Data publikacji:
Więźba dachowa: czym jest? Rodzaje i montaż
Więźba dachowa to pojęcie, które laikowi może czasem przysporzyć pewne trudności w jego poprawnej definicji. Sprawa jest tutaj jednak dość prosta, opisuje ono cały drewniany szkielet dachu. Więźby pozwalają przenieść ciężar całego zadaszenia na ściany nośne budynku. Dzięki temu dach nie ulegnie uszkodzeniu, nawet jeżeli położymy na nim bardzo ciężkie poszycie, które wykonane jest np. z ceramicznych dachówek lub metalowych płyt. Wytrzymuje on napór wywołany przez pokrywę śnieżną albo porywisty wiatr. W artykule zbieramy najważniejsze informacje na temat więźb dachowych.
Drewniane więźby dachowe to konstrukcje używane nieprzerwanie od setek lat. Przez ten czas ich przekrój oraz zasady budowy pozostały praktycznie takie same, zmieniły się wyłącznie narzędzia używane do ich wykonywania. Jak już zaznaczyliśmy, stanowią one połączony z resztą budynku stelaż, na którym opiera się poszycie dachowe. Są one niezwykle cenione w naszym klimacie, ponieważ tworzą spadziste dachy, ułatwiające spływanie wody deszczowej oraz usuwanie śniegu.
Rodzaje więźb dachowych
Konstrukcję więźby dzieli się zazwyczaj na trzy rodzaje, różniące się stopniem swojego skomplikowania. Tradycyjnie poszczególne rodzaje stosuje się w zależności od rozpiętości dachu, a więc odległości pomiędzy dwoma ścianami szczytowymi budynku.
Więźba krokwiowa
Najprostsza i najszybsza w postawieniu więźba dachowa. Stosowana jest ona jednak wyłącznie w przypadkach, gdy rozpiętość dachu wynosi maksymalnie 7 metrów. Podstawą jej konstrukcji nośnej są krokwie, a więc proste belki, które łączą się ze sobą pod kątem od 40 do 60 stopni w kalenicy (szczycie dachu). Pojedyncza krokiew nie powinna mieć więcej niż 6 metrów długości. Odległość między belkami wynosi od 70 do 100 centymetrów. Na krokwiach opierają się poziome deski stanowiące podstawę, do której przymocowuje się poszycie dachy.
Więźba krokwiowo-jętkowa
Więźby tego typu to wzmocniona konstrukcja krokwiowa stosowana, gdy rozpiętość dachu wynosi od 7 metrów do maksymalnie 12 metrów. Krokwie mogą być ustawiane pod kątem od około 27 do 67 stopni, w Polsce standardem jest jednak spadek w granicach 35–45 stopni. Są one złączone ze sobą dodatkowo za pomocą poziomych belek (jętek) o długości około 2–3 metrów.
W przekroju wszystkie wymienione elementy przyjmują postać litery „A”. Jętki umieszczone są minimalnie w połowie wysokości poszycia dachowego. Więźby jętkowe charakteryzują się znacznie większą odpornością na obciążenia, a także ekstremalną pogodę.
Więźba płatwiowo-kleszczowa
Więźbę tego typu stosuje się, gdy rozpiętość dachu wynosi co najmniej od 7,5 metra (najczęściej będzie to jednak około 11 metrów). Aby cała konstrukcji zachowała stabilność, stawia się tutaj dodatkowo tzw. ściany stolcowe. Są to rzędy słupów podporowych, które na całej długości dachu wspierają dodatkowo każdą jętkę i krokiew. W zależności od obciążenia dachu stawiamy tylko jeden lub dwa rzędy słupów.
Rozwiązania hybrydowe
W przypadku budynków o bardziej skomplikowanym planie, architekt bardzo często decyduje się na połączenie kilku rodzajów więźb, by wzmocnić dach oraz umożliwić np. łatwiejszą adaptację poddasza.
Jakie drewno do więźb dachowych?
Do stawiania więźby wykorzystuje się drewniane belki najwyższej jakości, które przed pojawieniem się na placu budowy zostały odpowiednio zaimpregnowane i przede wszystkim dokładnie wysuszone. Aby zapobiec problemom, belki muszą być przechowywane z dala od wilgoci i wody. Podczas ich ustawiania muszą być osłonięte od deszczu i wiatru.
Do produkcji belek używa się drewna pochodzącego z drzew iglastych, takich sosna, świerk, jodła lub modrzew, które charakteryzuje się odpornością na szkodniki oraz ataki grzybów. Ze względu na wysoką cenę materiału, w polskich warunkach najrzadziej spotyka się więźby modrzewiowe, mimo tego, że odznaczają się najlepszymi parametrami wytrzymałościowymi.
Więźba dachowa – cena i koszty montażu
Konstrukcja więźby dachowej nie należy do specjalnie drogich (nie wliczając kosztów projektu), przynajmniej jeżeli mowa o materiałach budowlanych. Do stawiania bardziej kompleksowych dachów niezbędny będzie zespół doświadczonych specjalistów, co nie będzie tanie. Cena montażu obliczana jest od metra kwadratowego poszycia dachowego i waha się ona dość mocno w zależności od regionu naszego kraju oraz bliskości dużych ośrodków miejskich. Za wykonanie jednego metra najczęściej zapłacimy od kilkudziesięciu do ponad 100 złotych.
Warto jednak pamiętać, że ze względu na różne czynniki ceny pozostają dość niestabilne i często ulegają zmianom. Wiele osób w poszukiwaniu oszczędności decyduje się na zamówienie tańszego lub nie do końca odpowiednio przygotowanego drewna. Decyzja taka może być jednak w przyszłości bardzo kosztowna, bowiem nieraz skutkuje uszkodzeniem dachu, a w następstwie jego całkowitą wymianą.
Zdjęcie: Envato Elements
Polecamy:
Tani iPhone. Jaki iPhone do 1500 i 2000 zł wybrać?
2024-05-08
Najlepsze rowery elektryczne. Ranking 2024
2024-05-08
Elektryczny rower dla kobiet
2024-05-07
Jaki okap tuba wybrać? Zalety i wady nowoczesnego okapu
2024-05-07
Kiedy warto kupić mocny blender kielichowy i jaki model wybrać?
2024-05-06
Jaki rower dirt wybrać? Poradnik dla początkujących
2024-05-06
Autor: Michał Kułakowski