Data publikacji:

Sztukateria elewacyjna: inspiracje

Przejeżdżając lub przechodząc obok domów, pierwsze na co zwracamy uwagę to jego zewnętrzne wykończenie i elewacja. Elementem, który jest w stanie diametralnie zmienić wygląd budynku, to sztukateria elewacyjna. Z pewnością taki dom będzie rzucał się w oczy. Jaką sztukaterię wybrać i czym się kierować?  
sztukateria zewnętrzna

Sztukateria elewacyjna – co to właściwie jest?

Podobnie jak sztukateria we wnętrzu budynku, która jest dekoracją pomieszczenia, sztukateria zewnętrzna jest ozdobą całej jego bryły. Są to elementy, które przytwierdza się do elewacji, wgłębień, przestrzeni wokół okien czy wnęk. Sztukateria elewacyjna może być wykonana z drewna lub tworzyw sztucznych. Dawniej do dekoracji domów jednorodzinnych bardzo często wykorzystywano taki sposób, od pewnego czasu znów wrócił do mody i coraz częściej można znaleźć domy wykończone sztukaterią.
Jak wygląda sztukateria zewnętrzna? Jej początki sięgają czasom antyku, do którego mocno nawiązuje. Należą do niej takie elementy wykończenia budynku jak gzymsy, kolumny mniejsze i większe czy profile.

Sztukateria elewacyjna – jaką wybrać?

Zanim przystąpisz do wyboru idealnej sztukaterii, musisz zapoznać się z jej rodzajami. Jednym z podstawowych elementów są listwy elewacyjne zewnętrzne. Z listwami można puścić wodzę fantazji i przytwierdzić je, gdzie tylko chcemy. Są jednak najczęściej wybierane miejsca na tę dekorację, między innymi przestrzeń wokół okien oraz tam, gdzie jest jej najwięcej.
Jeśli chodzi o wybór, to jest on bardzo duży – od standardowych pozycji gładkich, bez zdobień, po nieco bardziej nowoczesne tłoczone i bogato zdobione. Listwy mogą występować same, ale można je również łączyć z innymi elementami dekoracji, należy jednak zawsze pamiętać o tym, aby ze sobą współgrały. 
Kolejnym zdobnym i zarazem praktycznym rozwiązaniem na urozmaicenie wyglądu domu są gzymsy elewacyjne zewnętrzne. Gzymsy to taki element elewacji, który znajduje się wokół okna i trochę wystaje poza przylegającą do niego ścianę, tworząc tym samym „daszek” dla ściekającej po budynku wody. Jeśli odpowiednio zestawimy gzymsy z listwami, możemy stworzyć unikatową ozdobę i klimat całej bryły.
Aby zniwelować widoczność krzywych ścian, zmieniając przy tym image całego domu, można wykorzystać tak zwane bonie. Są to elementy wykończeniowe stosowane przy dopracowywaniu naroży oraz większych powierzchni fasady. Dostępnych jest wiele rodzajów tego typu profili i również dają możliwość komponowania z innymi dekoracjami budynku. Trzeba pamiętać, że montaż tych części wykonuje się przy pomocy specjalnych listew, dzięki którym bonie przytwierdzane są równo z zachowaniem odpowiednich krawędzi.
Sztukateria styropianowa zewnętrzna to najczęściej wybierana metoda zdobień budynków, należą do niej również wsporniki. Służą one głównie wzbogaceniu przestrzeni wokół drzwi i okien. Mogą znajdować się nad oknem, pod parapetem, połączone z listwą lub gzymsem. Z ich pomocą można ukształtować pożądane proporcje bryły.
Kolumny to najbardziej znane i bardzo często stosowane w nowym budownictwie elementy dekoracyjne domów. Dawniej służyły jako podpory budynku. Kolumny zazwyczaj występują na wejściu do domu, można znaleźć je w różnych stylach, kształtach i wykończeniach. Mogą przybierać kwadratową lub okrągłą bryłę, mniejszą lub większą szerokość, różne wcięcia i zdobienia na całej swojej długości.
Ostatnim z podstawowych rodzajów sztukaterii elewacyjnej są fasety. Fasety mają za zadanie optycznie powiększyć dom. Umiejscowione są w górnej części, między ścianą a podbitką. 
Od dawna stosowanym elementem sztukaterii zewnętrznej są łuki. Łuki lub lukamy to dekoracja okien; są to okrągłe bądź półokrągłe styropianowe elementy, które obtaczają dookoła okno. Jest to zabieg, który bardzo zmienia charakter całego budynku.

Sztukateria elewacyjna – na co zwrócić uwagę  

Przy wyborze sztukaterii elewacyjnej należy przede wszystkim kierować się jej przeznaczeniem oraz jakością wykonania. Przed zakupem musi zostać dokładnie sprecyzowane, że dany element jest przeznaczony do stosowania na zewnątrz. Sztukateria zewnętrzna cechuje się znacznie większą wytrzymałością od tej, która stosowana jest w pomieszczeniach. Z uwagi na fakt, że zostanie wystawiona na działanie różnego rodzaju czynników atmosferycznych i pogodowych, takich jak deszcz, mróz, słońce czy wiatr, musi być na nie odporna i wytrzymała.  
Należy zwrócić uwagę także na to, w jaki sposób jest ona montowana, a po tej czynności dokładnie sprawdzić, czy wszystko zostało zrobione prawidłowo. Źle zamontowane elementy są narażone na zerwanie bądź uszkodzenie. Dlatego jeśli nie czujemy się na siłach, aby samodzielnie zamontować sztukaterię elewacyjną, zlećmy to odpowiednim osobom. 

Sztukateria elewacyjna – ceny

Ceny wykonania sztukaterii – zrobienie, jak i zamontowanie – zależą od wielu czynników. Można kupić gotowe już elementy i odpowiednio dobrać je do bryły swojego domu, jeśli jednak nie jesteśmy w stanie znaleźć tego wymarzonego, jest możliwość projektu indywidualnego. Za taki projekt i wykonanie trzeba jednak odpowiednio zapłacić, w zależności od tego, jak skomplikowany on będzie. Szacuje się, że koszt metra bieżącego dekoracji elewacyjnej może zaczynać się od 11 złotych, a kończyć na 100 złotych – w zależności od rodzaju elementu, jaki wybierzemy, oraz producenta. 
Cena robocizny sztukaterii elewacyjnej różni się w zależności od jej typu oraz skomplikowania montażu. Każdy rodzaj wymaga innego sposobu pracy, dlatego też jest inaczej wyceniany.
Zdjęcie: Envato Elements
Karolina Grad
Karolina Grad

Książki, muzyka i nowinki technologiczne – to jest to, co daje mi energię bardziej niż poranna kawa! Oprócz tego lubię rysować i tworzyć, a jeśli wystarczy mi dnia, wychodzę na spacer i zabieram ze sobą aparat!