Jaki oczyszczacz powietrza? Najważniejsze parametry

Nieustannie słyszymy o zagrożeniu smogiem, a polskie miasta należą do najbardziej zanieczyszczonych miast Europy. Co roku z powodu złej jakości powietrza umiera w Polsce kilkadziesiąt tysięcy osób i z roku na rok coraz więcej osób cierpi z powodu alergii na roztocza kurzu domowego. Czy zakup oczyszczacza powietrza może ten problem rozwiązać? Jaki oczyszczacz powietrza kupić?

Badania naukowe przeprowadzone na zlecenie WHO udowodniły, że długotrwałe wdychanie powietrza zawierającego pyły nasila objawy astmy i alergii, jest przyczyną przewlekłych nieżytów górnych dróg oddechowych, zwiększa ryzyko wystąpienia chorób krążenia i nowotworów gardła, krtani i płuc oraz w wymierny sposób skraca życie człowieka. Domowy oczyszczacz powietrza to przejaw rzeczywistej troski o zdrowie, a nie przejściowa moda na zdrowy styl życia.

Jak działa oczyszczacz powietrza?

Oczyszczacz powietrza jest rodzajem wentylatora, w którym zastosowano filtry zatrzymujące zanieczyszczenia. Wentylator wymusza obieg powietrza, w wyniku czego powietrze jest wciągane do urządzenia, oczyszczane przez system filtrów i wprowadzane z powrotem do pomieszczenia, w którym pracuje oczyszczacz. Skuteczność oczyszczania powietrza zależy od rodzajów i sprawności użytych filtrów.

Oczyszczacz powietrza – jaki wybrać?

Zanim wybierzemy najlepszy oczyszczacz powietrza, powinniśmy odpowiedzieć na następujące pytania:

1. Jaką funkcję ma pełnić nasze urządzenie?
2. W jakim pomieszczeniu ma działać?
3. Czy to ma być tani oczyszczacz powietrza, czy urządzenie zaawansowane technologicznie?

Funkcje oczyszczaczy powietrza

Oczyszczacze powietrza różnią się rodzajami zastosowanych filtrów. Oto najczęściej spotykane filtry:

1. Filtr wstępny zatrzymuje zanieczyszczenia widoczne gołym okiem (włosy, sierść, złuszczony naskórek). Czy oczyszczacz powietrza usuwa kurz? Już filtrowanie wstępne daje zadowalający efekt. W niektórych oczyszczaczach powietrza stosowany jest filtr wody, który „topi” cząstki kurzu.
2. Filtr HEPA (High Efficiency Particulate Air Filter), czyli wysokowydajny filtr cząstek stałych powietrza, wykonany z włókna polipropylenowego. Eliminuje pyły zawieszone PM 10 i PM 2.5 (składniki smogu), zarodniki pleśni, roztocza kurzu domowego, pyłki roślin, a nawet bakterie o średnicy powyżej 0,35 µm. Wyróżnia się kilka klas skuteczności, a w domowych oczyszczaczach powietrza stosuje się zwykle klasy EPA E12, HEPA H13 lub HEPA H14 (najlepsza).
3. Filtr węglowy pochłania zapachy i usuwa lotne związki pochodzenia organicznego, w tym benzopireny (składniki smogu), węglowodory aromatyczne i alifatyczne, terpeny i aceton. Są one produktami spalania paliw kopalnych i tworzyw sztucznych, uwalniają się z farb, lakierów, klejów, benzyny, rozpuszczalników, dezodorantów i środków czystości itd.
4. Filtr krzemionkowy zatrzymuje tlenki siarki i azotu, czyli cząsteczki spalin samochodowych.
5. Jonizator powietrza wspomaga proces oczyszczania powietrza, wytwarzając odpowiednią ilość jonów. Jony ujemne neutralizują działanie bakterii, grzybów i wirusów, jonów dodatnich emitowanych przez urządzenia elektryczne oraz korzystnie wpływają na samopoczucie człowieka.

Oczyszczacz powietrza dla alergików powinien, poza filtrem wstępnym, zawierać co najmniej filtr HEPA i filtr węglowy. Oczyszczacz powietrza z jonizatorem powinien zainteresować alergików, astmatyków oraz osoby narzekające na bóle migrenowe i złe samopoczucie.

Wielkość pomieszczenia

Jaki oczyszczacz powietrza będzie najlepszy do domu jednorodzinnego, a jaki do mieszkania? Jednym z głównych parametrów charakteryzujących oczyszczacze powietrza jest wskaźnik CADR (Clean Air Delivery Rate), czyli współczynnik dostarczania czystego powietrza wyrażony w m³/h. Niektórzy producenci podają maksymalny przepływ powietrza w ciągu godziny, ale zakłada on pracę osuszacza bez filtrów i z maksymalną mocą, a więc głośno i przy większym zużyciu energii. Dobrej jakości oczyszczacz powietrza powinien zapewnić trzykrotną wymianę powietrza w pomieszczeniu w ciągu godziny.

Obliczamy minimalny współczynnik CADR, jaki oczyszczacz powietrza musi mieć, by oczyścić powietrze w pokoju o powierzchni 20 m².

Pokój o powierzchni 20 m² i standardowej wysokości 2,7 m ma kubaturę 20 × 2,7 = 54 m³. Jaki oczyszczacz powietrza będzie potrzebny do takiego pomieszczenia? CADR urządzenia obliczamy, mnożąc kubaturę przez 3, czyli 54 × 3 = 162 m³/h. Trzeba też pamiętać o tym, że wentylacja grawitacyjna i wietrzenie pomieszczeń doprowadza nowe porcje zanieczyszczeń z zewnątrz, obniżając skuteczność działania urządzenia.

Nie można jednak przebywać w pomieszczeniu bez wymiany zużytego powietrza na świeże i w takim wypadku oczyszczacz musi mieć większą wydajność filtrowania powietrza.

Jaki oczyszczacz powietrza do całego domu lub mieszkania?

Oczyszczacz powietrza nie spełni oczekiwań, jeśli będzie miał jakiekolwiek bariery w przepływie powietrza w postaci ścian lub drzwi wewnętrznych. Nie możemy dobrać jednego oczyszczacza powietrza do domu jednorodzinnego lub kilkupokojowego mieszkania bez względu na wydajność urządzenia. Oczyszczacz powietrza wybieramy do konkretnego pomieszczenia. Jeśli chcemy mieć czyste powietrze w całym domu, lepiej kupić kilka mniejszych urządzeń.

Oczyszczacz powietrza — cena

Dostępne na rynku oczyszczacze powietrza mogą znacznie różnić się ceną. Czy warto kupić tani oczyszczacz powietrza? Różnica w cenie może wynikać z jakości filtrów, mniejszej mocy urządzenia oraz ograniczonych możliwości sterowania jego pracą. Oprócz ceny jednostkowej warto wziąć pod uwagę koszty eksploatacji, czyli zużycie energii, częstotliwość wymiany filtrów i ich dostępność oraz skuteczność oczyszczania powietrza podczas pracy z mniejszą mocą. Najdroższe, ale też najlepsze oczyszczacze powietrza są energooszczędne oraz wyposażone w technologiczne udoskonalenia ułatwiające użytkownikowi korzystanie z oczyszczacza powietrza, takie jak możliwość automatycznego włączania i wyłączania, przestawienie na nocny, cichy tryb pracy lub możliwość zdalnego sterowania.

Zalety i wady oczyszczaczy powietrza

Głównymi zaletami oczyszczaczy powietrza są:

• usuwanie z pomieszczeń cząstek smogu (pyłu zawieszonego i lotnych zanieczyszczeń organicznych),
• eliminacja alergenów unoszących się w powietrzu (sierść, roztocza kurzu domowego),
• usuwanie nieprzyjemnych lub toksycznych zapachów,
• korzystna jonizacja powietrza,
• poprawa jakości powietrza i korzyści dla zdrowia.

Oczyszczacze powietrza mają też swoje wady. Są to:

• pobór energii elektrycznej,
• emisja hałasu (dopuszczalna głośność nie powinna przekraczać 40 dB w ciągu dnia i 30 dB w nocy),
• konieczność wymiany filtrów,
• zajmowanie miejsca wewnątrz pomieszczenia,
• waga urządzenia (szczególnie ważna przy konieczności przenoszenia urządzenia),
• uzależnienie wydajności od wentylacji,
• konieczność zapewnienia nieograniczonego dostępu powietrza do urządzenia.