Jaki piec do domu wybrać? Rodzaje kotłów

Przy budowie lub remoncie domu, wybór rodzaju ogrzewania jest jedną z najważniejszych decyzji. To, jaki piec do domu wybrać, zależy od wielkości i sposobu użytkowania pomieszczeń oraz oczekiwanego komfortu termicznego. Koszty ogrzewania są w pierwszej kolejności zależne od sposobu użytkowania kotła, a dopiero w drugiej od rodzaju paliwa. Piec gazowy jest najpopularniejszym rozwiązaniem, ponieważ jest czysty i bezobsługowy, a dobrze dobrany nowoczesny model może być bardzo oszczędny. Ciekawym rozwiązaniem są też zyskujące ostatnio popularność elektryczne kotły centralnego ogrzewania, odpowiednie do miejsc bez przyłącza gazowego. Z kolei piec na olej opałowy lub paliwo stałe wymaga obsługi oraz magazynowania opału, ale gwarantuje pełną niezależność i brak stałych rachunków.

Jak dobrać piec do domu?

Zanim odpowiemy na pytanie, jaki piec do domu wybrać, warto podkreślić różnicę między słowami „piec” oraz „kocioł”. W języku potocznym używamy ich wymiennie, ale trzeba być świadomym, że od strony technicznej oznaczają dwie różne rzeczy.

Piec, co do zasady, produkuje ciepło w miejscu, gdzie się znajduje, a kocioł ogrzewa czynnik grzewczy, np. wodę, która przenosi ciepło do odbiorników znajdujących się w innych pomieszczeniach. System ogrzewania centralnego zawsze wyposażony jest w kocioł, a nie piec. Warto mieć tego świadomość, że kiedy mowa o piecu centralnego ogrzewania, tak naprawdę zawsze mamy na myśli kocioł.

Przeczytaj także: Jaki piec na pellet kupić? Ranking polecanych

Jaki piec do domu będzie najlepszy? Wybór kotła ogrzewania centralnego do domu należy zacząć od zastanowienia się, jak będziemy go użytkować. Czy ludzie będą przebywać w domu przez cały dzień lub może większość czasu spędzamy poza domem? Czy zależy nam na równomiernym ogrzaniu całej przestrzeni lub czy niektóre pomieszczenia mogą być chłodniejsze? Czy nieruchomość ma dostęp do sieci gazowej i jest wydzielone pomieszczenie na kotłownię oraz czy przewidujemy inne, dodatkowe źródła ciepła?

Dopiero znając odpowiedzi na te pytania, jesteśmy w stanie świadomie porównać różne rodzaje kotłów. Jeśli zależy nam na komforcie porównywalnym do centralnego ogrzewania z sieci miejskiej, kocioł będzie musiał utrzymywać stałą temperaturę przez większość doby. W tej sytuacji najlepszy będzie duży jednofunkcyjny kocioł gazowy z niezależnym zasobnikiem ciepłej wody użytkowej.

Z kolei jeśli często wyjeżdżamy i chcemy szybko ogrzać dom tuż przed powrotem oraz dodatkowo nie planujemy poświęcać dodatkowego pomieszczenia na kotłownię, dobrym wyborem będzie kocioł elektryczny.

W tym miejscu należy podkreślić, że sam kocioł decyduje o wydajności i trwałości systemu. Natomiast przedstawiana często jako integralna cecha kotła, możliwość włączania z wyprzedzeniem lub sterowania za pomocą aplikacji mobilnej, zależy od termostatu. W przypadku kompaktowych urządzeń o mniejszej wydajności termostat jest zintegrowany z kotłem, natomiast do większych systemów dokupujemy go jako niezależny element.

Jaki piec do domu będzie najlepszy? Nie ma dobrych i złych rozwiązań, podobnie każdy kocioł może być użytkowany w oszczędny lub drogi sposób. Dostępne w sieci wyliczenia kosztów ogrzewania warto traktować jedynie jako orientacyjne przybliżenie. Koszty zależą od tak wielu czynników, że na pewno nie będziesz płacić tyle, co youtuber z poradnika. Wystarczy, że ten sam kocioł ma częste przestoje i nagrzewa wyziębione pomieszczenia, a już rachunki zmieniają się diametralnie. Innym ważnym czynnikiem wpływającym na oszczędność systemu jest oczywiście ocieplenie budynku.

Jednak nawet dwa domy o podobnej powierzchni i tym samym ociepleniu i tak mogą mieć różne zapotrzebowanie na ogrzewanie. Chociażby ze względu na różną powierzchnię okien, które nawet przy bardzo niskim współczynniku K i tak przepuszczają dwa lub trzy razy więcej ciepła niż ściany.

Dobry piec gazowy do domu jednorodzinnego

Kocioł gazowy jest najpopularniejszym wyborem wśród nowoczesnych bezobsługowych kotłów centralnego ogrzewania. Jego zaletą jest wysoka wydajność pozwalająca na szybie uzyskanie przyjemnego, równomiernego i trwałego ciepła w całym domu. Piec gazowy jest też czysty i bezobsługowy.

Wadą jest konieczność dostępu do instalacji gazowej, co wiąże się z koniecznością wykonania przyłącza, a czasem nawet kosztownej rozbudowy sieci. Również sam kocioł dobrej klasy nie należy do tanich.

Dodatkowo w przypadku większych kotłów jednofunkcyjnych z wolnostojącym zasobnikiem ciepłej wody użytkowej konieczne jest posiadanie oddzielnego pomieszczenia kotłowni. Teoretycznie wymóg posiadania oddzielnej kotłowni dotyczy tylko kotłów z otwartą komorą spalania, a te z zamkniętą można instalować np. w kuchni, ale w praktyce tylko małe kompaktowe kotły gazowe dla średniej wielkości metraży nadają się do montażu w widocznym miejscu. Duże, wydajne urządzenia muszą mieć wydzielone pomieszczenie, gdzie znajdzie się cała instalacja.

Koszty początkowe mogą więc być znaczące, a również samo paliwo nie należy do najtańszych. Jeśli planujemy dom rodzinny na lata, taka inwestycja ma sens, jeśli szukamy szybkiego rozwiązania, np. do lokalu na wynajem, warto rozważyć tańsze alternatywy.

Jaki piec gazowy kupić? Wybierając kocioł gazowy, w pierwszej kolejności należy zdecydować, czy będzie to model jednofunkcyjny, czy dwufunkcyjny. Różnica polega na tym, że model jednofunkcyjny podgrzewa wodę, która zasila zarówno kaloryfery, jak i za pomocą wymiennika także zasobnik ciepłej wody użytkowej dostarczanej do kranów. Można więc jednocześnie korzystać z kaloryferów i przygotowywać gorącą kąpiel bez wyraźnego spadku ciepła.

Tymczasem w modelu dwufunkcyjnym piec przełącza się między grzaniem wody do kaloryferów i do kranów. Tak więc przy większym zapotrzebowaniu mogą występować pewne niedobory.

Jaki piec do domu lepiej wybrać? Do mniejszych domów lub dobrze ocieplonych domów średniej wielkości wystarczy kocioł dwufunkcyjny o odpowiednio dobranej mocy, natomiast do większych metraży lub jeśli oczekujemy najwyższego komfortu, odpowiedni będzie kocioł jednofunkcyjny z dużym zasobnikiem ciepłej wody użytkowej.

Kolejnym istotnym parametrem jest to, czy piec jest kondensacyjny, czyli czy odzyskuje ciepło ze spalin. Niestety, każdy piec spalinowy traci część ciepła w odprowadzanych spalinach, natomiast w gazowych piecach kondensacyjnych duża jego ilość jest odzyskiwana. Powoduje to z kolei zjawisko skraplania się chłodnych spalin w przewodzie kominowym i konieczność zastosowania komina ze stali kwasoodpornej lub odpowiedniego materiału ceramicznego. Obecnie większość nowoczesnych kotłów to piece kondensacyjne, więc należy pamiętać od odpowiednim przewodzie kominowym już na etapie budowy.

Piec elektryczny do ogrzewania domu

Do niedawna piece elektryczne nie cieszyły się popularnością, ze względu na wysokie koszty prądu. Konieczność korzystania z tanich taryf w godzinach nocnych tylko pogarszała komfort użytkowania. Bądźmy szczerzy, piec powinien działać wtedy, kiedy potrzebujemy ciepła, a nie kiedy akurat jest tania energia.

Jednak w miarę popularyzacji domów energooszczędnych i domów pasywnych oraz wprowadzania własnego źródła energii w postaci paneli fotowoltaicznych, użycie elektrycznego kotła centralnego ogrzewania stało się ciekawą alternatywą. Piec elektryczny, oprócz wymienionych wad, ma bowiem jedną ogromną przewagę - praktycznie 100% sprawność, czyli cała energia jest zamieniana na ciepło, nie ma strat, jak w przypadku kotłów ogrzewanych spalaniem. Z tego względu jest to niewątpliwie najbardziej ekologiczne rozwiązanie.

Podobnie jak kocioł gazowy, kotły elektryczne centralnego ogrzewania mogą występować w wersji dwufunkcyjnej, z wbudowanym niewielkim zasobnikiem wody lub większej, jednofunkcyjnej z osobnym zasobnikiem. Tak jak w przypadku kotła gazowego, dom ogrzewany jest za pomocą kaloryferów napełnianych wodą, a nie jak w ogrzewaniu elektrycznym na podczerwień, za pomocą mat grzewczych i promienników. Jedynie sam kocioł, zamiast spalać paliwo, ogrzewa wodę w kaloryferach i kranach za pomocą energii elektrycznej.

Dodatkową zaletą tej technologii jest brak konieczności posiadania przyłącza gazowego oraz budowy komina odpornego na spaliny. W kotłach elektrycznych zaawansowane strefowanie jest też często zintegrowane z samym kotłem, dzięki czemu za jedną cenę dostajemy wygodne rozwiązanie gotowe do użycia. Również w przypadku domków sezonowych kocioł elektryczny jest dobrym rozwiązaniem, gdyż nie generuje stałych kosztów i łatwo wyposażyć go w funkcję chroniącą przed zamarzaniem instalacji.

Cenowo kotły elektryczne są zbliżone do modeli gazowych o podobnej wydajności, a rozpiętość jest naprawdę duża, od około 5 tys. złotych za podstawowe modele do 10 tys. i więcej za największe i najbardziej zaawansowane. Tak jak w przypadku gazowych, na cenę wpływa zarówno moc, jak i zintegrowane moduły - zasobnik w modelach dwufunkcyjnych oraz pompy, naczynie wzbiorcze i termostat, które mogą być schowane w jednej obudowie w przypadku modeli kompaktowych albo wymagać zbudowania kompletnej instalacji przy rozwiązaniach dla większych domów.

Przeczytaj również: kotły na ekogroszek kl 5 ranking

Piec olejowy oraz piece na pellet i ekogroszek

Jaki piec do domu mamy jeszcze do wyboru? Ostatnia grupa urządzeń to kotły olejowe. Mają te same zalety co kotły gazowe – są wydajne i czyste w obsłudze oraz w miarę ekologiczne. Dodatkową zaletą jest też całkowita niezależność i brak stałych opłat – płacimy tylko tyle, za ile w danym momencie jesteśmy w stanie kupić paliwo. Jest to dobre rozwiązanie w miejscach, gdzie brak dostępu do gazociągu lub w budynkach używanych okresowo, np. domkach sezonowych.

Wadą jest konieczność dostawy oleju oraz jego przechowywania, co w praktyce oznacza konieczność posiadania osobnej kotłowni.

Podobną niezależność, co kocioł na olej opałowy, oferują także tradycyjne kotły węglowe, a także kotły na pellet i ekogroszek, jednak w ich przypadku dużą wadą jest brudna i wymagająca częstej obsługi praca - modele z automatycznymi podajnikami są dużo droższe. Dodatkowo w przypadku używania paliwa niskiej jakości oraz nieudolnego korzystania z paleniska, mogą one być źródłem uciążliwych dla otoczenia spalin. Dlatego też w niektórych miejscach ich używanie jest ograniczane przez lokalne przepisy.

Sprawdź, jaki piec na ekogroszek będzie najlepszy