Data modyfikacji: Poniedziałek, 24.10.2022

Co ile wymiana rozrządu? Wszystko, co musisz wiedzieć o wymianie rozrządu

Wymiana rozrządu to podstawowa czynność po zakupie samochodu. Dlaczego jednak jest tak ważna? Wyjaśniamy, czym jest rozrząd w samochodzie, czym grozi jego uszkodzenie oraz jak często należy go wymieniać. Przeczytaj nasz poradnik na temat wymiany rozrządu w samochodzie.

Czym jest rozrząd silnika i za co odpowiada?

Każdy kierowca wie, że po zakupie używanego samochodu warto wymienić rozrząd. Ale czym właściwie jest rozrząd i na co wpływa? Jest to mechanizm sterujący elementami silnika, składający się z paska (lub łańcucha), kół pasowych (lub zębatych), rolek prowadzących i napinaczy.

Konstrukcje rozrządów silnika różnią się w zależności od rodzaju motoru. W silnikach OHV, których rozrząd znajduje się w bloku, mają często formę dwóch kół zębatych i łańcucha.

W bardziej skomplikowanych silnikach OHC, SOHC (jeden wałek) czy DOHC (dwa wałki), które mają wałek rozrządu w głowicy, rozrząd zazwyczaj składa się z większej liczby elementów.

Mechanizm rozrządu silnika odpowiada za sterowanie układem zaworowym. Pasek lub łańcuch wprawiane są w ruch przez wał korbowy silnika i napędzają wałki rozrządu.

Te następnie, za pomocą krzywek, otwierają i zamykają zawory. W silnikach czterosuwowych, podczas jednego pełnego cyklu, wał korbowy obraca się dwa razy, dlatego na jeden obrót wałka rozrządu przypadają dwa obroty wału korbowego.

W niektórych silnikach paskiem rozrządu napędzane są też: pompa wody, pompa oleju oraz aparat zapłonowy.

Co się stanie w momencie zerwania paska rozrządu?

Zerwanie paska rozrządu grozi poważną usterką. Dochodzi wówczas do desynchronizacji pracy tłoków oraz zaworów, co prowadzi do kolizji. Typowe uszkodzenia to wygięcie zaworów, złamanie wałka rozrządów, wybicie dziury w tłokach, a nawet rozsadzenie bloku silnika.

Wiąże się to z kosztownym i kompletnym remontem silnika lub jego wymianą. W wielu przypadkach koszty mogą przewyższyć wartość samochodu. Znacznie tańszym rozwiązaniem jest więc profilaktyczna wymiana rozrządu, w terminie zalecanym przez producenta.

Co warto podkreślić, kolizja zaworów z tłokami może mieć miejsce także w przypadku przeskoczenia paska. Dochodzi do tego w sytuacji, gdy pasek jest zbyt luźny (uszkodzone napinacze) lub gdy spotka dodatkowy opór (zatarte łożyska lub uszkodzona pompa wody).

Jeśli usłyszysz więc charakterystyczne wycie łożyska, czym prędzej udaj się do mechanika. Przy okazji poproś go o sprawdzenie napięcia paska. W okolicach rozrządu znajdują się oznaczenia pomagające w ocenie napięcia.

Jak sprawdzić stan rozrządu?

Zużyty pasek rozrządu nie zawsze da kierowcy oznaki. Może działać cicho i sprawnie do momentu nagłego zerwania się w trakcie pracy silnika. Nieco więcej informacji da zużyty łańcuch rozrządu.

Po przejechaniu dużego dystansu może pracować głośno, co kwalifikuje go do wymiany. Ocena stanu łańcucha nie jest jednak łatwa i wymaga doświadczenia, gdyż łańcuchy z natury są głośniejsze od pasków.

Dodatkowo nie istnieje idealna metoda oceny stanu łańcucha lub paska, więc nie da się jednoznacznie powiedzieć, ile kilometrów wytrzyma. Stąd też warto dotrzymywać terminów wymiany zalecanych przez producenta samochodu, nawet jeśli rozrząd wygląda na pierwszy rzut oka nienagannie.

Jeśli natomiast pojawią się widoczne gołym okiem luzy, defekty lub poszarpania, lepiej od razu zdecydować się na wymianę.

Co ważne, oprócz samego paska wymianie mogą podlegać także inne elementy rozrządu, np. rolki prowadzące, uszczelniacze, napinacze czy koła zębate.

Powodem mogą być luzy na łożyskach, mocno wytarte zęby rolek czy cieknące uszczelnienia. W czasie wymiany rozrządu zawsze należy wymienić również pompę wody (jeśli jest napędzana paskiem rozrządu).

Co ile wymiana rozrządu?

Jak często wymieniać pasek rozrządu w samochodzie? W pierwszej kolejności warto spojrzeć na zalecenia producentów. Część z nich zaleca dość zachowawczy dystans 60-90 tys. km. lub 4 lata eksploatacji.

Inni producenci zapewniają, ze pasek wytrzyma nawet 180 tys. km. Należy jednak pamiętać, że wyjątkowo duże wartości zakładają pracę paska w optymalnych warunkach.

Tymczasem w trakcie eksploatacji silnika dochodzi do wielu niepożądanych napięć, np. w momencie nagłego zduszenia silnika, rozruchu „na pych” czy w momencie usterki łożyska.

Warto więc zachować stosunkowo niewielki interwał wymiany paska, rzędu 60-80 tys. km. To nieduży koszt, a może uchronić cię od poważnych napraw.

Znacznie większą żywotnością cechują się łańcuchy rozrządu stosowane np. w Mercedesach. Pozwalają one przejechać ok. 300-400 tys. km. bez wymiany. Nie oznacza to jednak, że są dożywotnie.

Po czasie się wyciągają, a dodatkowo niszczą koła zębate. Jeśli nie masz pewności co do rzeczywistego przebiegu samochodu z łańcuchem rozrządu, a pomiary wykazują rozciągnięcie, lepiej od razu zdecydować się na wymianę.

Co jakiś czas skontroluj też okolice paska rozrządu. Jeśli silnik jest nieszczelny, zbierający się na pasku olej może doprowadzić do poważnej usterki. Spójrz też na to, w jakim stanie jest pasek napędzający osprzęt silnika.

W skrajnych sytuacjach zerwany pasek osprzętu może przebić osłonę paska rozrządu i zaklinować mechanizm.

Czy zdjęty pasek rozrządu można założyć ponownie?

Jeżeli naprawiasz głowicę, wymieniasz pompę wody lub wykonujesz inną naprawę wymagającą zdjęcia paska rozrządu, nie zakładaj go ponownie. Producenci zalecają założenie nowego paska, który prawidłowo ułoży się na kołach i prowadnicach.

Stary pasek może mieć niewidoczne gołym okiem słabe punkty, które mogą wyjść na jaw po ponownym naciągnięciu. Wydatek na nowy pasek jest wyjątkowo niewielki, a pozwoli ci spać spokojnie.