenia powierzchni tnącej noża.

Na jaki kamień wodny do ostrzenia noży się zdecydować?

Na rynku dostępna jest szeroka oferta kamieni wodnych różnych producentów. Wśród najwyżej ocenianych można wyróżnić:

• CHROMA KAMIEŃ WODNY DO OSTRZENIA NOŻY - zawiera dwie różne gradacje: 200 do wstępnego ostrzenia i 800 do wykończenia i wygładzenia,
• MASAHIRO KAMIEŃ DO OSTRZENIA NOŻY - płaski kamień na planie prostokąta o gradacji 1500, który idealnie sprawdzi się do końcowego wygładzenia i polerowania noża,
• KASUMI NATURALNY KAMIEŃ WODNY DO OSTRZENIA - naturalny kamień do ostrzenia noży japońskiego producenta Sumikama Cutlery.