Data publikacji:

Objawy zużytych łożysk w skrzyni biegów

Aby samochód działał bez żadnych problemów, jego poszczególne części powinny być zachowane w dobrym stanie. W przeciwnym wypadku jedno uszkodzenie wpływa na kondycję kolejnych, przez co auto może ulec poważnej awarii i na dobre unieruchomić pojazd. Jednym z elementów, na które należy zwracać uwagę, są łożyska skrzyni biegów. Istotna jest więc ich naprawa w sytuacji, gdy ulegają uszkodzeniom. Dobrze jest również wiedzieć, czym są łożyska, za co odpowiadają i jakie mogą być ich rodzaje. Sprawdź, jak rozpoznać objawy zużytych łożysk w skrzyni biegów. Czy kierowca może je samodzielnie naprawić? Dlaczego psuje się łożysko skrzyni biegów? Odpowiedzi na te wszystkie pytania znajdziesz w artykule.
objawy zużytych łożysk w skrzyni biegów

Gdzie w samochodach znaleźć można łożysko?

Łożysko to element, który występuje w samochodach pod różnymi postaciami i jest obecny w kilku miejscach. Pierwszym z nim jest silnik, gdzie znaleźć można zazwyczaj łożysko ślizgowe. Części te umiejscowione są przy wale głównym. Niegdyś w tym miejscu stosowane były także łożyska walcowe, stożkowe i igiełkowe.
Kolejnym miejscem występowania łożysk jest rozrząd. Tu również elementy te obecne są w wersji ślizgowej. Wyjątek stanowią układy wyposażone w popychacze rolkowe, gdzie spotkać można łożyska igiełkowe lub kulkowe. Łożyska występują również w korbowodach. Mogą to być części ślizgowe lub igiełkowe.
Jednak wśród najczęściej wymienianych i znanych części tego typu wśród kierowców są łożyska skrzyni biegów i układu napędowego. W tym obszarze wyróżnić można łożyska kulkowe dwurzędowe oraz łożyska skośne dwurzędowe (wałek sprzęgłowy). Dodatkowo w tym rejonie wyróżnić można łożysko prowadzące wałka sprzęgłowego znajdujące się w wale korbowym. W tym przypadku jest to element o charakterze igiełkowym lub ślizgowym.
Wymiana łożysk skrzyni biegów często dotyczy też elementu oporowego sprzęgła, które jest swoistego rodzaju połączeniem łożyska skośnego i wzdłużnego. Awariom ulegają też łożyska poszczególnych przełożeń.
Różnego typu łożyska ulokowane są również w układzie napędowym, kierowniczym czy zawieszeniu, układzie chłodzenia, elektrycznym, paliwowym czy w klimatyzacji.

Łożyska skrzyni biegów – co to jest?

Przed rozpoznaniem awarii warto wiedzieć, czym są łożyska do skrzyni biegów. Najważniejszym elementem manualnej (ręcznej) skrzyni biegów są koła zębate. Są one zamontowane na specjalnych wałkach. Zmiana biegów odbywa się dzięki temu, że wałki z kołami zębatymi mogą się przesuwać. Jest to możliwe w sposób płynny dzięki zastosowaniu łożysk skrzyni biegów.
Stosuje się różne rodzaje łożysk, w zależności od konstrukcji skrzyni i jej wieku. Mogą to być łożyska ślizgowe, igiełkowe, kulkowe i wiele innych. Obecne są one w większości podzespołów i układów w aucie i wyróżnia je stosunkowo prosta konstrukcja. Wyglądem elementy te przypominają różnej wielkości krążki wyposażone w wypustki. Elementy te wpływają na płynność działania pojazdu. Ponieważ łożyska obecne są w wielu różnych formach, kształtach oraz konstrukcjach, ich wymianę warto zlecić osobom wykwalifikowanym, takim jak mechanicy samochodowi.

Dlaczego rozpoznanie objawów zużytych łożysk w skrzyni biegów jest ważne?

Skrzynia biegów to jeden z najważniejszych i najdroższych podzespołów montowanych w samochodzie. W Polsce, jak i w całej Europie najpopularniejszym rozwiązaniem stosowanym w samochodach są manualne skrzynie biegów (stosuje się też określenie „ręczne skrzynie biegów”). Skrzynia biegów jest częścią układu napędowego.
  • Skrzynie biegów stosuje się po to, aby jak najlepiej wykorzystać moc silnika samochodu. Dzięki skrzyniom biegów można bez problemu podjeżdżać pod wzniesienia albo jechać do tyłu.
  • Skrzynia biegów jest montowana do silnika i jest (tak jak silnik) zawieszona na specjalnych poduszkach (elementach metalowo-gumowych).
  • Skrzynia biegów nie jest połączona z silnikiem na stałe. Do łączenia skrzyni biegów z silnikiem służy sprzęgło. Kiedy skrzynia biegów jest rozłączona, silnik może pracować na biegu jałowym (na postoju).
  • Po połączeniu skrzyni biegów z silnikiem za pomocą sprzęgła moc silnika jest przenoszona na koła napędzane (przednie lub tylne, w zależności od konstrukcji auta) za pomocą półosi napędowych.
  • Zużyte łożyska skrzyni biegów – objawy

    Jakie są typowe objawy zużytych łożysk w skrzyni biegów? Uszkodzona albo zużyta skrzynia biegów niemal zawsze „ostrzega” o tym, że pojawił się jakiś problem. Przy uszkodzonym łożysku skrzyni biegów pierwszymi objawami są najczęściej szumy dochodzące z okolicy skrzyni biegów. Im szybsza jazda (im większa prędkość obrotowa silnika), tym szum jest głośniejszy i wyraźniejszy. Zazwyczaj w przypadku awarii łożysk skrzyni biegów (łożyskujących walki) szum pojawia się niezależnie od tego, jaki bieg został wrzucony.
    Jeśli szum pojawia się tylko po wrzuceniu jednego biegu (np. drugiego), powodem awarii może być uszkodzone koło zębate albo łożysko, które łożyskuje wałek, na którym zamontowane jest to koło zębate. W niektórych przypadkach szum zmienia się w wycie. Zazwyczaj dzieje się tak, gdy uszkodzenie łożysk jest już bardzo poważne.
    Jeśli szum i inne hałasy pojawiają się wtedy, gdy kierowca naciska sprzęgło, powodem awarii jest zużyte łożysko oporowe sprzęgła.
    Rozpoznanie objawów zużytych łożysk w skrzyni biegów jest bardzo ważne. Im wcześniej awaria zostanie usunięta, tym mniejsze będą koszty naprawy. Uszkodzenia łożysk skrzyni biegów narastają w przyspieszonym tempie. Jeśli awaria nie zostanie usunięta, może dojść do zniszczenia kół zębatych. W skrajnych przypadkach może zostać rozerwana obudowa skrzyni biegów.

    Dlaczego łożyska skrzyni biegów się psują?

    Powodów może być kilka. Najczęstsze to:
  • brak serwisowania skrzyni biegów – podstawową czynnością serwisową jest regularna (np. co 100 tysięcy kilometrów przebiegu) wymiana oleju przekładniowego i zastosowanie oleju przekładniowego zgodnego ze specyfikacją podaną przez producenta samochodu;
  • wycieki oleju przekładniowego ze skrzyni biegów (np. na skutek uszkodzenia obudowy, awarii czy zużycia uszczelnień);
  • zastosowanie przez producenta skrzyni biegów części niskiej jakości;
  • przy ponownej awarii łożysk zastosowanie w trakcie naprawy łożysk niskiej jakości (najtańszych zamienników, często bezmarkowych).
  • Awaria łożysk skrzyni biegów powinna być jak najszybciej usunięta, aby uniknąć zniszczenia całej skrzyni biegów. W trakcie wymiany łożysk konieczne jest zastosowanie nowego oleju przekładniowego, dobranego zgodnie z zaleceniami producenta.
    Z racji tego, że konieczny jest demontaż całej skrzyni biegów, warto od razu sprawdzić stan sprzęgła oraz poduszek skrzyni biegów. Naprawa uszkodzonych łożysk skrzyni biegów polega na zamontowaniu nowych części.

    Wymiana łożyska w skrzyni biegów – cena

    Objawy zużytych łożysk w skrzyni biegów nie powinny być bagatelizowane, ponieważ prowadzić mogą do poważniejszych uszkodzeń samochodu. Dlatego niezwykle istotne jest rozpoznanie wystąpienia problemu i podjęcie działań polegających na naprawie lub wymianie wadliwych części. Tego typu zadanie warto zlecić profesjonaliście i udać się z problemem do jednego z warsztatów mechanicznych o dobrej renomie.
    Prawidłowa wymiana łożyska, jego naprawa czy konserwacja, podobnie jak każda inna czynność, wymaga wyboru osoby odpowiednio wykwalifikowanej. Dlatego dobrym krokiem będzie wcześniejsze rozeznanie się w polecanych usługodawcach i wybór najlepszego z nich, aby naprawa była wykonana w sposób prawidłowy. W przeciwnym wypadku auto w niedługim czasie będzie musiało przejść kolejną naprawę, co zwiększy ostateczną cenę naprawy.
    Ile kosztuje wymiana łożyska w skrzyni biegów? Koszt takiej usługi uzależniony jest od kilku istotnych czynników, wśród których znajduje się m.in. cena usługi wymiany. Zależy ona nie tylko od renomy zakładu, doświadczenia i umiejętności danego mechanika, ale również lokalizacji serwisu czy warsztatu. W centrum dużych miast koszt będzie większy.
    Kwota za wymianę łożysk w skrzyni biegów zależy również od ceny nowego elementu. W tym przypadku warto jednak postawić na produkty dobrej jakości, znanych i polecanych przez serwisantów firm. Wówczas właściciel pojazdu zyskuje pewność, że nowy element skrzyni biegów będzie działał sprawnie i nie ulegnie zbyt szybkiemu zepsuciu lub użyciu.
    Średnia cena wymiany łożysk skrzyni biegów to wydatek rzędu od 300 do 700 zł na uszczelniacze i nowe łożyska. Natomiast około 1000 zł przeznaczyć trzeba na naciągnięcie łożysk oraz regulację luzów. Zazwyczaj wymiana łożysk skrzyni biegów trwa kilka dni, co również zależy od dostępności nowego elementu, jak i terminów u wybranego przez właściciela pojazdu mechanika.
    Zdjęcie: Envato Elements
    Patrycja Wojas
    Patrycja Wojas

    Medycyna, lotnictwo, motoryzacja – to moje największe pasje. W wolnych chwilach maluję obrazy i wypoczywam z najbliższymi osobami w różnych krajach. Kocham podróże!