Data publikacji:

Jak dobrać wyłącznik różnicowoprądowy?

Wyłącznik różnicowoprądowy to urządzenie, które niejednokrotnie może ochronić nas przed zgubnymi skutkami porażenia prądem lub pożaru. Czym dokładnie jest wyłącznik różnicowoprądowy i jak dobrać go do naszej instalacji elektrycznej?
wyłącznik różnicowoprądowy

Co to jest wyłącznik różnicowoprądowy?

Wyłącznik różnicowoprądowy to urządzenie elektryczne, które chroni nas w możliwie najlepszy sposób przed ryzykiem porażenia prądem. Urządzenie to działa na zasadzie wykorzystania dobrze znanej indukcji elektromagnetycznej. Gdy w dowolnym miejscu naszego obwodu pojawi się prąd upływowy (taka sytuacja nie powinna mieć miejsca ze względu na to, że w bezpiecznych warunkach suma wektorowa prądu, który przepływa przez wyłącznik, wynosi zero), uruchomi się zjawisko indukowania prądu, które w efekcie doprowadzi do uruchomienia wyłącznika, a co za tym idzie, przerwaniem obwodu.

Jak więc widać, urządzenie jest bardzo zmyślnie zaprojektowane, choć sama konstrukcja dla osób znających się na elektryce nie jest wprawdzie skomplikowana. Istotne jest jednak, że każdy wyłącznik różnicowoprądowy zaprojektowany jest z myślą o identyfikacji nawet niewielkich zmian w sumie wektorowej prądu.

Jak działa wyłącznik różnicowoprądowy?

Jak wcześniej wyjaśniono, nasz wyłącznik różnicowoprądowy skupia się na kontroli każdego prądu, który przebiega w obwodzie. Wyłącznik na bieżąco porównuje prąd dopływowy z prądem powracającym w obwodzie odbiorczym. Za tę kontrolę w czasie rzeczywistym odpowiedzialny jest najważniejszy element wyłącznika różnicowoprądowego, zwany przekładnikiem Ferrantiego.

W przypadku sumy prądów równych zeru wszystko jest jak najbardziej w porządku. Jeśli jednak z jakiegoś powodu suma prądów będzie różna od zera, wyłącznik różnicowoprądowy zacznie reagować.

Dlaczego suma prądów może różnić się od zera? Istnieje kilka najbardziej powszechnych źródeł takiego problemu. Przede wszystkim izolacja urządzenia z dostępem do prądu jest uszkodzona lub następuje upływ prądu. W takich sytuacjach napięcie indukuje się, otwiera przekaźnik, który odłącza zasilanie od uszkodzonego urządzenia. Zastosowanie wyłącznika różnicowoprądowego jest niezawodne w przypadku każdych problemów związanych z przepięciami elektrycznymi.

Kiedy wykorzystywany jest wyłącznik różnicowoprądowy?

W jakich sytuacjach wyłącznik różnicowoprądowy powinien być wykorzystywany? Tak naprawdę powinien on być stosowany wszędzie tam, gdzie istnieje ryzyko jakichkolwiek awarii instalacji elektrycznej. Zgodnie z prawem jednak urządzenie to nie jest obowiązkowym elementem instalacji elektrycznej, a stanowi jedynie nieobowiązkowy dodatek, który ma za zadanie uzupełnić tradycyjne zabezpieczenie.

Ciężko jest jednak dobrać odpowiedni wyłącznik różnicowoprądowy bez precyzyjnych danych o sieci energetycznej przepływającej przez obwód. W domu z reguły stosuje się wyłącznik p304, który charakteryzuje się relatywnie wysoką czułością i prądem znamionowym 25 A. Pamiętajmy jednak, że chcąc wyposażyć swoją instalację elektryczną w dodatkowe zabezpieczenie, najlepiej wspomóc się poradą wykwalifikowanego specjalisty, który ma odpowiednie uprawnienia.

Typy wyłączników różnicowoprądowych

Z powodzeniem możemy wykonać bardzo precyzyjne rozróżnienie wyłączników różnicowoprądowych ze względu na dwa odmienne czynniki. Pierwszy podział to podział ze względu na kryterium czułości wyłącznika różnicowoprądowego. Pierwszy z nich to wyłącznik wysokoczuły, który uruchomi się w przypadku prądu zadziałania nie większego niż 30 mA. Wyłączniki różnicowoprądowe średnio czułe to te, które reagują na prąd o wielkości od 30 do 500 mA.Wariant niskoczuły z kolei zadziała w momencie identyfikacji prądu wynoszącego ponad 500 mA. To pierwsze rozróżnienie typów wyłącznika różnicowoprądowego.

Drugie dzieli urządzenia ze względu na różne typy prądów. Najbardziej powszechny to wyłącznik różnicowoprądowy AC - takie urządzenie wykrywa upływy sinusoidalne, będące upływami podstawowymi. Z tego powodu urządzenia te są najtańsze. Drugi, bardziej zaawansowany wariant urządzenia, zwany wyłącznikiem typu A, wyłącza się w przypadku upływów prądu ze składową stałą nawet do 6 mA. Urządzenia typu B natomiast stanowią najbardziej wszechstronne, najbardziej niezawodne, ale i również najdroższe wyłączniki różnicowoprądowe. Takie urządzenia mogą dodatkowo wykrywać upływy prądów wyprostowanych.

Czy sugerować się ceną wyłącznika różnicowoprądowego?

Wyłączniki różnicowoprądowe to urządzenia, które różnią się ceną w zależności od zaawansowania. Niemniej jednak nawet podstawowe urządzenie to koszt co najmniej kilkudziesięciu złotych. Pamiętajmy jednak, że sama idea zakupu wyłącznika różnicowoprądowego to inwestycja, która ma nas w przypadku zagrożenia chronić przed niszczycielskimi skutkami porażenia prądem, a nawet pożarem.

Dlatego też lekkomyślnym zachowaniem byłoby oszczędzanie na wyłączniku, kosztem braku jakości. Wyłącznik powinien być ściśle dostosowany do naszej instalacji elektrycznej, a także powinien spełniać wszelkie normy czułości i bezpieczeństwa. Na rynku z powodzeniem znajdziemy urządzenia niepewnego źródła, które posiadają znikomą liczbę atestów oraz certyfikatów, tak niezbędnych w obliczu urządzeń mających bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo pracowników lub domowników. Warto podczas wyboru sugerować się doświadczeniem i marką firmy, która produkuje tego typu urządzenia. Przykładem firmy z tradycjami jest Legend, która od wielu lat specjalizuje się w produkcji urządzeń zabezpieczających instalacje elektryczne.

Nie powinniśmy ponadto samodzielnie decydować o zakupie konkretnego urządzenia, jeśli nie dysponujemy stosowną wiedzą i doświadczeniem. Dobór wyłącznika różnicowoprądowego powinien być skonsultowany ze specjalistami z dziedziny elektryki, którzy mogą ręczyć za wybór swoimi uprawnieniami.

Autor: Norbert Rukowski