Data publikacji:

W jaki sposób naprawia się zniszczone książki?

Stare książki, wyłuskane z zakamarków antykwariatów, mają swój niewątpliwy urok. Część z nich bywa w kiepskim stanie, dlatego warto wiedzieć, jak przywrócić im sprawność. W jaki sposób naprawia się zniszczone książki? Wyjaśniamy, jak naprawić typowe uszkodzenia książek: wyrwane okładki, uszkodzone grzbiety czy rozlatujące się strony.

w jaki sposób naprawia się zniszczone książki

Do naprawy książek przygotuj:

  • klej introligatorski (lub wikol),
  • ostry nożyk do tapet,
  • nożyczki,
  • pędzel,
  • bandaż, gazę lub kawałek tkaniny (merla), 
  • dwie deski,
  • dwa ściski do drewna.

W jaki sposób naprawia się zniszczone książki?

Drobne naprawy introligatorskie można ograniczyć do podklejenia odchodzącego grzbietu lub naderwanej okładki. Jeśli zależy ci tylko na wzmocnieniu książki, a kwestie estetyczne pozostają na drugim planie, podklej uszkodzone elementy klejem introligatorskim. W ten sam sposób możesz wkleić przypadkowo wyrwaną stronę. Wystarczy przesmarować jej krawędź klejem (wygodnie zrobisz to pędzelkiem), a następnie przykleić do dobrze osadzonej strony. Oczywiście strona ta będzie nieco sztywniejsza, ale powinna solidnie trzymać się na miejscu.

Nieco więcej pracy wymaga stara książka niezszywana, której klej zdążył już skruszeć. Taki egzemplarz łatwo rozpoznasz po łatwo łamiącym się grzbiecie. Podklejanie pojedynczych stron nie ma sensu, bowiem osłabiona jest cała konstrukcja książki i z pewnością wypadną kolejne. W takim przypadku należy usunąć cały klej i podkleić książkę na nowo. Wyjaśniamy, jak zrobić to schludnie.

Wypadające kartki – jak naprawić zniszczoną książkę?

Pierwszy etap naprawy zniszczonej książki to usunięcie starego grzbietu. Zdjęcie starej okładki nie powinno sprawić ci problemu – oprawa odpadnie po delikatnym pociągnięciu. Chodzi o to, by dostać się do rdzenia książki, czyli do samych kartek

Po odsłonięciu klejonego grzbietu pora na usunięcie skruszałego spoiwa. Najlepszym rozwiązaniem jest oczywiście wycięcie starego kleju. Introligatorzy używają do tego specjalnej gilotyny, jednak w domowych warunkach wystarczy ostry noży do tapet. Aby cięcie było precyzyjne, ściśnij książkę dwiema deskami oraz mocnymi ściskami stolarskimi. Rdzeń książki powinien z niej wystawać jedynie o kilka milimetrów, by nie uciąć zbyt dużo marginesu. Stary grzbiet usuwaj pociągłymi, delikatnymi ruchami, by linia była idealnie prosta.

Klejenie książki na nowo

Po usunięciu starego kleju pora oprawić książkę na nowo. Jak jednak trwale połączyć luźne karki książki? Zdejmij ostrożnie ściski oraz deski, a następnie dotnij z tektury lub bloku technicznego wyklejkę. To element łączący początkową i ostatnią stronę z okładką. Złożona na pół wyklejka powinna być nieco większa od stron książki. Jedną ze stron wyklejki przesmaruj klejem introligatorskim i przyklej do pierwszej strony książki. To samo zrób z ostatnią stroną.

Pora na nadanie rdzeniowi książki wraz z wyklejkami nowego grzbietu. Profesjonalnie wykonuje się go z merli, czyli gazy introligatorskiej, jednak możesz użyć także zwykłej gazy, tkaniny bawełnianej lub bandaża. Wyrównaj strony książki przy grzbiecie, a następnie ściśnij całość deskami i ściskami. Zachowaj większy margines, by przykleić pasek gazy do grzbietu. Najpierw jednak nałóż na grzbiet świeży klej. Aby wszedł on nieco głębiej, smaruj grzbiet po lekkim odgięciu książki na jedną i drugą stronę. Po dociśnięciu gazy introligatorskiej możesz dodać odrobinę kleju. Dociśnij strony przy grzbiecie i pozostaw książkę do wyschnięcia.

Naprawa zniszczonej książki – ostatnie wykończenie

Do tak wykonanego rdzenia wystarczy dokleić okładkę na nowo. Możesz użyć starej, oryginalnej okładki, lub wykonać własną z tekturki. Dobrym pomysłem będzie wykonanie worka, czyli charakterystycznego tunelu, który odstaje od grzbietu po otwarciu książki. Introligatorzy często zaokrąglają też książkę, dzięki czemu jest ona trwalsza i wygodniejsza w czytaniu. W domowych warunkach warto jednak postawić na najprostsze rozwiązanie, czyli ścisłe wklejenie okładki. Na koniec dotnij okładkę oraz wyklejkę, by były one równe ze stronami książki. Tak naprawiona książka posłuży ci przez wiele lat.

Autor: Szymon Sonik