Sprawnie działający układ hamulcowy to podstawa bezpiecznej jazdy. Nie wystarczy jednak kontrolować stanu klocków, tarcz oraz płynu hamulcowego. Czasem usterce może ulec jeden z zacisków hamulcowych, doprowadzając do dysproporcji w sile hamowania. Kiedy konieczna jest regeneracja zacisków hamulcowych? Jak przywrócić poprawne działanie zacisków? Wyjaśniamy, jak samodzielnie regenerować zaciski hamulcowe.
W większości współczesnych samochodów stosuje się hamulce tarczowe. Za zatrzymanie samochodu odpowiadają dwa klocki ściskające tarczę hamulcową przymocowaną do piasty koła. Klocki hamulcowe umieszcza się w zacisku hamulcowym oraz jarzmie. Po naciśnięciu pedału hamulca płyn hamulcowy wyciska tłoczek (lub kilka tłoczków), dociskając okładziny do tarczy. Od kondycji zacisków hamulcowych zależy to, czy hamulce będą działać płynnie.
Najczęstszym problemem związanym z zaciskami hamulcowymi jest brak powrotu okładzin do pozycji wyjściowej. Skutkiem tego jest zapiekający się hamulec, np. po dłuższym postoju. Winowajcą w większości przypadku jest zatarty mechanizm hamulca ręcznego, ale podobne objawy da mocno zanieczyszczony lub uszkodzony tłoczek hamulcowy.
Jak rozpoznać źle pracujący zacisk hamulcowy? Objawem mogą być piszczące hamulce w trakcie jazdy lub charakterystyczne szarpnięcie podczas ruszania. W skrajnych przypadkach może dojść do przegrzania tarczy hamulcowej. Jeśli natomiast tłoczek nie dociska wystarczająco mocno klocków hamulcowych, na tarczy pojawią się oznaki korozji. W takich wypadkach konieczna może być regeneracja zacisków hamulcowych.
Zauważyłeś problemy z zaciskami hamulcowymi i konieczna jest ich regeneracja? Postępuj według poniżej instrukcji:
W pierwszej kolejności należy zdjąć zacisk hamulcowy. Regeneracja zamontowanego zacisku jest możliwa, ale mniej dokładna i niewygodna. W miarę możliwości rozbierz zacisk na części pierwsze, by dostać się do wszelkich zakamarków. Wyciśnij też całkowicie tłoczek hamulcowy, by usunąć resztki starego smaru z gniazda. Dla pełnej regeneracji zacisku należy rozebrać przy okazji mechanizm hamulca ręcznego.
Do czyszczenia zacisku hamulcowego przed regeneracją warto użyć dość mocnej chemii samochodowej. Dobrze sprawdzi się płyn do mycia silników, zmywacz do tarcz hamulcowych lub płyn do felg. Pamiętaj, by robić to w rękawiczkach oraz okularach ochronnych – mocno zasadowa chemia może uszkodzić skórę oraz gałki oczne. Aby zachować czystość miejsca pracy, wyczyść zacisk w plastikowej misce. Po nałożeniu preparatu odczekaj kilka minut i wyszoruj cały zacisk szczotką. Pozostaw zacisk do całkowitego wyschnięcia.
Jeśli na zacisku pojawiła się korozja lub brunatne oznaki wżerów, najlepiej pozbyć się ich od razu. Oczyść zacisk wstępnie szczotką drucianą, a następnie użyj papieru ściernego. Dobrym pomysłem jest także piaskowanie zacisku hamulcowego.
Możesz także zastosować preparat odrdzewiający. Tego rodzaju środki często znajdziesz w zestawie do regeneracji zacisków hamulcowych. W szczególności zwróć uwagę na stan gniazda, w którym porusza się tłoczek hamulcowy. Jego ścianki powinny być gładkie, by tłoczek mógł poruszać się swobodnie.
Mając rozebrane zaciski hamulcowe, warto rozważyć ich pomalowanie. Kontrastowy kolor zacisków nada sylwetce samochodu dynamicznego, sportowego charakteru. Do pomalowania użyj dedykowanych farb do zacisków. Są odporne na wysoką temperaturę oraz działanie silnej chemii samochodowej do mycia kół.
Farbę nałóż sprayem lub pędzlem na zewnętrzną powierzchnię zacisku. Zabezpiecz gniazdo tłoczka oraz odpowietrznik przed dostaniem się lakieru do środka.
Nawet jeśli tłoczek hamulcowy wygląda nienagannie, warto założyć nowy komplet części regeneracyjnych. Stare uszczelnienia mogą być już zużyte. Świeże i elastyczne uszczelki zapewnią poprawne działanie hamulców na długo, więc nie warto na nich oszczędzać.
Zestaw regeneracyjny do zacisków hamulcowych składa się m.in. z nowego tłoczka, uszczelki głównej oraz gumowego kołnierza przeciwpyłowego. Ten ostatni chroni nie tylko przed brudem, ale i dostawaniem się wilgoci. Jeśli uszczelka przeciwpyłowa będzie w złym stanie, do gniazda tłoczka dostaną się zanieczyszczenia. Efektem jest często zatarcie tłoczka oraz rozwój korozji.
Przed osadzeniem nowego tłoczka nałóż porcję smaru dołączonego do zestawu. Następnie nałóż uszczelki do rowków i wsuń delikatnie tłoczek do tulejki. W tym momencie przyda się specjalna prasa do wciśnięcia tłoczka. Przyrząd ten wykorzystasz także w późniejszym czasie, podczas wymiany tarcz i klocków hamulcowych. Jego koszt to ok. 50 zł. Na koniec wymień odpowietrznik oraz – jeśli tego wymagają – prowadnice jarzma. Po takiej regeneracji zacisk hamulcowy wraz z jarzmem są gotowe do zamontowania.
Regeneracja zacisków hamulcowych nie należy do trudnych zadań. Musisz jedynie uważać na to, by poprawnie zdemontować oraz zamontować wszystkie części. Tłoczek hamulcowy osadzony jest na drobnych elementach, które dość łatwo pomylić.
Kłopotliwe może okazać się także oczyszczenie mocno zardzewiałego zacisku, dlatego w takim przypadku lepiej oddać element do piaskowania. Jest to jednak warte zachodu, ponieważ zakup nowych zacisków hamulcowych w niektórych przypadkach jest nawet kilkukrotnie droższy od regeneracji.
Autor: Szymon Sonik