Data publikacji:
Jałowiec - pielęgnacja, odmiany, wymagania, jaka ziemia?
Jałowiec (łac. Juniperus) to rodzina drzew i krzewów z rodziny cyprysowatych, w których skład wchodzi ponad 50 różnych gatunków, w Polsce znajdziemy w naturze tylko dwa z nich – jałowiec pospolity i jałowiec sabiński. Jałowce są jednymi z najczęściej spotykanych roślin iglastych, rosną na półkuli północnej, w klimacie umiarkowanym i subpolarnym, zamieszkują nie tylko las, ale także np. skaliste skarpy, tereny poprzemysłowe lub bagna. Na niższych szerokościach geograficznych, a więc np. w strefie podzwrotnikowej, spotykamy je głównie w wyższych partiach gór. Jałowce ceni się z powodu ich drewna, są one też powszechnie wykorzystywane jako ozdobne rośliny ogrodowe.
Jałowiec – wygląd i najważniejsze informacje
Jałowce są niezwykle mocno zróżnicowane, jeżeli chodzi o rozmiary i kształty. W formie drzew osiągają wysokość od 20 do nawet 40 metrów. Jako drzewka i krzewy dorastają mają od kilku metrów do kilkudziesięciu centymetrów. Wśród uprawianych gatunków znajdziemy też lubiane przez robotników rośliny płożące. Cienka kora jałowców jest w początkowych etapach życia gładka i brunatno-czerwona, z czasem ciemnieje i zaczyna się łuszczyć i pękać. W przypadku drzew pień może mieć nawet dwa metry obwodu. Roślina rośnie w szybkim tempie, nawet 15 centymetrów rocznie, jest niezwykle wytrzymała i długowieczna. Według szacunków naukowców najstarsze znalezione egzemplarze mają ponad tysiąc lat, średnio żyją jednak około 200 lat.
Liście jałowca przyjmują kształt sztywnych i kłujących igieł. Niektóre gatunki posiadają dwa rodzaje liści, klasyczne igiełki mają tylko najmłodsze rośliny, u starszych pojawiają się natomiast bardziej elastyczne łuski. Świeże igiełki mają jasnozielony kolor, który powoli ciemnieje. Niektóre jałowce mogą mieć też barwę niebieskawą, złotą lub srebrzystą.
Jałowiec – kwitnienie i owocowanie
W zależności od gatunku jałowiec jest rośliną jedno- lub dwupienną, w pierwszym przypadku osobniki mają wyłączenie męskie lub żeńskie kwiaty, na pędach drugiej grupy wykształcają się kwiatostany obu płci. Kwiaty wydają najczęściej rośliny w wieku od 5 do 8 lat, pojawiają się one wiosną w okresie od kwietnia do czerwca. Roślina produkuje okrągłe szyszkojagody o średnicy od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Co ciekawe, dojrzewają one przez dwa lub nawet trzy lata i na jednej gałęzi znajdziemy owoce z kilku roczników. Szyszkojagody wielu gatunków są jadalne (odradza się jednak jedzenie ich na surowo) i wykorzystywane są także jako przyprawa do mięsa i alkoholu.
Jałowiec – pielęgnacja i wymagania
Jałowce są przystosowane idealnie do życia w polskim klimacie, świetnie radzą sobie z zimowymi przymrozkami oraz wysokimi temperaturami latem. Roślina potrzebuje przede wszystkim dużych ilości światła słonecznego, nie wybieramy dla niej więc zacienionych stanowisk, bowiem w takich warunkach wstrzymujemy jej wzrost oraz prowadzimy do obumierania. Jałowce nie wymagają nawożenia ani dodatkowego podlewania (poza ostrymi suszami).
Jałowcom nie przeszkadza przycinanie, jest ono wskazane jeżeli zależy nam na konkretnym kształcie korony rośliny. Zabieg ma też znacznie pielęgnacyjne, podczas niego usuwamy też obumarłe i chore gałęzie (roślinę może atakować pleśń).
Jałowiec: jaka ziemia?
Jałowce radzą sobie na glebach ubogich w składniki odżywcze. Rośliny preferują względnie suchą i piaszczystą lub kamienistą ziemię. Rosnąć będzie również na bardziej wilgotnych stanowiskach, takich jak torfowiska, ale z daleka od stojącej wody. Gleba może mieć szeroki zakres pH, choć specjaliści zalecają bardziej alkaliczny odczyn.
Przesadzanie jałowca
Jałowce z doniczki sadzimy bezpiecznie w okresie od wiosny do wczesnej jesieni. Dla zachowania jak największej ilości światła rośliny sadzimy w odległości kilku metrów. Dorosłe drzewa i krzewy nie lubią jednak specjalnie przesadzania, dlatego trzeba zachować w tym wypadku szczególną ostrożność. Ze stanowiska usuwamy je z ziemią i nieuszkodzoną bryłą korzeniową. Specjaliści zalecają, by na nowym miejscu ustawić je z uwzględnieniem poprzedniej pozycji rośliny względem słońca. Czynność zaleca się wykonywać wiosną. Po zabezpieczeniu rośliny w dołku regularnie ją podlewamy.
Jałowiec – najpopularniejsze odmiany/gatunki
Jałowce w ogrodach to zazwyczaj gatunki i odmiany płożące lub kolumnowe. Te pierwsze są całkiem interesującą dekoracją, zwłaszcza jeżeli rosną pojedynczo na eksponowanym stanowisku. Płożące gatunku idealnie pasują do skalniaków oraz naturalistycznych aranżacji ogrodowych. Eksperci polecają wiele różnych gatunków, oto niektóre z nich:
- Jałowiec sabiński – popularny w Polsce krzaczasty gatunek jałowca, tworzący dość szeroką koroną choć niską koronę.
- Jałowiec chiński – azjatycka alternatywa dla jałowca sabińskiego, której odmiany mogą przyjmować też postać drzew. Roślina ma bardziej stożkowatą koronę.
- Jałowiec pospolity – spotykany w całym kraju gatunek, który posiada wyłącznie igły. Rośliny występują w odmianach krzaczastych lub kolumnowych.
- Jałowiec płożący – roślina płożąca z długimi poziomymi pędami, w pionie nie osiąga więcej niż 50 centymetrów wysokości. Igły gatunku są niebieskawe lub szarawe.
Polecamy:
Sokowirówka czy blender? Który sprzęt AGD wybrać?
2024-04-23
Obiektywy stałoogniskowe a zmiennoogniskowe. Czym się różnią?
2024-04-23
Bądź aktywna! Znajdź idealny miejski rower
2024-04-22
Muzyka w łazience? Tak, to możliwe
2024-04-22
Jaki projektor do sypialni?
2024-04-22
Jaki mały odkurzacz jest idealny do małego mieszkania?
2024-04-19
Autor: Michał Kułakowski