Data modyfikacji:

Zaprawa murarska: zrobić samemu czy kupić gotową? Poradnik

Przygotowanie zaprawy murarskiej przyda się nie tylko podczas budowy domu, ale i prostszych czynności – wznoszenia ogrodowego grilla czy wykonywania ścianki działowej. Jak przygotować zaprawę murarską, która będzie odporna na pękanie i szybko zwiąże? Jak doprać proporcje zaprawy murarskiej? Jaką powinna mieć konsystencję, by murowanie było precyzyjne i bezproblemowe? Sprawdź nasz artykuł!
Zaprawa murarska

Zaprawa murarska – z czego się składa?

Czym wyrównać ściany? Prostym sposobem jest wykorzystanie zaprawy murarskiej. Podstawowy przepis na zaprawę cementową składa się z trzech elementów: cementu, kruszywa (piasku) i wody. Do murowania używa się jednak zaprawy cementowo-wapiennej, która jest bardziej plastyczna. Dodatek wapna nadaje zaprawie elastyczności, co ma niebagatelne znaczenie podczas zmian temperatury czy osiadania budynku. Wapno można zastąpić gotowymi plastyfikatorami w płynie, które odgrywają podobną rolę, a ich dozowanie jest łatwiejsze.
Czystą zaprawę cementową stosuje się w miejscach narażonych na wilgoć. Wynika to z faktu, że dodatek wapna podnosi higroskopijność spoiny i może sprawić, że ściana zacznie wchłaniać wodę. Zaprawa oparta na samym cemencie jest jednak mniej plastyczna i trudniej ją aplikować na mur. Utrudnione jest także uzyskanie odpowiedniej konsystencji, dlatego najlepiej zdecydować się na zakup gotowej mieszanki.
Zaprawy wapienne są mniej popularny i wynika to z właściwości materiału. Wapno bez dodatku cementu ma niską odporność na ściskanie, a zatem nie nadaje się do wnoszenia ścian o dużym obciążeniu. Czasem tego rodzaju zaprawy używa się do wznoszenia ścianek działowych lub innych prostych konstrukcji. Cechą wapna jest wchłanianie i oddawanie wilgoci, co również należy wziąć pod uwagę. Wybierając worki z zaprawą murarską, warto sprawdzić, czy worek nie jest sztywny. Świadczy to o tym, że mieszanka została zbrylona i może mieć gorsze właściwości. Poprawnie przechowywana zaprawa powinna luźno przesypywać się w worku.

Klasy zaprawy murarskiej

Zaprawa wykorzystywana w budownictwie może mieć różną odporność na ściskanie, co określane jest klasami (markami), np. M1, M2,5, M5, M10 czy M20. Do wznoszenia ścian działowych oraz nośnych o niedużym obciążeniu używa się zapraw cementowo-wapiennych M2,5 oraz M5.
Bardziej wymagające konstrukcje wymagają zapraw o wyższej odporności, np. M10 czy M20. Tej klasy zapraw używa się na budowie do cementowania ścian fundamentowych oraz nośnych. Im wyższa klasa, tym więcej cementu przypada na daną jednostkę piasku, wody i wapna. Z 25 kg cementu można więc uzyskać 160 litrów gotowej zaprawy M2, 125 litrów zaprawy M5 lub 80 litrów zaprawy M10.

Gotowa zaprawa czy przygotowywana na budowie?

Podczas niedużych prac najczęściej korzysta się z gotowych zapraw. Dostępne są w workach 25 lub 30 kg i wystarczy je zmieszać z wodą w odpowiednich proporcjach, podanych na opakowaniu. Do ich wyrobienia nie potrzebujesz nawet betoniarki, wystarczy wiadro lub taczka oraz wiertarka z mieszadłem.
W przypadku gdy wymagana jest większa ilość zaprawy, np. podczas budowy, tańszym rozwiązaniem będzie samodzielne przygotowanie mieszanki na zaprawę. Wówczas dobranie odpowiednich proporcji cementu, wapna, piasku i wody należy do użytkownika. Ważne jest również to, by przed wrzuceniem piachu do betoniarki dobrze go przesiać, by usunąć większe kamienie oraz zanieczyszczenia. Dzięki temu możliwe będzie uzyskanie cienkich i równomiernych spoin. Czysty piasek ma wielkość ziarenek od 0,25 do 2 mm.
Od kilku lat dostępne są również suche zaprawy murarskie w puszce, których nie trzeba wyrabiać. To poliuretanowe mieszanki, które nakłada się za pomocą pistoletu. Zaletą tego rodzaju zapraw jest bardzo szybkie wiązanie – już po 48 godzinach. Przypomnijmy, że tradycyjne zaprawy cementowo-wapienne uzyskują pełną twardość dopiero po około 28 dniach.

Zaprawa murarska – proporcje

Jakie proporcje wykorzystać do przygotowywania zaprawy murarskiej? Jaką powinna mieć konsystencję? Ile łopat piasku wrzucić na 25 kg cementu? To tylko kilka z długiej listy pytań o proporcje zaprawy murarskiej. Dobór proporcji składników uzależniony jest oczywiście od docelowej klasy betonu. Do uzyskania 1 m3 zaprawy cementowo-wapiennej w klasie M10 potrzeba 290 l wody, 0,94 m3 piasku, 57 kg wapna gaszonego i 247 kg cementu. Jeśli natomiast chcesz murować betonem M5, musisz dodać do 25 kg cementu 215 kg piasku, 11 kg wapna hydratyzowanego i około 25 litrów wody.
Taki dobór proporcji jest mało intuicyjny, dlatego najczęściej dobiera się zaprawę murarską na łopaty lub wiadra. Podstawowa proporcja to 1:1:6, czyli na każdą jednostkę cementu i wapna przypada sześć jednostek piasku. Taką mieszankę można łatwo odmierzyć zarówno przy pomocy wiader, jak i łopat. Do uzyskania zaprawy M10 warto zmienić proporcję do 1:4 lub nawet 1:3, przy równoczesnym zmniejszeniu zawartości plastyfikatora lub wapna (według zaleceń producenta). Zachowanie odpowiednich proporcji gwarantuje, że zaprawa nie będzie zbyt sztywna i nie będzie pękać pod obciążeniem.

Jak wyrobić zaprawę murarską?

Pierwszy etap wyrabiania zaprawy to wlanie do betoniarki 2/3 wody potrzebnej do uzyskania zaprawy. W kolejnym kroku dodaj składniki wiążące, czyli cement oraz wapno. Jeżeli korzystasz z płynnego plastyfikatora, wlej go przed wsypaniem cementu i dokładnie wymieszaj. Piasek dodaj w momencie, gdy cement dokładnie się rozpuści i nie będą obecne zbrylenia. Pozostałą porcję wody wykorzystaj do uzyskania odpowiedniej konsystencji zaprawy. Dobrze wyrobiona zaprawa murarska to taka, którą da się wycisnąć spod cegieł i nie ścieka po murze. Jeśli zaprawa spływa z kielni, jest zbyt rzadka.
Zdjęcie: borodai / Envato Elements
Autor: Szymon Sonik