Maglownica. Objawy awarii, regeneracja, wymiana

Przekładnia kierownicza, zwana potocznie maglownicą, to kluczowy element układu kierowniczego w pojeździe. Ze względu na swoją ograniczoną żywotność, prędzej czy później pojawiają się objawy jej zużycia. Każdy kierowca stawia czoła przeróżnym awariom w pojeździe. Często jednak, jako kierowcy, nie zdajemy sobie sprawy, że delikatne stukanie czy gwizdy mogą zwiastować bardzo duże problemy. Tak właśnie dzieje się w przypadku uszkodzenia maglownicy pojazdu. Jak zdiagnozować jej awarię? Jak postępować z wymianą?

Czym jest maglownica i za co odpowiada?

Maglownica to potoczna nazwa zębatkowej przekładni kierowniczej, czyli elementu układu kierowniczego. Odpowiada ona za przenoszenie ruchu kierownicy na mechanizm zwrotnicy i jest stosowana w niemal wszystkich współczesnych samochodach. Od jej precyzji zależy płynność skrętu, dlatego nawet drobne awarie maglownicy od razu można wyczuć na kole kierownicy.

Maglownica składa się z listwy zębatej, wałka przenoszącego ruch na koła, a także z rozdzielacza. Ten ostatni odpowiada za rozdzielenie płynu kierowniczego pod dużym ciśnieniem i napęd wspomagania kierownicy.

Sprawdź, jaki płyn do wspomagania wybrać

Maglownica – objawy awarii

Sprawa z maglownicą samochodową jest niezwykle istotna, gdyż to ona przekazuje nasze zamiary sygnalizowane skrętem kierownicy na osi skrętne kół. Rzadko zdarza się, że nie wykazuje ona żadnych objawów usterki, jednak często znaki te są bagatelizowane przez kierujących pojazdem, co może doprowadzić do poważnych konsekwencji.

Jak w wypadku innych części samochodowych, tak i w wypadku maglownicy każde niepokojące objawy należy niezwłocznie konsultować ze specjalistami. Okazać się może, że wstępna diagnoza dokonana przez kierującego była mylna lub potencjalne uszkodzenia nie mają wpływu na jakość użytkowania maglownicy.

Niemniej jednak warto zaczerpnąć porady fachowca, żeby nie narażać się na nieprzyjemności. Nie każda przekładnia kierownicza wymaga zatem naprawy czy całkowitej wymiany. Często objawy można zdiagnozować, po prostu użytkując pojazd. Większość z nich da się wyczuć lub usłyszeć.

Najczęściej występujące sygnały, które sugerują uszkodzenia maglownicy, to:

Wyciek płynu wspomagania układu kierowniczego – jest to najbardziej widoczny i oczywisty objaw. W pierwszej kolejności należy zlokalizować źródło wycieku płynu (zobacz też, jaki płyn do wspomagania stosować). Objaw ten bez wątpienia informuje nas, że układ kierowniczy jest niesprawny i należy niezwłocznie udać się do mechanika. Zbagatelizowanie wycieku nie tylko znacznie utrudni nam prowadzenie pojazdu, ale może doprowadzić do zatarcia się zespołu kierowniczego, co poskutkuje znacznie droższymi naprawami.

Zawilgotnienie maglownicy – kolejny rodzaj wycieku. Objawia się przez nieszczelność układu kierowniczego. Rodzaj awarii prostej do zlokalizowania i naprawy, który przez dłuższy czas bagatelizowany może poskutkować poważnymi uszkodzeniami układu.

Blokada kierownicy – najczęstszym powodem są popękane lub wyłamane zęby kół zębatych maglownicy. Usterka ta uniemożliwia prawidłowe kierowanie pojazdem. Najczęstszym powodem takiego uszkodzenia jest po prostu zużycie maglownicy i nadmierna korozja jej elementów.

Luzy w kierownicy – luzy to nic innego jak brak odpowiedzi pojazdu na ruch kołem kierownicy. To awaria, która wymaga niezwłocznej wizyty w serwisie. Objaw bardzo łatwy do zaobserwowania, charakteryzuje się nadmiernym luzem w kręceniu kołem kierownicy przy jednoczesnym braku reakcji kół na zadane polecenia.

Luz na maglownicy – czym jest spowodowany?

Do uszkodzenia maglownicy dochodzi najczęściej podczas przejazdów przez nierówności, np. tory kolejowe, dziury w nawierzchni, koleiny czy krawężniki. Wałek kierowniczy uderza wówczas w zęby listwy przekładni kierowniczej i uszkadza je. Najczęściej zdarza się to podczas jazdy na wprost, dlatego maglownica zużywa się najmocniej w środkowej części. Maglownica zużywa się także podczas kręcenia kierownicą na postoju, gdy musi pokonywać bardzo duże opory kół.

Na stan maglownicy duży wpływ ma także czystość podzespołów. Listwa zębata jest smarowana i chroniona przed zanieczyszczeniami. Po uszkodzeniu gumowych osłon drążków kierowniczych do wnętrza przekładni kierowniczej mogą jednak dostać się drobinki brudu powodujące zacieranie układu, a także woda sprzyjająca rozwojowi korozji.

W obu tych przypadkach drastycznie zmniejsza się żywotność maglownicy. W normalnych warunkach maglownica jest w stanie bezproblemowo pracować przez ponad 200 tys. km, jednak po uszkodzeniu uszczelnień nierzadko psuje się już po 50 tys. km.

Przeczytaj także: Końcówka drążka kierowniczego. Objawy zużycia i wymiana

Kasowanie luzu na maglownicy

Tuż przy przekładni kierowniczej można znaleźć zazwyczaj śrubę regulacyjną, która odpowiada za kasację luzu. To za jej pomocą dociska się listwę zębatą maglownicy do wałka kolumny kierowniczej. Część kierowców wykorzystuje tę śrubę do wyeliminowania objawów zużytej maglownicy. Co gorsza, robią to także niektóre warsztaty samochodowe, biorąc pieniądze za naprawę lub nawet za regenerację maglownicy.

Takie rozwiązanie nie jest jednak prawidłowe. Owszem, luz na maglownicy zniknie, ale tylko w środkowej części listwy. W skrajnych pozycjach kierownicy, gdzie zęby są w dobrym stanie, pojawią się natomiast duże przeciążenia, które mogą utrudnić jazdę. Wysoki opór kierownicy to ewidentna oznaka, że kasacja luzu była nieprawidłowa. W niektórych scenariuszach kierownica całkiem może zblokować się w skręconej pozycji i nie powrócić do pozycji wyjściowej. Jeżeli zamierzasz skasować luz na maglownicy, zrób to w skrajnej pozycji. To znacznie bezpieczniejsze rozwiązanie.

Maglownica – regeneracja czy wymiana?

Kiedy już uda się zlokalizować źródło uszkodzenia, należy przystąpić do jego usunięcia. Pomoże zapobiegać to pogłębieniu się problemu, a gdy awaria nie jest bardzo poważna, uchroni nas to przed zakupem nowej maglownicy. Przekładnia kierownicza jest elementem, który łatwo poddaje się regeneracji. Jest to dość popularny i polecany zabieg, ponieważ nie wymaga dużo wysiłku ani nakładu finansowego, a zregenerowana maglownica często popracuje jeszcze przez kilka lat.

Regeneracja to nic innego jak demontaż maglownicy, poddanie regeneracji i obróbce uszkodzonych elementów, wymiana mniejszych elementów, których nie da się zregenerować (uszczelki) oraz złożenie i ponowny montaż. W sytuacji, kiedy przekładnia kierownicza jest na tyle uszkodzona, że jej regeneracja jest niemalże niemożliwa czy nie jest opłacalna, zaleca się zakup nowego zespołu kierującego. Liczyć się wtedy trzeba z dość sporym wydatkiem, co powinno motywować nas, jako kierowców, do częstej diagnozy stanu naszej przekładni oraz natychmiastowej reakcji naprawczej w sytuacji, kiedy wyczujemy, że nie spełnia ona swojego zadania.

Jak wygląda regeneracja maglownicy?

Zużyta maglownica odsyłana jest do specjalistycznego zakładu, który ocenia stan wszystkich podzespołów. Elementy myte są ciśnieniowo, a następnie dokładnie mierzone. Po identyfikacji uszkodzeń obrabia się listwę zębatą na nowo, prostuje wygięte elementy i wymienia mocno zużyte części, które nie podlegają regeneracji. Maglownica jest składana i smarowana, a następnie poddawana testom obciążeniowym, gdzie weryfikuje się jej precyzję działania.

Na koniec uzbraja się maglownicę w fabrycznie nowe drążki kierownicze oraz gumowe osłony elastyczne. Przy okazji sprawdzany jest też stan pompy hydraulicznej, która również może odpowiadać za nieprawidłową pracę układu kierowniczego. Po zakończeniu testu funkcjonalnego zregenerowana maglownica wysyłana jest do właściciela samochodu lub bezpośrednio do warsztatu.

Nowa czy używana maglownica – jaką wybrać?

Wpływ na decyzję o regeneracji maglownicy ma przede wszystkim cena nowego podzespołu. W niektórych modelach koszt nowej maglownicy dochodzi do kilku tysięcy złotych, co skłania do odnowienia podzespołu.

Czasem regeneracja fabrycznej przekładni kierowniczej daje lepsze efekty niż zakup taniego zamiennika o gorszej jakości. Warto pamiętać, że przekładnia kierownicza ma kluczowy wpływ na bezpieczeństwo jazdy, więc zakup niesprawdzonego zamiennika może być ryzykowny. Ceny części zamiennych do popularnych samochodów wynoszą ok. 400-700 zł.

A może lepiej wybrać używaną, oryginalną część? Tutaj pułapką może być oczywiście stan takiej przekładni kierowniczej. Nierzadko okazuje się, że jest ona jeszcze bardziej zużyta niż aktualna maglownica. Jeśli zamierzasz więc kupować używany podzespół, umów się ze sprzedającym na sprawdzenie stanu maglownicy. Zakładanie maglownicy bez mierzenia i sprawdzenia jej w specjalistycznym zakładzie grozi nawrotem problemów. Spękane i uszkodzone osłony drążków kierowniczych to jasna wskazówka, by trzymać się od danej maglownicy z daleka.