Modem a router. Jaka jest różnica? Co wybrać?

Choć na co dzień większość z nas korzysta z dobrodziejstw internetu oraz sieci bezprzewodowych, nie wszyscy w pełni orientują się w technicznych zagadnieniach związanych z ich funkcjonowaniem oraz użytkowaniem. Poznanie podstawowych faktów na temat infrastruktury sieciowej przyda się każdemu i może w przyszłości pomóc w identyfikowaniu problemów z niedziałającym internetem lub telewizją cyfrową dostarczaną np. przez światłowód. W artykule tłumaczymy, czym się różni modem od routera, jakie zadania wypełniają, a także które urządzenie będzie potrzebne w różnych sytuacjach.

Różnice między modem i routerem

Modem – podstawowe informacje
Router – podstawowe informacje
Czym się różni modem od routera?
Kiedy sięgamy po router, a kiedy po modem?

Jeżeli nie rozumiesz, jaka jest różnica pomiędzy routerem a modemem, nie musisz czuć szczególnego zawstydzenia. Bardzo wielu ludzi, nie mających na co dzień kontaktu ze światem technologii komputerowych, acz korzystających intensywnie z internetu, nie jest w stanie poprawnie wytłumaczyć, jakie jest podstawowe przeznaczenie obu urządzeń.

Wynika to po części z tego, że zazwyczaj mają oni kontakt wyłącznie ze sprzętem dostarczonym przez operatora telekomunikacyjnego, który najczęściej spełnia zarówno rolę routera, jak i modemu, z tego powodu jest nieraz określany oboma tymi nazwami.

Przyjrzyjmy się zatem podstawowym faktom związanym z modemami i routerami, poznając ich przeznaczenia oraz sposób działania.

Modem – podstawowe informacje

Modem to urządzenie, które jest starsze niż sam internet. Służy ono do przekształcania (modulowania) analogowego sygnału przesyłanego za pomocą sieci telekomunikacyjnej (najczęściej kabli telefonicznych lub światłowodu) na cyfrowy, w taki sposób, by był on zrozumiały przez komputer.

Na przestrzeni lat inżynierowie opracowali wiele protokołów komunikacyjnych, a więc metod kodowania i dekodowania sygnału, z których korzystają modemy. Dzięki najnowszym z nich urządzenia te są w stanie odbierać i wysłać nieporównywalnie więcej danych niż ich odpowiedniki używane przed laty, korzystając przy tym z podobnej infrastruktury i przewodów. Modem jest więc niezbędny, gdy chcemy połączyć się z internetem. Po nawiązaniu kontaktu z infrastrukturą naszego dostawcy telekomunikacyjnego otrzymuje on publiczny numer IP, który identyfikuje nas w sieci.

Modemy znajdziemy w praktycznie każdym urządzeniu komunikującym się z siecią. W urządzeniach mobilnych są one zminiaturyzowane i przyjmują postać jednego lub kilku połączonych ze sobą chipów. Kiedy mówimy o standardowym modemie, mamy jednak najczęściej na myśli sprzęt, który znajdziemy w domach i biurach.

Klasyczny model przyjmuje postać prostokątnej skrzynki wyposażonej w diody LED informujące nas o stanie urządzenia. Modem posiada wejście telekomunikacyjne, do którego wpinamy kabel telefoniczny lub światłowód, a także wyjścia do którego podłączamy inne urządzenia, takie jak komputer PC lub router.

Dodajmy, że jeszcze kilkanaście lat temu bardzo często spotykaliśmy się też z modemami wewnętrznymi, przyjmującymi postać kart rozszerzeniowych wpinanych do odpowiedniego portu na płycie głównej komputera. Dziś poza niszowymi zastosowaniami są bardzo rzadko spotykane.

Router – podstawowe informacje

Routery upowszechniły się w ostatnich kilkunastu latach i stały się jednym z najbardziej rozpowszechnionych sprzętów elektronicznych w domach, biurach oraz obiektach użyteczności publicznej. Zadaniem routera jest przekierowanie otrzymywanego sygnału internetowego w obrębie lokalnej sieci.

Każde urządzenie łączące się z routerem, automatycznie otrzymuje również dostęp do internetu. Routery stosowane są obecnie głównie do budowy sieci bezprzewodowych Wi-Fi, ale równocześnie mogą obsługiwać także łącza kablowe, w zależności od liczby posiadanych gniazd Ethernet.

Routery same w sobie nie mogą łączyć się z siecią i dostawcą internetu. Aby przekazać sygnał, muszą być połączone z modemem za pomocą złącza WAN. W tym przypadku są więc wyłącznie pośrednikiem. Jednakże pozwalają one na wzajemną komunikację pomiędzy wszystkimi obsługiwanymi przez nie urządzeniami. Oznacza to, że dzięki nim możemy przesłać np. pliki pomiędzy dwoma komputerami albo ładować bezprzewodowo dokumenty do drukarki.

Routery potrafią dość mocno różnić się swoim wyglądem. Jedną z cech charakterystycznych większości modeli są zewnętrzne anteny służące za nadajniki i odbiorniki bezprzewodowego sygnału radiowego używanego do przesyłania danych. Warto pamiętać, że ma on ograniczony zasięg i jest podatny na zakłócenia. Na jego jakość i siłę wpływają więc wszelkiego rodzaju fizyczne przeszkody, takie jak grube ściany, stropy czy meble, a także fale radiowe pochodzące z innych źródeł.

Dobierając mocny router, musimy więc brać pod uwagę te przeszkody. Na rynku znajdują się jednak specjalne urządzenia służące do zwiększenia zasięgu sieci Wi-Fi, takie jak repeatery (wzmacniacze) lub dodatkowe anteny.

W zależności od modelu, z tyłu routera znajdziemy też fizyczne wejścia kablowe Ethernet, które najlepiej wykorzystać, gdy zależy nam na maksymalnej stabilności i szybkości połączenia. Warto podłączyć do nich np. konsole do gier oraz komputery.

W oprogramowaniu routera znajdziemy również szereg narzędzi zwiększających bezpieczeństwo użytkownika w sieci. Z poziomu urządzenia możemy też zarządzać i ograniczać dostęp do sieci każdemu sprzętowi lub ustalić maksymalną dozwoloną ilość przesyłanych i odbieranych z jego poziomu danych. W ten sposób możemy np. wyznaczyć wybrane godziny, w których dziecko może łączyć się z siecią w domu na swoim laptopie, tablecie lub telefonie. Istnieje też możliwość sprzętowego dostępu do wybranych domen internetowych, których nie da się łatwo obejść bez znajomości hasła i loginu.

Czym się różni modem od routera?

Router a modem to dwa bardzo różne urządzenia elektroniczne związane z internetem, realizujące zupełnie inne zadania.

Modem to niewielkie urządzenie, którego zadaniem jest zapewnienie dostępu do internetu. Za jego pośrednictwem sygnał wysyłany przez dostawcę internetu jest przetwarzany do postaci umożliwiającej jej odczytanie przez urządzenia, takie jak komputer, notebook, smartfon itp. Analogicznie, jeśli chcemy wysłać z komputera czy laptopa jakieś dane do internetu, muszą one zostać przekształcone do postaci umożliwiającej ich przesyłanie po łączach internetowych. Jednak modem umożliwia, na ogół, dostęp do internetu tylko dla jednego takiego urządzenia.

Router to swego rodzaju rozdzielacz przetworzonego przez modem sygnału zapewniający jednoczesne korzystanie z internetu przez wiele urządzeń. Ale to nie jedyna funkcja pełniona przez router. Router umożliwia utworzenie lokalnej sieci łączącej wiele urządzeń, w ramach której komputery, notebooki, smartfony i inne tzw. inteligentne urządzenia posiadają nie tylko dostęp do internetu, ale także mogą komunikować się między sobą i udostępniać swoje zasoby, np. pliki, czy podłączone do nich urządzenia.

Większość dostawców internetu dostarcza urządzenia stanowiące modem i router w jednym. Takie rozwiązanie ma wiele zalet. Zapewnia zgodną współpracę urządzeń, eliminuje przewód łączący modem z routerem, do zasilania urządzenia potrzebny jest tylko jeden zasilacz, jedno urządzenie zajmuje mniej miejsca. Ale podstawową zaletą jest sieć lokalna zapewniająca dostęp do internetu dla wielu urządzeń.

Kiedy sięgamy po router, a kiedy po modem?

Zarówno modem, jak i router to obecnie niezbędne elementy, jeżeli chcemy w pełni korzystać z internetu w domu lub w pracy. Jak sygnalizowaliśmy we wstępie, duża część Polaków używa na co dzień urządzeń hybrydowych, które jednocześnie spełniają obie role. Oferowany przez operatorów sprzęt tego typu obsługuje nie tylko internet z kabla, ale też pozwala korzystać wielu urządzeniom z internetu mobilnego LTE lub 5G. Na półkach sklepowych znajdziemy bardzo szeroki wybór modeli tego typu. Począwszy od urządzeń za nieco ponad 100 złotych, a skończywszy na tych wartych ponad kilka tysięcy złotych.

Na zakup osobnego routera decydują się najczęściej osoby, którym zależy na dodatkowych opcjach umożliwiających zarządzanie siecią, jak również oczekujących od niego najlepszego możliwego sygnału i szybkości. Coraz częściej nowoczesny sprzęt tego typu jest jednak wyposażony przez producentów we wbudowany modem. Granice pomiędzy oboma typami urządzeń mocno więc się zacierają i nic nie wskazuje na to, że w przyszłości ulegnie to zmianom.

Podstawową funkcją routera jest tworzenie i obsługa lokalnej sieci komputerowej z dostępem do internetu. W każdym domu znajduje się co najmniej kilka, jeśli nie kilkanaście urządzeń wykorzystujących dostęp do internetu: komputery, notebooki, konsole, smartfony, inteligentne telewizory, inteligentne lodówki i wiele innych. Zatem wskazane byłoby połączenie ich wszystkich najlepiej w ramach jednej lokalnej sieci umożliwiającej wzajemną współpracę i dostęp do internetu.

Większość urządzeń przenośnych, a także inteligentny sprzęt AGD wykorzystują do komunikacji na ogół sieć bezprzewodową WiFi. Aby zapewnić niczym niezakłóconą i wydajną współpracę, router powinien swoim zasięgiem WiFi pokrywać całą powierzchnię domu. Dobrze jeśli router umożliwia działanie WiFi nie tylko z częstotliwością 2,4 GHz, ale także 5 GHz.

Urządzenia takie jak komputery, notebooki, drukarki bardzo często są wyposażone w karty sieciowe Ethernet. Mimo wady, jaką jest konieczność połączenia kablem sieciowym z routerem, łączność przez Ethernet zapewniają największą szybkość przesyłu danych i jest najmniej podatna na zakłócenia. Dobrze zatem jeśli router dysponuje także kilkoma gniazdami RJ45.

Wiele routerów posiada także gniazda USB. Dzięki nim możemy udostępnić wszystkim użytkownikom lokalnej sieci np. dysk wymienny, pendrive lub drukarkę. Dyski czy drukarki podłączone do komputera i udostępnione w sieci są dostępne tylko wtedy, gdy dany komputer jest włączony. Podłączone do routera są dostępne przez cały czas.

W celu zapewnienia mobilności niektóre routery są wyposażone w modem bezprzewodowy na kartę SIM. Dzięki temu można korzystać z sieci także podczas różnego rodzaju wyjazdów.