Data publikacji:

Co musisz wiedzieć o kompensacji ekspozycji? 

Kompensacja ekspozycji jest jednym z podstawowych zagadnień, które powinien znać każdy początkujący fotograf. Wyjaśniamy czym dokładnie jest kompensacja ekspozycji, a także jak jej używać w sposób prawidłowy.
kompensacja ekspozycji

Czym jest ekspozycja? 

Ekspozycja tak naprawdę jest połączeniem trzech parametrów - czasu naświetlania, przysłony oraz czułości ISO w aparacie. Ich poprawne ustawienie pozwala na uzyskanie dobrze naświetlonego zdjęcia, czyli poprawnie zarejestrowanych ciemnych i jasnych partii fotografii. W uzyskaniu poprawnej ekspozycji pomaga histogram, który pokazuje jak rozkładają się wszystkie tony na zdjęciu. Jeśli dany kadr będzie zbyt ciemny, wówczas mówimy o niedoświetleniu. Zbyt duża ilość światła wpuszczonego do matrycy będzie powodowała prześwietlenie zdjęcia. 
Czas naświetlania, ISO oraz przysłonę można ustawić samodzielnie, aby uzyskać idealną ekspozycję. Wielu amatorów korzysta jednak z trybów automatycznych, które na podstawie obliczeń wybierają dane parametry. W tym miejscu pojawia się pojęcie kompensacji ekspozycji. Jest to sposób umożliwiający korektę tych parametrów i uzyskanie poprawnie naświetlonego zdjęcia. Nie zawsze warto ufać algorytmom aparatu, dlatego kompensacja ekspozycji będzie podpowiedzią dla aparatu, że musi skorygować ustawienia. 
W trybie manualnym, to Ty decydujesz czy dopływ światła do matrycy zmniejszysz poprzez domknięcie przysłony, czy skrócenie czasu naświetlania. W kompensacji ekspozycji aparat wykonuje tą czynność za Ciebie i sam określa, który parametr zostanie ustawiony tak, aby uzyskać prawidłową ekspozycję. 
Warto dodać, że kompensacja ekspozycji występuje nie tylko w aparatach cyfrowych, czy lustrzankach. Taka funkcja jest obecna w większości smartfonów. Na pewno nie raz zdarzyło Ci się uruchomić aparat i zobaczyć zbyt jasne lub zbyt ciemne zdjęcie. Wystarczy przesunąć pasek jasności w górę lub w dół, aby skompensować ekspozycję w odpowiedni sposób. W trybie automatycznym aparat nie powie Ci jakie parametry zostały zmienione, kluczem jest, że zdjęcie wyjdzie dobrze naświetlone. 
Przeczytaj także, jak wykonać czyszczenie obiektywu

Jak ustawić kompensację ekspozycji w aparacie? 

Kompensacja ekspozycji działa w automatycznych trybach fotografowania, ale również w trybach preselekcji przysłony lub czasu naświetlania. W aparatach Nikona, Canona, czy Sony ten parametr uruchamia się w inny sposób. Jednak cechą wspólną dla wszystkich modeli jest charakterystyczna podziałka, która określa o ile stopni należy skompensować ekspozycję.
W niektórych modelach do kompensacji ekspozycji służy dedykowany przycisk. Na ekranie powinieneś zauważyć informację o tym, że ekspozycja została obniżona p -1 EV lub -2 EV lub + 1 EV lub + 2 EV. To oznacza, że bazowa wartość ekspozycji (EV) zostaje obniżona lub zwiększona o 1,2,3 lub więcej stopni. Jeśli obniżasz ekspozycję o -2 EV to oznacza, że chcesz, aby aparat wpuścił do matrycy dwa razy mniej światła. Dzięki temu można w łatwy sposób skorygować automatykę aparatu i tym samym wykonać poprawnie naświetlone zdjęcie.

Czy warto korzystać z kompensacji ekspozycji?

Zdecydowanie tak, choć trzeba liczyć się z tym, że w pełni automatycznych trybach nie zapanujemy nad głębią ostrości, czy czasem naświetlania. Aparat czasami dobierze parametry tak, że nie będą pokrywały się z wizją fotografa. Tutaj zdecydowanie lepiej spisują się takie tryby jak preselekcja przysłony, czy czasu naświetlania. Fotograf może sam zdecydować czy przysłona ma mieć niską czy wysoką wartość. W przypadku czasu naświetlania możesz go wydłużyć i uzyskać efekt rozmycia lub skrócić, aby zatrzymać ruch. Kompensacja ekspozycji pozwala uniknąć źle dobranych parametrów ISO, przysłony lub czasu naświetlania.
Zdjęcie: Envato Elements
Bartłomiej Mazurek
Bartłomiej Mazurek

Dziennikarz i fotograf. Miłośnik nowych technologii, a w szczególności sprzętu z logo nadgryzionego jabłka. W wolnych chwilach zajmuje się prowadzeniem mediów społecznościowych i graniem na konsoli.