Data modyfikacji:

Łożysko oporowe. Objawy awarii i naprawa

Twoje sprzęgło zaczęło pracować nieprawidłowo i obawiasz się, że usterka może być poważna? Podczas wciskania pedału sprzęgła pojawia się niepokojący odgłos? A może masz problemy z wrzuceniem biegu? Sprawdź stan łożyska oporowego. Wyjaśniamy, jakie są objawy awarii łożyska wyciskowego.

Mechanik samochodowy

Za co odpowiada łożysko oporowe sprzęgła?

Łożysko oporowe jest elementem sprzęgła samochodowego. Odpowiada za wyciskanie sprężyny talerzowej i rozłączanie napędu. W momencie wysprzęglenia pokonuje opór sprężyny centralnej i odłącza docisk od tarczy sprzęgła. W starszych konstrukcjach za rozłączenie napędu odpowiadała stalowa linka.

Współcześnie stosuje się siłownik hydrauliczny zainstalowany centralnie na osi sprzęgła, co zapewnia najskuteczniejsze przeniesienie siły z pedału sprzęgła na sprężynę talerzową. Łożysko oporowe może być zintegrowane z wysprzęglikiem centralnym lub siłownikiem hydraulicznym zamontowanym poza obudową skrzyni.

Sprawdź typowe objawy zużytych łożysk w skrzyni biegów

Ile powinno wytrzymać łożysko wyciskowe?

W momencie wysprzęglenia łożysko oporowe podlega bardzo dużym przeciążeniom, dlatego z czasem może się zużyć. Dotyczy to zwłaszcza pojazdów wykorzystywanych w ruchu miejskim, w którym często zmienia się biegi, rusza z miejsca. Wpływ na zużycie łożyska oporowego ma także niepoprawne użycie pedału sprzęgła. Długotrwałe trzymanie stopy na sprzęgle, np. w oczekiwaniu na zielone światło, to popularny błąd wśród kierowców. W takim przypadku lepiej wrzucić bieg jałowy i nie obciążać łożyska oporowego.

Zobacz, na czym polega regeneracja sprzęgła

Jaki przebieg powinno wytrzymać łożysko wyciskowe? Przyjmuje się, że musi ono działać poprawnie przez cały okres żywotności sprzęgła, czyli przez ok. 100-150 tys. km. Jak każde łożysko jest ono jednak podatne na zatarcie, dlatego w wielu przypadkach może zawieść wcześniej. Choć samo łożysko nie jest drogie, jego wymiana wymaga demontażu skrzyni biegów. Zazwyczaj wymienia się również przy okazji tarczę sprzęgła oraz docisk.

Uszkodzone łożysko oporowe – objawy

O zużyciu łożyska wyciskowego informuje zazwyczaj charakterystyczne terkotanie lub szum wydobywający się z okolic skrzyni biegów. Może pojawiać się w momencie wciśnięcia pedału sprzęgła lub tuż po wrzuceniu biegu. Samo chrobotanie nie jest groźne i pozwala na kontynuowanie jazdy. Oczywiście najlepiej byłoby wymienić łożysko, ale to skomplikowana i kosztowna naprawa. Wymiana łożyska dociskowego to koszt przynajmniej kilkuset złotych.
Jeśli więc poza odgłosem chrobotania nie pojawiają się inne niepokojące objawy, wielu kierowców decyduje się poczekać z naprawą do momentu wymiany całego sprzęgła. Wiąże się to oczywiście z ryzykiem pogłębienia problemu, dlatego warto trzymać rękę na pulsie. Dalszy wyjazd może być ryzykowny, bo po całkowitej awarii łożyska oporowego zmiana biegów stanie się niemożliwa. Jeżeli więc terkotanie staje się coraz głośniejsze lub pojawia się problem ze zmianą lub wrzuceniem biegów (zwłaszcza pierwszego i wstecznego), warto udać się do warsztatu na kontrolę.

Jak dbać o łożysko oporowe sprzęgła?

Samo łożysko oporowe nie wymaga kontroli ani konserwacji. Zaprojektowane jest w taki sposób, by bezproblemowo działać przez cały resurs sprzęgła. Warto jednak pamiętać o jak najrzadszym przytrzymywaniu wciśniętego pedału sprzęgła. Stojąc na przejeździe kolejowym, światłach lub w korku, pamiętaj o wrzuceniu biegu jałowego. Wówczas sprężyna talerzowa nie jest tak mocno obciążona, a siły te nie są przenoszone na łożysko wyciskowe. Ważne jest też to, by każdorazowo wciskać pedał sprzęgła do końca i unikać jazdy na półsprzęgle. Zasady te pozwolą przedłużyć żywotność nie tylko łożyska oporowego, ale i innych elementów sprzęgła.
Autor: Szymon Sonik