Data modyfikacji: Środa, 02.02.2022

Kotły kondensacyjne – co to jest? Jak ogrzewać? Kiedy wybrać?

Ceny kotłów kondensacyjnych wciąż są wyraźnie wyższe od cen kotłów tradycyjnych. Co więc stoi za ich sukcesem? Kiedy warto zdecydować się na kocioł kondensacyjny, a kiedy wystarczająco dobry będzie ten konwencjonalny? Wyjaśniamy, jak działają kotły kondensacyjne, jakie mają przewagę nad zwykłymi i kiedy warto je kupić.

Kocioł kondensacyjny – co to jest?

Kotłami kondensacyjnymi nazywa się zbiorczo gazowe kotły centralnego ogrzewania, wykorzystujące technikę kondensacji. W czasie kondensacji (skraplania) pary wodnej dochodzi do wymiany energii, którą można odzyskać i wykorzystać do ogrzania domu.

Dzięki temu kotły kondensacyjne charakteryzują się sprawnością, której nie da się uzyskać w zwykłym kotle gazowym. Do kondensacji pary wodnej wykorzystywane są wymienniki ciepła, które schładzają gorące spaliny do temperatury punktu rosy.

Para wodna jest jednym z efektów spalania, przetworzenie jej w warunkach obecnych w kanale wylotowym kotła jest bardzo proste.

Sprawdź także ogrzewanie gazowe - koszty i dowiedz się więcej.

Kocioł kondensacyjny – czym się różni od tradycyjnego?

W tradycyjnym kotle gazowym część wytworzonego ciepła bezpowrotnie ucieka wraz ze spalinami. Mimo że woda w instalacji grzewczej doskonale kumuluje ciepło, nie jest w stanie odebrać całej wytworzonej energii.

Wystarczy dotknąć ścianę w okolicy komina, a z pewnością poczujesz bijące z niej ciepło. Kotły kondensacyjne wykorzystują tę energię. W jaki sposób?

Oprócz ciepła wytworzonego podczas spalania, kotły kondensacyjne wykorzystują również ciepło spalin. Przepływający przez wymiennik ciepła czynnik grzewczy (woda) schładza spaliny, odbierając ich ciepło.

Aby było to możliwe, czynnik nie może być cieplejszy niż temperatura punktu rosy (ok. 57°C dla gazu ziemnego i ok. 54°C dla propanu).

Jeśli woda w instalacji grzewczej będzie miała wyższą temperaturę, do kondensacji nie dojdzie. Kotły kondensacyjne mogą działać w takich warunkach i podgrzewać wodę w grzejnikach do wysokich temperatur, jednak mają wówczas taką samą sprawność, jak zwykłe kotły gazowe.

Nieocenioną zaletą kotła kondensacyjnego jest zamknięta komora spalania. Powietrze potrzebne do spalania gazu zaciągane jest z zewnątrz budynku, a nie z pomieszczenia, w którym znajduje się kocioł.

Eliminuje to ryzyko cofnięcia się spalin do pomieszczenia w efekcie odwrócenia ciągu. Nie trzeba też zawracać sobie głowy rozszczelnieniem okien i dostarczaniem do pomieszczenia z kotłem dużej ilości świeżego powietrza, gdyż ryzyko powstania tlenku węgla praktycznie nie istnieje.

Sprawność kotła kondensacyjnego

Dzięki odzyskowi energii ze spalin kotły kondensacyjne mogą pracować ze sprawnością osiągającą nawet 109%.

Co więcej, osiągają ją już przy niewielkim wykorzystaniu mocy kotła, więc świetnie sprawdzają się w okresie przejściowym, gdy intensywne ogrzewanie pomieszczeń nie jest konieczne.

Sprzyja to oszczędności gazu i realnie przekłada się na rachunek za ogrzewanie. Zużycie paliwa może być nawet 30% niższe względem tradycyjnych kotłów gazowych.

Sprawność kotłów kondensacyjnych spada wraz z obniżeniem temperatury na zewnątrz oraz wzrostem użytej mocy, jednak w optymalnych warunkach i tak przewyższa nawet najlepsze kotły tradycyjne. Te osiągają maksymalną sprawność wynoszącą ok. 90%.

Kocioł kondensacyjny – stojący czy wiszący?

Do ogrzania mieszkania lub niewielkiego domu wystarczy niewielki kocioł kondensacyjny. Nie generuje on dymu czy sadzy, więc może być zamontowany np. w łazience lub kuchni.

Nie wymaga osobnej kotłowni ani pomieszczenia wyposażonego w kratkę nawiewną, dostarczającą dużej ilości powietrza. Z tego względu kotły kondensacyjne montowane są również w garderobach, schowkach czy spiżarniach.

Jeśli zamierzasz używać kotła kondensacyjnego nie tylko do ogrzewania domu, ale i wody użytkowej, dobrym rozwiązaniem może być stojący kocioł z wbudowanym zasobnikiem ciepłej wody.

Zajmie znacznie mniej miejsca niż kocioł gazowy i osobny zbiornik na wodę. Dobrym rozwiązaniem, zmniejszającym koszty utrzymania domu, jest połączenie ogrzewania gazowego z systemem solarnym służącym do wytworzenia wyłącznie ciepłej wody użytkowej.

Jak ogrzewać kotłem kondensacyjnym?

Zaletą kotłów kondensacyjnych jest doskonała współpraca z ogrzewaniem podłogowym. Dzięki wykorzystaniu niskotemperaturowego zasilania można uzyskać przyjemne, równomierne ogrzewanie domu, bez efektu spalania kurzu czy zimnej podłogi.

Wpływa to pozytywnie na odczuwalny komfort termiczny i pozwala utrzymywać niższą temperaturę powietrza. W przypadku źle zaprojektowanego ogrzewania i ocieplenia budynku (zimne ściany i podłoga), konieczne jest nagrzanie znacznie wyższej temperatury.

Największą efektywność ogrzewanie kondensacyjnym kotłem gazowym osiąga w połączeniu z automatyką. Dla uzyskania najlepszych parametrów warto podłączyć do kotła nie tylko sterownik pokojowy, ale i regulator pogodowy.

Dzięki temu kocioł dobierze moc nie tylko do temperatury we wnętrzu pomieszczenia, ale i temperatury zewnętrznej.

Jakie grzejniki do kotła kondensacyjnego?

Czy kotły kondensacyjne mogą być stosowane ze zwykłymi grzejnikami, zaprojektowanymi do temperatury obliczeniowej w zakresie 75°C? Teoretycznie takie rozwiązanie nie jest korzystne, bowiem wysoka temperatura powrotu wody uniemożliwiłaby kondensację pary wodnej.

W praktyce jednak takie parametry czynnika grzewczego są konieczne wyłącznie podczas największych, dwudziestostopniowych mrozów.

Przez większość czasu pracująca non stop instalacja grzewcza może więc pracować w znacznie niższych temperaturach, poniżej punktu rosy. Kluczem jest ciągłość ogrzewania i nie dopuszczenie do wychłodzenia ścian.

W dobie stosunkowo ciepłych i krótkich okresów zimowych, może to mieć miejsce nawet przez 90% czasu pracy kotła. Ewentualne straty podczas kilku dni mrozów są niewspółmiernie małe w stosunku do zysków poczynionych przez resztę roku.

Kiedy wybrać kocioł kondensacyjny?

Najlepszym momentem na wybór kotła kondensacyjnego jest przygotowanie do budowy domu. Decydując się na ten rodzaj kotłów, można zrezygnować z tradycyjnego komina, co obniża koszty budowy. Kanał odprowadzający spaliny z kotła i doprowadzający świeże powietrze może być puszczony bezpośrednio w ścianie budynku.

Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by wykorzystać do odprowadzania spalin istniejący już komin. Należy wówczas zabezpieczyć go przed szkodliwym działaniem kwaśnych skroplin, które mogłyby doprowadzić do jego rozszczelnienia.

W jakim przypadku warto wybrać kocioł kondensacyjny? Przede wszystkim wtedy, gdy planujesz instalację ogrzewania podłogowego. Tego rodzaju kotły idealnie nadają się do niskotemperaturowego ogrzewania i nie wymagają bardzo kosztownych inwestycji, jak ma to miejsce w przypadku powietrznych i ziemnych pomp ciepła.

Dodatkowo użytkowanie gazowych kotłów kondensacyjnych jest znacznie tańsze od ogrzewania elektrycznego, przy tym samym komforcie obsługi. Nie musisz bowiem zawracać sobie głowy składowaniem opału, rozpalaniem ognia, dokładaniem paliwa, doborem optymalnych ustawień czy wygarnianiem popiołu, jak ma to miejsce w przypadku kotłów węglowych czy pelletowych.