Jaki płyn do wspomagania? Podpowiadamy
Płyn do wspomagania kierownicy odgrywa ważną rolę w aucie. Niepokojące dźwięki wydobywające się spod maski w trakcie kręcenia kierownicą to znak, że pora go sprawdzić. Jaki płyn do wspomagania kierownicy wybrać? Czym różni się zielony płyn do wspomagania od czerwonego? Czy można je ze sobą mieszać? Sprawdź w artykule.
Płyn do wspomagania kierownicy – czym jest i za co odpowiada?
Trudno wyobrazić sobie współczesne samochody bez wspomagania kierownicy. Jest ono standardowym wyposażeniem niemal wszystkich obecnie produkowanych aut, a lekkość obracania to wielkie ułatwienie parkowania. Wystarczy raz wsiąść za kierownicę samochodu bez wspomagania kierownicy, by przekonać się, jak wielka jest to różnica. Co więcej, niektóre auta mają wspomaganie kierownicy o zróżnicowanej sile, dzięki czemu kierownica lekko obraca się na parkingu, a utwardza się na autostradzie.
Po co jednak we wspomaganiu kierownicy stosuje się płyn? Odpowiada on w głównej mierze za przenoszenie sił w hydraulicznych systemach wspomagania kierownicy. Gdy kierowca porusza kierownicą, wałek skrętny oddziałuje na zawory sterujące inicjujące przepływ płynu hydraulicznego z jednej komory do drugiej (np. z lewej do prawej). Dzięki temu płyn do wspomagania wspiera działanie przekładni kierowniczej, odciążając kierującego.
Sercem układu wspomagania jest pompa hydrauliczna, napędzana paskiem klinowym lub wielorowkowym. Sprawia to, że hydrauliczne wspomaganie kierownicy działa jedynie podczas pracy silnika. Pompa utrzymuje stałe ciśnienie w układzie, utrzymując układ w gotowości, co oznacza, że cały czas obciąża silnik. Straty mocy na szczęście nie są duże.
Uwaga! Konstrukcja przekładni kierowniczej auta ze wspomaganiem jest inna niż samochodu bez wspomagania, dlatego po uszkodzeniu hydraulicznego układu, sterowanie autem jest bardzo ciężkie, a także niebezpieczne.
Rodzaje wspomagania kierownicy
Pneumatyczne
Stosowane głównie w autach ciężarowych oraz autobusach. Wspomaganie napędzane jest sprężonym powietrzem, dlatego przed ruszeniem należy zaczekać, aż pompa nabije powietrze w układzie.
Hydrauliczne
Najpowszechniejszy typ wspomagania, stosowany w samochodach osobowych. Napędzany jest pompą hydrauliczną, pracującą nieustannie po włączeniu silnika. Utrzymuje ona stałe ciśnienie w układzie hydraulicznym, bez względu na obroty silnika. W niektórych samochodach ciśnienie może się jednak zmniejszać wraz z prędkością. Dzięki temu samochód lepiej się prowadzi podczas jazdy z dużą prędkością, np. na autostradzie.
Elektryczne
Największą zaletą elektrycznego wspomagania jest to, że pobiera ono energię jedynie w momencie ruchu kierownicą. Przekłada się to na mniejsze zużycie paliwa. Dodatkowo elektryczny układ wspomagania może wykonywać skręty kierownicą zamiast kierowcy, np. wspomagając tor jazdy, unikając przeszkód czy automatycznie parkując samochód.
Wyróżnia się kilka systemów elektrycznego wspomagania kierownicy. Płyn do wspomagania kierownicy stosowany jest jedynie w systemie EPS-P, który jest klasycznym, hydraulicznym układem wspomagania, napędzanym elektryczną pompą.
EPS-P
Hydrauliczny układ wspomagania kierownicy z elektrohydrauliczną pompą.
EPS-C
Elektryczny układ wspomagania kierownicy z silnikiem elektrycznym zamontowanym na kolumnie kierownicy.
EPS-R
Elektryczny układ wspomagania kierownicy z silnikiem elektrycznym zamontowanym na przekładni kierowniczej.
Przeczytaj także, jaki płyn hamulcowy wybrać.
Czym grozi jazda ze zbyt niskim poziomem płynu wspomagania kierownicy?
Ważne jest nie tylko to, jaki płyn do wspomagania wybierzemy, ale też jego właściwy poziom. Poziom płynu wspomagania kierownicy można sprawdzić na zbiorniczku wyrównawczym, znajdującym się pod maską, przy grodzi silnika. Do pokrywki wlewu przymocowany jest najczęściej miernik bagnetowy, ze wskaźnikami MIN i MAX.
Jazda ze zbyt niskim poziomem płynu do układu kierowniczego może skutkować zatarciem pompy wspomagania. Oznaki wskazujące na ubytek oleju to m.in. głośna praca pompy wspomagania, opór na kierownicy oraz mimowolne szarpnięcia kierownicy. Objawy te najczęściej pojawiają się podczas maksymalnego skrętu kół.
Jaki płyn do wspomagania? Rodzaje
Płyny mineralne
Płyny do wspomagania kierownicy na bazie ropy naftowej. Najtańszy i podstawowy typ płynów do wspomagania, stosowany głównie w starszych samochodach. Ich zaletą jest brak negatywnego wpływu na gumowe uszczelnienia. To ważne, ponieważ w niektórych modelach samochodów uszczelniacze nie podlegają wymianie.
Płyny półsyntetyczne
Zawierają zarówno składniki mineralne, jak i syntetyczne. Mają więcej dodatków poprawiających pracę układu wspomagania i smarowność. Nie pienią się tak mocno jak oleje mineralne.
Płyny syntetyczne
Najnowocześniejsze i najbardziej zaawansowane płyny do układu wspomagania. Zawierają poliestry, alkohole wielowodorotlenowe oraz specjalne dodatki zwiększające trwałość układu. Charakteryzują się niską lepkością, co przekłada się na szybkość reakcji na ruch kierownicy, zwłaszcza zimą.
Płyny uszczelniające
Płyny do wspomagania z dodatkami uszczelniającymi. Stosowane są w przypadku niewielkich wycieków, gdy naprawa wiązałaby się z koniecznością wymiany całego układu wspomagania. Formuły Stop Leak poprawiają również elastyczność uszczelniaczy.
Jaki kolor płynu do wspomagania?
Najpopularniejsze kolory płynu do wspomagania kierownicy to zielony, żółty i czerwony. Barwa ta może mieć związek z danym typem płynu, ale nie musi. Producenci płynów stosują różne kryteria doboru koloru, aczkolwiek nie zawsze jest to powiązane z danym typem bazy płynu.
Przykładem może być czerwony płyn do wspomagania grupy General Motors, stosowany także w innych markach, np. Toyocie, Mazdzie, Nissanie czy Hyundaiu. Zielony płyn produkowany przez firmę Pentosin wykorzystywany jest natomiast w samochodach BMW, Volvo, Volkswagen czy Ford.
Wybierając płyn do wspomagania, trzeba więc wziąć pod uwagę bazę oleju, parametry, jak i klasę jakości, a nie kolor. Czerwoną barwę może mieć zarówno mineralny, jak i syntetyczny olej do układu wspomagania.
Płyny do wspomagania kierownicy: czy można mieszać różne rodzaje?
Konkretne rodzaje płynów do wspomagania kierownicy mają różne właściwości, dlatego mieszanie ich nie jest wskazane. Najlepiej zastosować płyn zgodny z normami zalecanymi przez producenta samochodu. Znajdziesz go m.in. po numerze VIN, w internetowych katalogach lub w książce serwisowej twojego samochodu.
Jeśli nie masz pewności, jaki typ płynu do wspomagania znajduje się w układzie, najbezpieczniejszym sposobem będzie wymiana całego płynu. Nie zmienia to jednak faktu, że w sytuacji awaryjnej, np. w trasie, lepiej dolać niewielką ilość płynu innego typu niż kontynuować jazdę ze sporym ubytkiem.
Kiedy wymienić płyn do wspomagania kierownicy?
Żywotność płynu do wspomagania kierownicy to ok. 2-3 lata lub 100 tys. km. Po tym czasie płyny mogą utracić swoje właściwości czyszczące oraz właściwości fizyczne. Objawami zużytego płynu do układu kierowniczego jest m.in. zmieniony kolor płynu, zapach spalenizny wydobywający się ze zbiorniczka wyrównawczego, zwiększony opór na kierownicy, pisk pompy wspomagania lub opóźniona reakcja na ruch kierownicy.
Czynnikami przyspieszającymi zużycie płynu są m.in. agresywna jazda, rozszczelnienie układu, opory układu kierowniczego, przegrzanie płynu czy częste kręcenie kierownicą na postoju.
Autor: Szymon Sonik
Przeczytaj również:
Lodówka do samochodu – kiedy warto ją kupić?
2024-06-14
Od kiedy dziecko może jeździć na podstawce zamiast w foteliku samochodowym?
2024-05-09
Popularne rodzaje motocykli
2024-04-14
Jakie radio samochodowe? Ranking najlepszych
2024-03-28
Jaki czajnik samochodowy wybrać? Ranking 2024
2024-01-23
Jakie radio z kamerą cofania wybrać?
2023-07-11
Jaka kamera samochodowa przód tył z trybem parkingowym?
2023-06-06
Jaki czujnik ciśnienia klimatyzacji? Jak działa?
2023-06-01
Jaki akumulator do samochodu?
2023-05-12