Ile kosztuje wymiana sprzęgła? Czy można samodzielnie wymienić sprzęgło?

Sprzęgło to jeden z droższych elementów eksploatacyjnych. W niektórych przypadkach wymiana sprzęgła jest konieczna już po kilkudziesięciu tysiącach kilometrów. Sprawdź, jak rozpoznać zużyte sprzęgło oraz jak je samodzielnie wymienić.

Sprzęgło samochodowe – jak działa i dlaczego się zużywa?

Zadaniem sprzęgła jest przeniesienie momentu obrotowego silnika na skrzynię biegów. Tarcza sprzęgła dociskana jest do koła zamachowego, a jej szorstka faktura ma za zadanie zapobiec uślizgom. W tradycyjnym układzie napędowym sprzęgło jest niezbędne, rozłączenie napędu (skrzyni i silnika) umożliwia bowiem płynne ruszenie, bezproblemową zmianę biegów czy wrzucenie biegu jałowego.

Zużycie sprzęgła wynika z naturalnego zdzierania warstwy znajdującej się na tarczy. Podczas każdorazowego ruszania czy zmiany biegów koło zamachowe przez chwilę ślizga się na tarczy sprzęgła, niszcząc jej powierzchnię. Podczas prawidłowego użytkowania samochodu zużycie to jest niewielkie.

Oryginalne sprzęgło powinno bez trudu wytrzymać 100-200 tys. km, nie dając oznak awarii. Warto jednak podkreślić, że na stan sprzęgła ogromny wpływ ma styl jazdy. W samochodach z mocnym silnikiem sprzęgło można spalić lub zniszczyć stosunkowo szybko, a wtedy konieczne może się okazać wymiana sprzęgła.

Sprawdź także, jaki olej do skrzyni biegów wybrać.

Te czynności mogą zniszczyć sprzęgło:

• częsta jazda na półsprzęgle,
• postój na światłach z wciśniętym sprzęgłem,
• niepełne wciskanie pedału sprzęgła,
• ciągnięcie ciężkich przyczep lub jazda z pełnym obciążeniem,
• dynamiczne ruszanie i gwałtowne puszczanie sprzęgła,
• jazda na bardzo niskich obrotach (zbyt wysokim biegu),
• opieranie stopy o pedał sprzęgła w trakcie jazdy.

Jak rozpoznać zużyte sprzęgło?

W zużytym sprzęgle zniszczeniu ulega najczęściej warstwa cierna, więc pierwszym objawem jest uślizg. To jednak nie jedyny objaw, jaki da sprzęgło znajdujące się w złej kondycji. Rozpoznanie oznak zużycia jest ważne zwłaszcza podczas zakupu samochodu używanego, ponieważ wymiana sprzęgła to dość spory koszt. Jakie są najczęstsze objawy zużytego sprzęgła?

Uślizg sprzęgła

Jeśli w momencie dodania gazu obroty silnika wzrastają, a samochód nie przyspiesza, winowajcą jest ślizgające się sprzęgło. Początkowo ten objaw może występować sporadycznie, podczas dynamicznego przyspieszania, ale z czasem się pogłębi.

Uślizg sprzęgła jest bardzo niebezpieczny, gdyż może zaskoczyć cię podczas włączania się do ruchu lub wyprzedzania. Im szybciej zdecydujesz się na wymianę sprzęgła, tym lepiej.

Szarpanie podczas ruszania

Twardniejący pedał sprzęgła

Świadczy o zużyciu powierzchni styku sprężyny docisku z łożyskiem oporowym. Często można usłyszeć także chrobotanie wydobywające się z okolic sprzęgła. To oznaka uszkodzenia łożyska oporowego. Hałas występuje najczęściej po wciśnięciu sprzęgła, czyli po rozłączeniu napędu.

Późna reakcja na puszczenie pedału sprzęgła

Jeśli sprzęgło łapie przy samej górze, po niemal całkowitym odpuszczeniu pedału, najpewniej masz do czynienia z mocno zużytą tarczą. Sprawne sprzęgło powinno rozpędzać samochód już po częściowym odpuszczeniu.

Zapach spalenizny

W przypadku spalenia sprzęgła objawem może być dym wydobywający się spod maski oraz zapach spalenizny. W niektórych przypadkach przypaloną tarczę sprzęgła można zregenerować.

Trudności z wrzuceniem biegu

W niektórych przypadkach wraz ze zużyciem sprzęgła mogą pojawić się problemy z wrzuceniem pierwszego oraz wstecznego biegu.

Jak sprawdzić sprzęgło przed zakupem samochodu?

Planujesz kupić samochód i obawiasz się, że sprzęgło może być w złym stanie? Istnieje prosty sposób, by to sprawdzić. Rozpędź samochód do ok. 40 km/h i wrzuć 4 bieg. Ważne, by obroty nie były zbyt wysokie. Wciśnij mocno pedał gazu i sprawdź reakcję samochodu.

Prędkość obrotowa silnika powinna wzrastać wraz z prędkością auta. Jeśli jednak wskazówka obrotomierza poszybuje w górę bez odpowiedniej reakcji samochodu, można domniemywać, że to objaw zużytego sprzęgła.

Sprzęgło kompletne czy sama tarcza?

Sprzęgło kompletne składa się m.in. z tarczy ciernej, docisku oraz łożyska oporowego. Najszybciej zużywa się okładzina, dlatego niektórzy decydują się na wymianę tego elementu. Przyniesie to oczywiście poprawę działania sprzęgła, ale na krótką metę.

Wymiana sprzęgła wiąże się z koniecznością wyjęcia skrzyni biegów oraz rozebrania wielu elementów, więc warto od razu zająć się całym kompletem. Koszt usługi będzie podobny, a przynajmniej zyskasz pewność, że każdy element jest w pełni sprawny. Zużyty docisk lub łożysko oporowe mogą przyspieszyć zużycie samej tarczy.

Ile kosztuje wymiana sprzęgła?

Koszt wymiany sprzęgła zależy nie tylko od ceny części (te mogą się wahać od 400 do nawet kilku tysięcy złotych), ale też od czynności koniecznych do wykonania. W najprostszym przykładzie wystarczy odpiąć półosie, rozpiąć linki, kable i przewody, a następnie odkręcić i wyjąć skrzynię biegów. Taka podstawowa usługa trwa kilka godzin i kosztuje ok. 500 zł.

Cena wymiany sprzęgła może być jednak znacznie wyższa. W wielu modelach konieczne jest wyjęcie silnika, odkręcenie ramy pomocniczej, zdemontowanie wydechu itd. Czynności te znacząco wpłyną na ostateczny koszt. Warto też zaznaczyć, że po zdjęciu sprzęgła może wyjść na jaw inna usterka, np. zużycie lub uszkodzenie koła zamachowego (zwłaszcza dwumasowego).

Czy warto samodzielnie wymienić sprzęgło?

Ze względu na stosunkowo wysoki koszt wymiany sprzęgła wiele osób decyduje się na samodzielną wymianę. To spora oszczędność, ale wymagająca równie dużych umiejętności.

Samodzielna wymiana sprzęgła z pewnością nie jest polecana początkującym. Sam demontaż skrzyni biegów czy wyjęcie silnika nie należą do najłatwiejszych zadań. Musisz także mieć podstawowe narzędzia, takie jak podnośnik, kobyłki, zestaw kluczy.

Jak wygląda wymiana sprzęgła? Krok po kroku

1. Unieś przód samochodu i postaw na kobyłkach.
2. Odkręć przednie koła.
3. Odłącz półosie napędowe od skrzyni biegów. Aby nie przeszkadzały w dalszej pracy, podwieś je sznurkiem lub opaskami zaciskowymi.
4. Rozepnij linki wybieraka, przewody hydrauliczne i kable prowadzące do skrzyni biegów.
5. Podstaw pod silnik podnośnik hydrauliczny lub podwieś go, by był nieruchomy.
6. W podobny sposób zabezpiecz przed opadnięciem skrzynię biegów.
7. Okręć poduszki skrzyni biegów oraz mocowania do sprzęgła, a następnie opuść skrzynię biegów na podłogę. Skrzynia może być ciężka, więc poproś o pomoc drugą osobę.
8. Odkręć i zdejmij stare sprzęgło wraz z dociskiem.
9. Pamiętając o kolejności podkładek, przykręć wstępnie nowy komplet sprzęgła.
10. Dołączonym do zestawu przyrządem centrującym wyśrodkuj tarczę sprzęgła.
11. Dokręć śruby kluczem dynamometrycznym, stosując się do zaleceń producenta samochodu.
12. W analogiczny sposób załóż skrzynię biegów, półosie oraz przewody.

Jeśli wykonujesz to zadanie pierwszy raz, zarezerwuj sobie na nie przynajmniej cały dzień. Poproś także o pomoc drugą osobę, bo niektóre czynności wymagają koordynacji. Sprawdź też na forach dotyczących twojego modelu auta, jakie rzeczy koniecznie trzeba zdemontować, by dostać się do sprzęgła. Dzięki temu unikniesz frustracji oraz niepotrzebnych prac. Dostęp do niektórych mocowań może być utrudniony, więc warto zorientować się, w jaki sposób odkręcić konkretne śruby.