Data publikacji:

Porównanie procesorów. Jak wybrać procesor?

Procesor (CPU) jest podstawowym komponentem każdego komputera, który wpływa w ogromnym stopniu na jego ostateczną wydajność, a więc to, jak poradzi sobie w pracy z bardziej wymagającymi programami lub grami. Składając samodzielnie stacjonarnego peceta albo kupując gotowy zestaw komputerowy lub laptop, powinniśmy zwracać uwagę na CPU. Niestety wiele osób nie wie jednak, jakie parametry mają największe znaczenie dla procesora, a także jak porównywać ze sobą różne modele dostępne na rynku. 
Computer forensics investigator installing old cpu

Procesor – podstawowe informacje

Co to jest procesor? Procesory są kompleksowymi układami scalonymi, które powszechnie określane są mianem komputerowego mózgu. Są one zbudowane z miliardów pojedynczych tranzystorów o wielkości zaledwie kilku lub kilkunastu mikronów. CPU wykonuje w ciągu sekundy miliony pojedynczych operacji, dzięki którym jest w stanie zarządzać wszystkimi pozostałymi komponentami peceta, równocześnie odpowiadając za pracę systemu operacyjnego oraz setek jego procesów, wśród których znajdują się wszystkie uruchomione w danej chwili programy i aplikacje. Nie dziwne więc, że niesprawny procesor uniemożliwia uruchomienie komputera. 

Porównywanie procesorów

Porównanie procesorów wymaga od nas w pierwszej kolejności zdobycia podstawowych informacji technicznych na ich temat. Najważniejszą z nich jest oczywiście ich model oraz producent. Jeżeli chodzi o tę drugą kwestię, w komputerach PC znajdziemy wyłącznie produkty firmy AMD lub Intel. 

Porównywanie procesorów AMD i Intel – co należy wiedzieć?

Spółki Intel i AMD od kilku dekad dzielą między sobą rynek procesorów produkowany dla komputerów stacjonarnych, serwerów, stacji roboczych, a także laptopów. Obaj producenci konkurują ze sobą bezpośrednio w każdym segmencie cenowym i wydajnościowym, dzięki temu oferta ich układów jest do siebie bardzo zbliżona pod względem możliwości. Firmy wprowadziły również specjalne oznaczenia w nazwach modeli, pozwalające już na pierwszy rzut oka stwierdzić, czy układy reprezentują ten sam poziom mocy. 
Procesory AMD i Intela są standardowo włączane w skład kilku różnych serii czipów, które różnią się swoimi możliwościami technicznymi i docelowym przeznaczeniem.
CPU Intela dostępne są w ramach serii Intel Core i3, i5, i7 i i9. Układ Intel Core i3 przeznaczone są dla komputerów do zastosowań biurowych i codziennego użytku. Układy Intel Core i5 stworzone są z myślą o komputerach ze średniej półki i pracy z grami oraz bardziej zaawansowanymi programami. Intel Core o7 i i9 to zaawansowane procesory dla entuzjastów i profesjonalistów pracujących z wymagającymi aplikacjami (edycja wideo, projektowanie graficzne itd.).
W przypadku AMD mamy do czynienia z podobnymi oznaczeniami. Procesory producenta są dostępne w ramach serii AMD Ryzen 3, 5, 7 i 9. Nieco upraszczając – Ryzen 3 to CPU dla najtańszych, budżetowych pecetów i laptopów, Ryzeny 5 instalowane są w komputerach do gier i bardziej kompleksowych programów, układy z serii 7 i 9 znajdziemy natomiast w stacjach roboczych i pecetach dla profesjonalistów.
Z reguły, możemy śmiało porównywać procesory obu producentów oznaczone tymi samymi numerami serii, ponieważ zaprojektowane zostały z myślą o tym samym segmencie rynku. Modele wyprodukowane w podobnym czasie, a wchodzące w skład serii o różnej numeracji, różnią się prawie zawsze dość znacząco pod względem wydajności i parametrów technicznych.

Porównywanie kluczowych parametrów procesorów – jakie mają znacznie?

Procesory porównujemy, biorąc pod uwagę ich podstawowe parametry podawane przez producenta.
  • Częstotliwość procesora – parametr podawany w gigahercach, informuje nas o tym, z jaką prędkością pracuje zegar procesora, co przekłada się na liczbę operacji, jakie możemy wykonywać. Współczesne CPU pracują najczęściej w dwóch zakresach – standardowym i tzw. trybie boost/turbo. Ten drugi uruchamiany jest jedynie przy maksymalnym obciążeniu układu i stanowi maksimum jego możliwości. O ile kiedyś częstotliwość była najważniejszym czynnikiem decydującym o wydajność procesora, dziś ma zdecydowanie mniejsze znaczenie niż liczba jego rdzeni i wątków.
  • Liczba rdzeni – określana też liczbą „procesorów w procesorze”. Parametr ten wskazuje na to, ile niezależnych od siebie jednostek obliczeniowych znalazło się w CPU, każde z nich może równocześnie wykonywać zupełnie inne zadanie. Przeciętnie procesory dobrej jakości wyposaża się w przynajmniej 6 rdzeni, najlepsze układy mogą ich mieć nawet 32. Warto zauważyć, że większość gier i programów (poza produktami dla profesjonalistów) nie jest przystosowana do korzystania z bardzo dużej liczby rdzeni. 
  • Liczba wątków – a więc tzw. wielowątkowość procesora, pozwalająca pojedynczym rdzeniom podzielić się dynamicznie na odrębne części pracujące niezależnie nad różnymi zadaniami. Technologia ta znacząco przyspiesza pracę komputera, choć zyski w wydajności zależą w dużej mierze od używanego oprogramowania. W najsłabszych procesorach liczba wątków odpowiada liczbie oferowanych rdzeni.
  • Pamięć podręczna – rozmiar tzw. pamięci cache używanej przez CPU do przechowywania najczęściej używanych danych, którymi dzieli się np. z pamięcią RAM. Obecnie dla przeciętnego użytkownika parametr ma nikłe znaczenie, nie warto więc zwracać na niego szczególnej uwagi. 
  • TDP – specjalny współczynnik określający wartość ciepła wyrażoną w watach, jaka jest generowana przez procesor generuje pod maksymalnym możliwym obciążeniem. Jej wartość daje ogólne rozeznanie co do potrzeb energetycznych procesora, a także tego, jaki system chłodzenie w nim zamontować. Właściciele małych komputerów i laptopów powinni szukać modeli z jak najniższym współczynnikiem TDP.
  • Złącze (socket) – jest to parametr, który pojawia się wyłącznie przy opisie procesorów do komputerów stacjonarnych. Informuje o tym, jakiego rodzaju gniazda na płycie głównej wymaga CPU. Jeżeli wymieniamy układ na nowy, może się okazać, że będzie niekompatybilny z już posiadaną płytą, co wiąże się z dodatkowymi wydatkami.
    • Zdjęcie: Envato Elements

    Polecamy:

    dźwięk przestrzenny

    Rozwój dźwięku przestrzennego: od Dolby do DTS:X

    2024-04-12
    bushcraft

    Bushcraft - akcesoria jakie musisz mieć, aby obozwać w terenie

    2024-04-12
    virtual reality

    Virtual reality. Jak VR zmienia rozrywkę i pracę?

    2024-04-11
    Nowe iPady

    Wszystko, co wiemy przed premierą nowych iPadów

    2024-04-11
    zestaw stereo z gramofonem

    Zestawy stereo z gramofonem – dla miłośników winyli

    2024-04-11
    robot kuchenny a planetarny

    Robot kuchenny a planetarny. Czym się różnią?

    2024-04-10
    Autor: Michał Kułakowski