Data publikacji:

Jaka rozdzielczość ekranu będzie najlepsza?

Rozdzielczość jest bardzo ważnym aspektem komfortowego korzystania z każdego typu ekranu, który zamontowany jest w rozmaitych urządzeniach elektronicznych, począwszy od monitora i telewizora, a skończywszy na smartfonie, tablecie lub smartwatchu. Sporo osób nadal nie do końca jednak wie, na co tak naprawdę wpływa ten parametr. Postarajmy się więc odpowiedzieć na największe wątpliwości i pytania dotyczących rozdzielczości ekranu.
Side view of hand pointing at computer screen

Rozdzielczość ekranu – co to?

Rozdzielczość jest jednym z fundamentalnych parametrów grafiki. Określa ona wprost jej fizyczne rozmiary, a więc osiąganą przez nią szerokość i wysokość. Wartości te podawane są w pikselach. Piksel jest najmniejszą składową każdego cyfrowego obrazu. Większość ekranów pracuje optymalnie w z góry określonej rozdzielczości.
Im większa rozdzielczość, tym więcej detali obrazu jesteśmy w stanie zachować, dzięki temu jest on ostrzejszy i wyraźniejszy.
Matryca przeciętnego wyświetlacza LCD składa się z pojedynczych komórek z trzema ciekłymi kryształami, w kolorach niebieskim, zielonym oraz czerwonym. Na skutek przepływającego przez nie prądu przepuszczają one światło w różnych proporcjach, tworząc miliony różnych barw. Komórki te są odpowiednikiem pojedynczego piksela obrazu.
Dla przykładu, obraz w popularnej rozdzielczości Full HD (1080p) ma wymiary 1920 pikseli (szerokość) na 1080 pikseli (wysokość). W obsługujących go matrycach musi znaleźć się taka ilość komórek, by odpowiadała ona liczbie pikseli, w przeciwnym razie urządzenie nie będzie w stanie wyświetlić poprawnie przesyłanego do niego sygnału.
Oczywiście warto pamiętać, że ekrany obsługujące wysokie rozdzielczości, takie jak 4K (3840 na 2160 pikseli), mogą bez problemu wyświetlać obraz w standardzie 1080p lub niższym. Ponieważ jest on jednak rozciągnięty przez urządzenie, jego jakość będzie niższa. Wiele współczesnych modeli telewizorów oraz monitorów posiada jednak specjalne podzespoły odpowiadające za tzw. upscaling, a więc bezstratne podwyższanie rozdzielczości w czasie rzeczywistym. Dzięki temu patentowi możemy cieszyć się znacznie wyraźniejszą grafiką i wideo.

Rozdzielczość ekranu a jego proporcje

Nie należy zapominać przy tym, że rozdzielczość obrazu determinuje także jego proporcje. Wszystkie współczesne monitory i telewizory zbudowane zostały z myślą o sygnale w panoramicznych proporcjach 16 : 10. Jeżeli chcemy odtworzyć na nich starsze materiały wideo, np. archiwalne rodzinne kasety wideo lub stare filmy, obraz posiadać będzie charakterystyczne czarne pasy po bokach ekranu, bowiem ekran pracuje ze źródłem sygnału w proporcjach 4 : 3.
Z problemem tym często stykają się zwłaszcza właściciele monitorów ultrapanoramicznych, obsługujących niestandardowe rozdzielczości, takie jak 2560 na 1080 pikseli. Jeżeli uruchomione oprogramowanie ich nie wspiera, zmuszeni są do pracy z zaciemnionym po bokach wyświetlaczem.
Z niestandardowych proporcji i rozdzielczości ekranu korzysta też bardzo wiele smartfonów, ale ze względu na wymiary urządzenia oraz naturę mobilnych aplikacji, jest to zazwyczaj niezauważalne dla przeciętnego użytkownika, chyba że ogląda on np. filmy w serwisie streamingowym.

Najpopularniejsze i najczęściej spotykane rozdzielczości ekranu

Rozdzielczość 720p HD Ready (1280 na 720 pikseli)

Niegdyś określana też mianem HD Ready, była pierwszym standardem cyfrowego obrazu wykorzystywanym w telewizorach panoramicznych. Przez długi czas wykorzystywało ją również wiele laptopów i monitorów komputerowych. Dziś już dość trudno znaleźć urządzenia oferujące obraz wyłącznie w 720p.

Rozdzielczość 1080i (1920 na 1080 pikseli)

Rozdzielczość stosowana przez wielu nadawców naziemnej telewizji cyfrowej i obsługują ją głównie ekrany TV. Stanowiła ona krok przejściowy pomiędzy standardem 720p a 1080p. Chociaż urządzenia, które ją wspierają, wyświetlają sygnał o rozmiarach 1920 na 1080 pikseli, poszczególne klatki obrazu posiadają charakterystyczny i zauważalny przeplot, zwiększa on jednak klarowność sygnału telewizyjnego odtwarzanego w 60 klatkach na sekundę.

Rozdzielczość 1080p Full HD (1920 na 1080 pikseli)

Rozdzielczość znana też jako Full HD. Wciąż jest złotym standardem wśród użytkowników komputerów stacjonarnych oraz wielu laptopów. W przypadku monitorów najlepiej sprawdza się na ekranach o przekątnej od 21 do 24 cali, choć nie sprawi problemów także i na sprzęcie 27-calowym. Obecnie praktycznie wszyscy producenci telewizorów powoli rezygnują z produkcji urządzeń wspierających wyłącznie 1080p.

Rozdzielczość 1440p (2560 na 1440 pikseli)

Popularna rozdzielczość ekranu, którą spotykamy praktycznie jedynie w monitorach do komputerów stacjonarnych (od 27 do 32 cali). Stanowi ona skok jakościowy w porównaniu do 1080p i sprawdza się na większych wyświetlaczach, zapewniając większy obszar roboczy użytkownikowi PC.

Rozdzielczość 4K Ultra HD (3840 na 2160 pikseli)

Urządzenia wspierające obraz 4K to nadal przede wszystkim telewizory, choć na rynku znajdziemy też coraz więcej monitorów pracujących w tej rozdzielczości. Urządzenia korzystające z 4K wspierają też technologię dynamicznego kontrastu HDR, którą doceniają miłośnicy kina domowego.

Rozdzielczość 8K Ultra HD (7680 na 4320 pikseli)

Najnowszy standard, który przez długi czas stanowić będzie niszową ciekawostkę. Na razie urządzenia radzące sobie z sygnałem 8K to niezwykle drogie telewizory z wyższej półki. Przeciętny użytkownik, oglądając materiał w 8K, nie zauważy znaczącego skoku jakości w porównaniu do 4K. Różnice odczuje jedynie, korzystając z ekranów o rozdzielczości ponad 80–100 cali lub większej. Na rynku nie znajdziemy też praktycznie żadnych materiałów w natywnym 8K, wykorzystujących potencjał ekranów, poza filmami demonstracyjnymi i krótkimi dokumentami.
Zdjęcie: Envato Elements