Jakie są objawy zużytego sprzęgła?

Skrzynie manualne cieszą się w Polsce niesłabnącą popularnością. Z ich obsługą wiąże się jednak konieczność operowania pedałem sprzęgła, co niedoświadczonym kierowcom przysparza sporo problemów. Efektem jest przyspieszone zużycie sprzęgła. Zobacz, jakie są najpopularniejsze objawy zużytego sprzęgła.

Sprawne sprzęgło to podstawa

We współczesnych samochodach układ sprzęgła powinien bez trudu wytrzymać ok. 100 tys. km. Problem w tym, że jest to element, który można uszkodzić już podczas krótkiej przejażdżki. Nieumiejętne puszczanie sprzęgła, częsta jazda na półsprzęgle lub trzymanie nogi na pedale sprzęgła mogą znacznie obniżyć żywotność układu. Przy ocenie samochodu nie warto więc sugerować się samym przebiegiem. To oczywiste, że inaczej zużyte będzie sprzęgło używane głównie w miejskich korkach, a inaczej to pracujące w jeździe autostradowej.

Dlaczego jednak ocena stanu sprzęgła jest tak ważna? Przede wszystkim dlatego, że długotrwała jazda na zużytym sprzęgle może doprowadzić do uszkodzenia innych elementów, np. dwumasowego koła zamachowego czy skrzyni biegów.

Znacznie ważniejszym powodem jest jednak bezpieczeństwo jazdy. Pewna i bezproblemowa akcja jest niezbędna do tego, aby sprawnie włączać się do ruchu, przyspieszać i wyprzedzać. Samochód ze ślizgającym się sprzęgłem może zachować się podczas niebezpiecznych manewrów nieprzewidywalnie. Dlatego bardzo ważne jest szybkie rozpoznanie objawów zużytego sprzegła i określenie, czy będzie konieczna wymiana sprzęgła.

Objawy zużytego sprzęgła – po czym poznać, że coś jest nie tak?

Jak rozpoznać zużyte sprzęgło? Opisujemy najważniejsze objawy, które pomogą w sprawnej diagnistyce.

• Zapach spalenizny – w drastycznych sytuacjach po spaleniu sprzęgła zauważysz dym wydobywający się spod maski i poczujesz zapach spalenizny. Spalone sprzęgło w wielu przypadkach nie nadaje się do dalszej eksploatacji.
• Uślizg sprzęgła – początkowo występuje jedynie podczas dynamicznego przyspieszania, ale z czasem pojawia się coraz częściej. Typowe objawy uszkodzonego sprzęgła to nierównomierne przyspieszanie, szarpnięcia czy wyraźny uślizg objawiający się nagłym wzrostem obrotów silnika.
• Drgania na drążku zmiany biegów – mocno wyeksploatowane sprzęgło, zwłaszcza to współpracujące z kołem dwumasowym, może mocno drgać. Drgania te nie są wówczas tłumione przez sprężyny i przenoszą się na karoserię i drążek zmiany biegów. Najczęściej odczuwalne są podczas postoju, na jałowym biegu.
• Wysokie „branie” sprzęgła – jeżeli sprzęgło łapie wysoko, tj. po niemal pełnym odpuszczeniu pedału sprzęgła, jego tarcza cierna jest zazwyczaj mocno zużyta. Objaw ten może wskazywać także na zużycie docisku sprzęgła.
• Chrobotanie spod maski – inną usterką sprzęgła jest zużycie łożyska lub uszkodzenie wysprzęglika. Objawia się to odgłosem chrobotania występującym najczęściej po wciśnięciu pedału sprzęgła, czyli po rozłączeniu skrzyni biegów i koła zamachowego.
• Szarpanie przy ruszaniu – problem z płynnym ruszeniem również może wskazywać na zużyte sprzęgło. W sprawnym samochodzie po zwolnieniu sprzęgła samochód powinien ruszyć płynnie.
• Problem z wrzuceniem biegów – najczęściej dotyczy biegu pierwszego oraz wstecznego.

Jak rozpoznać zużyte sprzęgło?

Istnieje prosta metoda by sprawdzić, czy sprzęgło jest zużyte. Można ją wykorzystać np. podczas oględzin samochodu używanego lub do diagnozy własnego samochodu.

Rozpędź samochód do 40 km/h i włącz czwarty lub piąty bieg. Aby ten test się powiódł, obroty powinny być stosunkowo niskie. Następnie wciśnij pedał gazu do oporu i sprawdź, jak zachowa się silnik. Jeżeli obroty momentalnie wystrzelą w górę, a samochód nie zacznie równie szybko przyspieszać, oznacza to uślizg sprzęgła.

W takim wypadku nie warto czekać, aż zużyje się do końca. Najlepiej od razu wymienić kompletne sprzęgło lub przynajmniej samą tarczę. Pamiętaj jednak, że z czasem zużyciu ulegną też inne jego elementy, tj. docisk czy łożysko, a wymiana każdej z części wiąże się z czasochłonnymi działaniami (np. zdemontowaniem skrzyni biegów czy odpinaniem półosi). W większości przypadków lepiej zrobić wszystko za jednym zamachem.