Data modyfikacji:

Czym są antyoksydanty?

Czy wiesz, że antyoksydanty pomagają w profilaktyce licznych chorób, jednocześnie wpływając na spowolnienie procesu starzenia się organizmu? Nic więc dziwnego, że świat nauki i kosmetyków oszalał na ich punkcie. I to właśnie te związki chemiczne bierzemy dziś pod lupę, sprawdzając, jakie są najsilniejsze antyoksydanty, gdzie szukać ich w żywności i kosmetykach oraz jakie mają właściwości.
antyoksydanty

Antyoksydanty – co to?

Na początek odrobina teorii – o co chodzi z antyoksydantami i co to takiego? Grupa związków chemicznych, które nazywa się także antyutleniaczami, ma za zadanie chronić organizm przed stresem oksydacyjnym. Jego przyczyną są wolne rodniki, ale o nich opowiemy więcej za chwilę.

Antyoksydanty hamują reakcję utleniania, która występuje w momencie pojawienia się wolnych rodników. Dodatkowo naprawiają wyrządzone przez nie wszelkie szkody. Uważa się także, że antyutleniacze mogą chronić organizm nawet przed nowotworami.

Dodatkowo antyoksydanty wspomagają walkę organizmu z bakteriami i wirusami, dzięki czemu chronią cię także przed przeziębieniami czy grypą. Nie bez powodu są one nazywane tarczą obronną ciała.

Wolne rodniki

Mówiąc o antyoksydantach, należy koniecznie wspomnieć o wolnych rodnikach, czyli winowajcach licznych chorób i przedwczesnego starzenia się skóry. Jak się okazuje, te niesparowane atomy powstają na skutek licznych czynników. Mogą być to na przykład:
  • niewłaściwa dieta,
  • brak snu,
  • nadmierny stres,
  • palenie papierosów,
  • picie alkoholu.

Co ciekawe, wolne rodniki powstają także w wyniku ekspozycji ciała na promieniowanie słoneczne. Właśnie dlatego tak ważne jest regularne sięganie po krem z filtrem.

Nadmierna ilość wolnych rodników może prowadzić do:

  • cukrzycy,
  • nowotworów,
  • chorób oczu,
  • miażdżycy,
  • udaru,
  • zawału,
  • chorób neurodegeneracyjnych.

Stres oksydacyjny

Z kolei stres oksydacyjny to stan, który pojawia się w momencie braku równowagi między antyoksydantami a wolnymi rodnikami, czyli wtedy, gdy tych drugich jest po prostu za dużo. Taka sytuacja niesie za sobą ryzyko wystąpienia zawału serca, udaru mózgu czy miażdżycy. Stres oksydacyjny może prowadzić również do zwiększenia ryzyka wystąpienia nowotworu.

Aby go rozpoznać, konieczne jest dokładne obserwowanie organizmu. Stres oksydacyjny objawia się przede wszystkim:

  • wysypką,
  • przewlekłym bólem głowy,
  • sennością,
  • ogólnym osłabieniem,
  • spadkiem samopoczucia,
  • problemami ze strony układu pokarmowego,
  • stanami zapalnymi,
  • bólami mięśni i stawów.

Jaką rolę odgrywają antyoksydanty?

Jakie znaczenie dla organizmu mają antyoksydanty? Jak wspomnieliśmy już wcześniej, występujące naturalnie w przyrodzie związki chemiczne są przede wszystkim najskuteczniejszą ochroną przed wolnymi rodnikami, które mogą prowadzić do licznych chorób.

Antyoksydanty:

  • neutralizują wolne rodniki,
  • wzmacniają układ odpornościowy,
  • wspomagają profilaktykę chorób układu sercowo-naczyniowego,
  • obniżają ciśnienie krwi,
  • wpływają pozytywnie na szczelność naczyń krwionośnych,
  • biorą udział w regulacji prawidłowego przepływu krwi,
  • chronią przed infekcjami,
  • chronią przed alergiami układu pokarmowego,
  • hamują powstawanie złego cholesterolu,
  • działają moczopędnie,
  • chronią wątrobę,
  • mają właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze,
  • pobudzają produkcję estrogenów u kobiet,
  • opóźniają procesy starzenia,
  • zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych,
  • wzmacniają działanie niektórych enzymów.

Jak widzisz – antyoksydanty to związki chemiczne o wielowymiarowym działaniu, które są niezbędne do zachowania jak najdłużej zdrowia całego ciała.

Najsilniejsze antyoksydanty w żywności, czyli co jeść, aby zadbać o swoje zdrowie?

Do grupy najsilniejszych antyoksydantów zaliczamy przede wszystkim flawonoidy, czyli naturalne związki pochodzenia roślinnego, które mogą pochwalić się nie tylko właściwościami antyoksydacyjnymi, ale także przeciwzapalnymi. To również one są odpowiedzialne za usuwanie z organizmu toksyn.

Flawonoidy znajdziesz w owocach cytrusowych i roślinach strączkowych. Ich dobrym źródłem jest również gorzka czekolada, kakao, a nawet czerwone wino (oczywiście wyłącznie od czasu do czasu).

Kolejnym naturalnym antyoksydantem jest beta-karoten i ogólnie karotenoidy, czyli barwniki roślinne, którym owoce i warzywa zawdzięczają swój charakterystyczny kolor – czerwony, żółty i pomarańczowy. I to właśnie w nich znajdziesz przeciwutleniacze. Smacznym źródłem antyoksydantów są marchewki, dynie czy pomidory.

W żywności znajdziesz również polifenole, które są uznawane za jedne z podstawowych spożywczych antyoksydantów. Tego typu związki wykazują silne właściwości przeciwutleniające, dlatego zdecydowanie warto włączyć je do codziennej diety. Wśród polecanych źródeł polifenoli znalazły się między innymi: zielona herbata, oliwa z oliwek, kakao, orzechy oraz skórki warzyw i owoców.

Jakie są inne najsilniejsze antyoksydanty? Jeśli chcesz w zdrowy i skuteczny sposób rozprawić się z wolnymi rodnikami, to zadbaj o to, aby w twojej diecie znalazły się:

  • luteina (zielone warzywa liściaste),
  • witamina C (natka pietruszki, owoce cytrusowe),
  • witamina E (produkty pełnoziarniste, orzechy, oleje roślinne),
  • cynk (pestki dyni),
  • astaksantyna (algi morskie),
  • kwasy bosweliowe (ekstrakt z kadzidłowca),
  • kurkumina (kurkuma),
  • likopen (pomidory),
  • nienasycone kwasy tłuszczowe DHA i EPA (ryby, owoce morza).

Antyoksydanty w kosmetykach – po jakie produkty sięgać?

Jeśli interesujesz się pielęgnacją, to z pewnością dobrze wiesz, jak ważna jest rola antyoksydantów w kosmetykach. Jak się okazuje – przeciwutleniacze możesz dostarczać swojemu ciału nie tylko z jedzeniem, ale także z pomocą formuł pielęgnacyjnych, które każdego dnia aplikujesz na swoją skórę.

Jak działają antyoksydanty w kosmetykach? Podobnie jak te w żywności, czyli hamują powstawanie wolnych rodników. Jednak w przypadku skóry efektem jest:

  • opóźnienie procesów starzenia,
  • poprawa kondycji cery,
  • ochrona przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych,
  • ochrona przed fotostarzeniem się skóry,
  • zapobieganie powstawaniu przebarwień,
  • działanie przeciwzmarszczkowe,
  • ograniczenie powstawania stanów zapalnych.

Najlepsze antyoksydanty w kosmetykach

Jakie antyoksydanty w kosmetykach wybierać? Mamy kilku ulubieńców. Pierwszym z nich jest znana i lubiana witamina C, która rozjaśnia koloryt skóry, niweluje przebarwienia, a do tego bierze udział w stymulacji syntezy kolagenu.

Równie znakomitym pomysłem będzie sięganie po kosmetyki z koenzymem Q10, który bez problemu przenika do głębszych warstw naskórka, poprawiając ich elastyczność, działając przeciwstarzeniowo oraz chroniąc cerę przed fotostarzeniem.

Bez obaw możesz sięgać także po witaminę E, która działa bezpośrednio na poprawę struktury lipidowej skóry. Dodatkowo ma właściwości nawilżające i regenerujące oraz chroni cerę przed przedwczesnym starzeniem.

Do innych antyoksydantów, które znajdziesz w kosmetykach, zaliczamy zieloną herbatę, olej z pestek winogron, aloes, a nawet kurkumę.

Antyoksydanty w tabletkach

Wygodnym sposobem na ochronę przed stresem oksydacyjnym jest stosowanie antyoksydantów w tabletkach. Oczywiście pamiętaj, że suplementy nie zastąpią odpowiednio zbilansowanej diety, a zamiast tego powinny być stosowane wyłącznie w celu uzupełnienia ewentualnych niedoborów.

Jeśli chcesz zafundować sobie antyoksydanty w tabletkach, to szukaj suplementów z selenem, czarnym fermentowanym czosnkiem, rożeńcem, witaminą E, czerwoną Maca czy koenzymem Q10 z witaminą C.

Autorka: Katarzyna Wendzonka