Data modyfikacji: Wtorek, 19.07.2022

Rodzaje wierteł – jakie mają zastosowanie?

Bez względu na to, czy musisz powiesić obraz, czy wykonać otwór w drzwiach, przyda się odpowiednie wiertło. Dobranie właściwej średnicy to jednak nie wszystko – musisz także wybrać odpowiedni typ wiertła. Jakie są najpopularniejsze rodzaje wierteł?

Najpopularniejsze typy wierteł przydadzą się w najróżniejszych pracach remontowych. Zazwyczaj dostępne są w kompletach składających się z najczęściej używanych rozmiarów. Do amatorskich zastosowań można wybrać wiertła uniwersalne, które sprawdzą się podczas prostych prac w drewnie, metalu i betonie. Jeśli jednak zamierzasz wykonać więcej otworów lub zależy ci na precyzji, wybierz dedykowany komplet wierteł. Jakie są najpopularniejsze rodzaje wierteł?

Typy wierteł

Wiertła kręte

Najpopularniejszy typ wierteł, stosowany m.in. do wiercenia w betonie, metalu, drewnie czy tworzywach. Ma bardzo duży zakres średnic i najmniejsze wiertła pozwalają uzyskać otwór o średnicy 0,1 mm. Średnica wiertła jest zawszę odrobinę mniejsza niż wynikałoby to z oznaczenia. Przykładowo wiertło 10 mm ma średnicę około 9,95 mm. Dzięki temu otwór jest wystarczająco ciasny, by osadzić w nim śrubę, kołek lub inny element montażowy. Warto zwrócić uwagę na wiertła do drewna.

Wiertła koronowe

Typ wiertła o okrągłej budowie. Służy do wykrawania dużych otworów. Krawędź tuby zakończona jest ząbkami, a ich rodzaj dobierany jest do obrabianego materiału. Najczęściej wykonane są z węglików spiekanych. Wiertła koronowe mogą służyć do wykonywania otworów w drewnie, płytach gipsowo-kartonowych, betonie czy płytkach ceramicznych.

Wiertła piórkowe

Stosowane do obróbki miękkiego drewna. Mają szeroką, spłaszczoną końcówkę tnącą. Stosuje się je do precyzyjnego wycinania otworów o średnicy od 6 do 50 mm. Niektóre wiertła piórkowe mają dodatkowe wypustki na końcach ostrza, ścinające najpierw krawędź otworu. Dzięki temu jest ona mniej postrzępiona.

Wiertła spiralne

Przypominają świder ręczny i służą do wykonywania otworów w drewnie. Mają jednozwojowy kształt helisy, co ułatwia odprowadzanie wiórów z wierconego gniazda.

Wiertła stożkowe

Wiertła o charakterystycznej, stożkowej budowie ze stopniowo zwiększającą się średnicą. Pozwalają stworzyć lub powiększyć otwór, a uzyskanie odpowiedniej średnicy nie wymaga zmiany wiertła – wystarczy mocniej zagłębić je w materiale. Ograniczeniem jest grubość blachy. Nie może być większa niż szerokość stopnia.

Rodzaje wierteł do drewna

Do wiercenia w drewnie wykorzystywanych jest kilka rodzajów wierteł. Otwory o niedużej średnicy wykonuje się wiertłami krętymi lub spiralnymi. Mają one charakterystyczną wypustkę ułatwiającą precyzyjne rozpoczęcie odwiertu. Do wiercenia w miękkim drewnie używa się wierteł jednolitych, wykonanych ze stali narzędziowej. Do twardszych materiałów służą wiertła wyposażone w krawędź wykonaną z węglików spiekanych.

Większe otwory w drewnie uzyskasz przy pomocy wiertła koronowego lub piórkowego, zwanego też łopatkowym lub płaskim. Mają one mniejszą precyzję i nie odprowadzają wiórów tak skutecznie jak wiertła kręte, dlatego konieczne jest opróżnianie wierconych otworów.

Rodzaje wierteł do metalu

Jakie wiertła do metalu wybrać? Wykonane są najczęściej ze stali szybkotnącej, pozwalającej na precyzyjną obróbkę. Dobrze nadają się do miękkich metali oraz cienkich blach. Do wiercenia otworów w twardszym metalu warto użyć wierteł wzbogaconych o kobalt, które są nawet 6 razy twardsze od tych klasycznych, stalowych. Jeszcze większą twardością charakteryzują się wiertła powleczone tlenkiem tytanu. Są nie tylko twarde, ale i bardziej odporne na ścieranie. Tytan słabo przewodzi ciepło, dlatego wiertła wykonane z tego materiału nie nagrzewają się tak mocno jak stalowe. Jeśli natomiast musisz wykonać w cienkim arkuszu blachy otwór o dużej średnicy, najlepszym wyborem jest wiertło stożkowe, tzw. choinkowe.

Rodzaje wierteł do betonu

Jakie wiertła do betonu? Otwory w betonie wykonasz przy pomocy wierteł widiowych. Są one pokryte węglikami spiekanymi, czyli bardzo twardym materiałem. Wiertła widiowe służą do wiercenia nie tylko w betonie, ale i cegle, kamieniu, bloczkach oraz innych materiałach mineralnych. Do najcięższych zadań służą wiertła diamentowe. Typ wierteł do wiercenia w betonie rozpoznasz po masywnym, szerokim ostrzu z węglików spiekanych. Wiertła dostosowane do młotowiertarek i młotów udarowych wyposażone są najczęściej w system mocowania SDS.

Jak zamontować wiertło? Typy uchwytów wierteł

Wiertła o chwycie walcowym należy zacisnąć w specjalnym chwycie wiertarskim. Powinno być osadzone dość głęboko, by trzy elementy uchwytu mocno osadziły się na wiertle. Aby zacisnąć uchwyt zębaty na wiertle, wystarczy obrócić kołnierz, a następnie dociągnąć go specjalnym kluczykiem dołączonym do wiertarki. Dostępne są również systemy montażu beznarzędziowego, niewymagające kluczyka.

Rozpoznasz je po braku charakterystycznych ząbków. Montaż wiertła w uchwycie SDS Plus jest wyjątkowo prosty: wystarczy włożyć wiertło w tzw. futerko aż do usłyszenia charakterystycznego kliknięcia. Aby je wyciągnąć, należy naciągnąć obudowę chwytu i wysunąć wiertło.

O tym warto pamiętać

Przed rozpoczęciem wiercenia upewnij się, że wiertarka ma ustawiony odpowiedni kierunek obrotu, czyli prawy. Wbrew pozorom wiercenie na lewych obrotach zdarza się nawet profesjonalistom. Szczególnie podatne są na to wiertarko-wkrętarki, w których łatwo przypadkowo zmienić kierunek obrotu. Jeśli więc wiercenie w materiale idzie opornie, pojawia się dym, a wiertła łamią się podczas pracy, być może winowajcą są nieprawidłowe obroty. Pamiętaj też o tym, że wiertła z czasem ulegają stępieniu i trzeba je ostrzyć.