Jak dobrać narty biegowe?
Narty biegowe to znakomita alternatywa dla nart zjazdowych. Dzięki nim, zamiast zatłoczonych stoków i kolejek do wyciągu, zafundujesz sobie wielokilometrowy spacer na zacisznych szlakach. Sprawdź, jak dobrać narty biegowe.
Rodzaje nart biegowych
Jak się okazuje, dobór nart biegowych jest znacznie trudniejszy niż nart zjazdowych. Nieodpowiednie dobranie rozmiaru i twardości wręcz uniemożliwi opanowanie prawidłowej techniki biegu. Dzieje się tak dlatego, że spodnia część nart biegowych ma różne zadania i od sprężystości narty zależy to, w jaki sposób będzie się prowadzić. Jak dobrać narty biegowe? Zacznijmy od rodzajów nart biegowych.
Sportowe narty biegowe
Wyczynowe narty biegowe dla profesjonalistów. Są wąskie (do 49 mm) i nie mają taliowania, a więc nadają się jedynie na tory oraz ubite trasy.
Śladowe narty biegowe dla początkujących
Narty turystyczne przeznaczone do rekreacyjnego użytku na wyznaczonych szlakach. Dzięki specjalnej łusce nie trzeba nakładać specjalnego wosku przyczepnego na część znajdującą się tuż pod wiązaniami. Biegówki śladowe doskonale sprawdzą się na pagórkowatych, łagodnych stokach. To najlepsze narty dla początkujących.
Backcountry
Narty biegowe stworzone z myślą o szusowaniu poza wyznaczonymi szlakami. Są nieco szersze, dzięki czemu dobrze radzą sobie nawet na nieubitym śniegu. Mają metalowe krawędzie ułatwiające hamowanie oraz skręcanie pługiem.
Narty skitourowe/telemarkowe
Model pośredni pomiędzy nartami zjazdowymi a biegowymi. Z wyglądu przypominają zjazdówki, jednak ich konstrukcja pozwala również na podbiegi.
Jak dobrać długość nart biegowych?
Długość nart biegowych dobierana jest nie tylko do wzrostu, ale przede wszystkim do wagi użytkownika. Dzięki temu można zachować odpowiednią sprężystość narty, umożliwiającą odpychanie się od śniegu, czyli wykonanie tzw. kicka.
Pod spodem biegówek do techniki klasycznej znajduje się część zwana rybią łuską, która zapewnia przyczepność i zabezpiecza przed ześlizgiwaniem podczas podbiegów. Im cięższy użytkownik, tym dłuższa powinna być narta. Biegówki nie powinny jednak sięgać dalej niż do nasady kciuka ręki wyciągniętej w górę.
Jak dobrać narty biegowe? Istnieje wiele metod wyznaczania długości nart biegowych, np. na podstawie BMI, wyciągniętej w górę ręki czy na dodaniu połowy wartości wagi do wzrostu. W praktyce jednak najlepszym sposobem jest skorzystanie z tabel producenta, w których znajdziesz odpowiednie przedziały wagowe.
Osoby początkujące, starsze lub nastawione na spokojną turystykę powinny wybrać model, w którym ich waga plasuje się w górnym przedziale. Dzięki temu narty będą miękkie i ułatwią opanowanie prawidłowej techniki. Bardziej doświadczeni narciarze, panujący nad dobrym dociskiem nart, mogą wybrać twardsze modele.
Przykładowa długość nart biegowych
- Technika klasyczna – wzrost biegacza + 25-35 cm
- Technika łyżwowa – wzrost biegacza + 15-25 cm
Dobór twardości nart biegowych
W doborze nart biegowych znaczenie ma nie tylko długość, ale i twardość, zwana także camberem. Narty muszą być na tyle sprężyste, aby umożliwiały odbicie się od śniegu i uniesienie środkowej części płozy. Zapewnia to bardzo dobry ślizg narty, umożliwiający sunięcie po śniegu z dużą prędkością, bez wyraźnych oporów.
Wybranie nart zbyt twardych będzie skutkować tym, że nawet po postawieniu na niej stopy, środkowa część będzie uniesiona. Wpłynie to negatywnie na stabilność nart i objawi się uślizgiem w trakcie biegu, tzw. uciekaniem narty. Z kolei strefa woskowania (środkowa) zbyt miękkich nart może mieć kontakt z podłożem cały czas, co utrudni nabranie rozpędu i płynny ślizg.
Przeczytaj także: Buty narciarskie – jak dobrać?
Jak sprawdzić, czy twardość nart jest odpowiednia? Jednym z najprostszych sposobów jest użycie zwykłej kartki papieru. Tzw. test kartki pozwala sprawdzić, czy szczelina na środkowej części nart jest wystarczająco ciasna. Procedura jest bardzo prosta.
Stań na obu nartach i rozłóż równomiernie ciężar ciała. Następnie poproś drugą osobę, aby wsunęła kartkę papieru pod środkową część nart. Jeśli kartka wchodzi bez oporu, narty są zbyt twarde. Jeśli jednak nie da się jej włożyć lub wyjąć, wybrałeś zbyt miękkie narty. Prawidłowo dobrana twardość nart biegowych to taka, w której kartkę można wsunąć z niewielkim oporem.
Klasyfikacja twardości wyczynowych nart biegowych:
- Twarde narty biegowe (H) – stosowane na mokrym, zlodowaciałym, ubitym lub roztapiającym się śniegu. Twarde narty polecane są także do stylu łyżwowego.
- Średnie narty biegowe (M) – uniwersalne narty biegowe na zróżnicowane warunki.
- Miękkie narty biegowe (S) – używane na sypkim i świeżym puchu. Dobrze sprawdzą się przy niskich temperaturach, gdy nie ma ryzyka roztopów.
Jakie kijki do nart biegowych?
Poza samymi nartami biegowymi dla początkujących czy dzieci potrzebne są także kijki narciarskie. Jak dobrać właściwe? Kijki biegowe powinny sięgać do pachy biegacza. Są wykorzystywane do odpychania się od nawierzchni, więc zbyt krótkie kijki wymuszałyby nienaturalne pochylenie się do przodu. Zbyt długie kijki narażają barki na niepotrzebne przeciążenia.
Oprócz długości kijków biegowych ważne jest także ich zakończenie. Powinny mieć długość ok. 30 cm krótszą od twojego wzrostu. Jeśli zamierzasz jeździć na nartach biegowych w miejscach do tego nieprzygotowanych, na nieubitym śniegu (np. w parku lub lesie), wybierz większe grabki, które nie będą się tak łatwo zapadać. Kijki aluminiowe są odrobinę cięższe, ale bardziej wytrzymałe od kijków z włókna szklanego.
Jak zacząć jazdę na nartach biegowych?
Nauka jazdy na nartach biegowych powinna odbywać się stopniowo. W pierwszej kolejności warto opanować podstawowe techniki, czyli bezkrok (odpychanie się kijkami) oraz jednokrok, który przypomina jazdę na hulajnodze. Pomoże to w nauczeniu się kroku naprzemianstronnego, czyli tego, w którym wykonuje się ruchy rękami i nogami na przemian.
Na tym etapie nauki niezwykle ważne jest, by zachowywać środek ciężkości nad stopą wykroczną. Wymaga to lekkiego pochylenia się do przodu oraz opanowania równowagi. Błędem początkujących jest utrzymywanie środka ciężkości pomiędzy rozłożonymi stopami, co nie pozwala uzyskać pełnej energii wybicia.
Wszystkie początkowe etapy nauki są niezbędne, by opanować podstawowy krok biegowy. Choć wygląda on bardzo prosto, wymaga bardzo dobrej koordynacji tułowia, rąk i nóg. Ważne jest bowiem nie tylko opanowanie pracy nóg, ale i poprawnego odbijania się za pomocą kijków.
Popularnym błędem jest sięganie kijkami daleko do przodu, w nadziei na uzyskanie większego impetu. Efekt jest wręcz odwrotny. Kijek powinien być wbity w okolice buta lub tuż za nim (w zależności od pochyłości terenu).
Niepoprawnym zachowaniem jest także rozkładanie kijków szeroko. To często przyzwyczajenia zaczerpnięte z jazdy na nartach zjazdowych, w której używa się znacznie krótszych kijków.
Gdzie na narty biegowe?
Zaletą nart biegowych jest to, że jazdę na nich możesz ćwiczyć nawet we własnym ogrodzie. Umożliwiają one bowiem szusowanie nie tylko ze wzniesień, ale i po płaskim terenie czy pod górkę. Z tego też powodu są znakomitym rozwiązaniem dla osób mieszkających daleko od gór, gdzie dostęp do stoków i wyciągów jest bardzo ograniczony lub żaden.
Choć narty biegowe kojarzą się ze specjalnymi torami przygotowanymi przez ratrak, jakie znamy z zawodów sportowych, nic nie stoi na przeszkodzie, by jeździć na nartach biegowych na nieprzygotowanych trasach.
Gdzie się wybrać na narty biegowe? Doskonałym miejscem do nauki są parki, leśne ścieżki lub innego rodzaju ośnieżone szlaki piesze. Jazda na nartach biegowych to sport, który nie wymaga dojazdu na stok ani wykupowania karnetów na wyciąg.
Jeśli jednak w twojej okolicy są wytyczone trasy do jazdy na nartach biegowych, warto z nich skorzystać. Jazda na ubitym śniegu jest znacznie łatwiejsza i przyjemniejsza. Szlaki dla nart biegowych znajdziesz m.in. w pobliżu kurortów zimowych.
Jak ubrać się na narty biegowe?
Jazda na nartach wymaga sporej energii, więc warto ubrać się w odzież ułatwiającą odparowanie potu. Podstawową zasadą jest ubranie się na cebulkę, dzięki czemu można dodawać lub zdejmować kolejne warstwy, w zależności od temperatury i stopnia rozgrzania organizmu.
- Zacznij od syntetycznej lub wełnianej bielizny syntetycznej, która lepiej odprowadza pot niż bawełniany T-shirt.
- Następna warstwa to syntetyczna bluza lub ciepły polar.
- Na to należy nałożyć kurtkę na narty, która ochroni przed wiatrem, a jednocześnie umożliwi odparowanie wilgoci z ciała. Najlepiej sprawdzi się kurtka stworzona do jazdy na nartach biegowych, która ma kilka otworów wentylacyjnych, zapobiegających zamoknięciu od potu.
- Dużą uwagę warto poświęcić spodniom. Nie powinny to być szerokie spodnie do jazdy na snowboardzie lub nartach zjazdowych, które utrudniałyby jazdę na biegówkach. Spodnie do jazdy na nartach biegowych są znacznie węższe, a często mają nawet formę legginsów.
- Nie zapomnij także o rękawiczkach, czapce i okularach.