Ograniczenia w sprawności ruchowej seniorów są naturalnym następstwem starzenia się organizmu. Często jest to wynikiem nabytych chorób przewlekłych lub zawodowych. Problem pojawia się wówczas, gdy czynności dnia codziennego zaczynają sprawiać trudność. Zwykłe zabiegi związane z higieną osobistą, a zwłaszcza z przyjemną kąpielą w wannie, mogą stać się, z powodu niesprawności stawów, jedynie marzeniem. Na szczęście w obecnych czasach istnieją rozwiązania umożliwiające seniorom normalne korzystanie z wanny pomimo trudności zdrowotnych. Bowiem producenci wanien opracowali i produkują obecnie wanny dostosowane do potrzeb i możliwości osób mających problemy z poruszaniem się. W sprzedaży dostępne są między innymi płytkie wanny dla seniorów, które ułatwiają wejście, a nawet wanny ze specjalnymi drzwiczkami. Zatem, na jakie cechy wanny należy zwrócić szczególną uwagę, by spełniała ona swoje zadanie? Jakie wady i zalety posiadają poszczególne modele specjalnych wanien? I jakie są ich ceny?
Niska wanna dla seniora jest z reguły niższa od wanny standardowej zaledwie o kilka centymetrów. Jednakże okazuje się, że często te kilka centymetrów mniej odgrywa bardzo ważną rolę, w trakcie samego wejścia do wanny. Ponadto po udanym wejściu pojawia się kolejny problem, związany z siadaniem. Dla wielu seniorów cierpiących na schorzenia kręgosłupa czy stawów jest to czynność niewykonalna.
Dlatego w takim przypadku należy skierować uwagę na niskie wanny wyposażone w siedzisko. Ważnym jest, by miejsce siedzące znajdowało się na odpowiedniej wysokości, która powinna oscylować w granicach 45 cm, bowiem jest to najbardziej optymalna wysokość, z której osoby starsze mają najmniej problemów ze wstaniem bądź siadaniem. Z pewnością olbrzymim ułatwieniem są modele wanien wyposażone w dodatkowe uchwyty, wspierające utrzymanie równowagi w trakcie gimnastyki związanej z procesem wejścia do wanny. Istotnym jest też, by wyposażyć wannę w matę antypoślizgową, która zapobiegnie ewentualnemu upadkowi w trakcie wchodzenia.
Ważnym czynnikiem, na który należy zwrócić uwagę, są też krawędzie ścianek wanny, bowiem w żadnym wypadku nie powinny one nadmiernie przewyższać poziomu siedziska. Osobom starszym ułatwia to w znacznym stopniu zmianę pozycji i przesiadanie się.
Niskie wanny posiadają jednak jedną, ale olbrzymią wadę dotyczącą problemu wychlapywania wody. Stwarza to bowiem zagrożenie poślizgiem w momencie wychodzenia z kąpieli. W związku z tym istotnym jest, by zadbać również o parawan, który chociaż częściowo ograniczy możliwość zamoczenia podłogi. Przykładem dobrze zaprojektowanej, niskiej wanny z siedziskiem i uchwytami jest model Koło Comfort Plus 150 × 75 z uchwytami XWP1451000. Dostępny na portalu Ceneo.pl. Jest to prostokątna wanna o długości 150 cm, szerokości 74 cm i wysokości 45 cm, wyposażona w siedzisko, zagłówek oraz z uchwytami ułatwiającymi wejście, wyjście oraz zmianę pozycji. Dostosowana jest do możliwości montażu parawanu.
Bardzo ciekawym i funkcjonalnym rozwiązaniem jest wanna dla seniora z drzwiczkami. Tego typu wanna dla starszych osób posiada wykwalifikowaną i dedykowaną dla niepełnosprawności ruchowej konstrukcję, bowiem budową przypomina kabinę prysznicową. Pozwala zarówno na normalną kąpiel, jak i na mycie na stojąco. Ponadto posiada maksymalnie opuszczony próg wejściowy zabezpieczony specjalnymi drzwiczkami. Rozwiązanie to w dużym stopniu ułatwia korzystanie z wanny osobie niesprawnej ruchowo. Umożliwia także ewentualną interwencję opiekunowi.
Na rynku można obecnie kupić także otwierane akrylowe wanny dla seniorów. Pokryte są specjalną warstwą akrylu, który długo utrzymuje pożądaną temperaturę wody i cechuje się wysokim stopniem odporności na obtarcia i uszkodzenia. Innowacyjnym, wysokiej klasy produktem jest wanna Innow Wanna otwierana Wo Sensinn. Dostępna jest również na portalu Ceneo.pl. Wyposażona jest w dobrze uszczelnione drzwiczki i specjalnie zaprojektowane siedzisko, które pozwala na bezpieczne poruszanie się w trakcie kąpieli. Wprawdzie nie należy ona do najtańszych, ale istnieje możliwość dofinansowania zakupu z funduszu PFRON.
W przypadku seniorów i osób ograniczonych ruchowo, istotnym elementem wyposażenia wanny są też antypoślizgowe maty. Powinny one być umieszczone zarówno w samej wannie, jak i na podłodze, bezpośrednio przy niej. Dodatkowo, w trosce o bezpieczeństwo seniorów, należy zadbać o montaż uchwytów i poręczy na ścianie przy wannie, gdyż są one podstawowym zabezpieczeniem przed ewentualnym poślizgiem i upadkiem.
Niskie wanny, dostosowane jedynie częściowo do potrzeb osób starszych, można kupić z reguły już od 400 zł. Jednakże nie stanowią one w pełni funkcjonalnej wanny, z której senior może swobodnie korzystać. Średnia cena wanny wyższej jakości, wyposażonej w dodatkowe udogodnienia typu siedzisko bądź dodatkowe uchwyty, oscyluje już w granicach 1200–1800 zł. Cena ta wiąże się głównie z koniecznością zastosowania niestandardowych rozwiązań i materiałów, czego doskonałym przykładem jest cena wanny Innow Wanna utwierana Wo Sensinn. Jest ona droga, jednakże zastosowane w niej innowacyjne rozwiązania gwarantują komfort i bezpieczeństwo seniorom. Ponadto w przypadku osób, które posiadają orzeczenie lekarskie o stopniu niepełnosprawności, istnieje możliwość całkowitej lub częściowej refundacji zakupu. Dlatego planując zakup specjalnej wanny dla seniora, warto zasięgnąć informacji na stronie funduszu o możliwości ewentualnego dofinansowania.
Kwestia dostępności i samodzielności jest bardzo ważna w przypadku osób starszych. Sprawność fizyczna i samodzielność mają bowiem olbrzymi wpływ na stan psychiczny seniorów. Ograniczenia ruchowe i niemożność wykonywania codziennych czynności, prostych dla młodych i zdrowych osób, wpływają bardzo negatywnie na psychikę seniorów i odbierają chęci do życia.
Reasumując, już sama starość i związane z nią ograniczenia należą do przykrych doświadczeń. Dlatego, w trosce o dobrą kondycję fizyczną i psychiczną seniorów, należy dostosować pomieszczenia do jak najdłuższego zachowania przez nich samodzielności. Jest to obowiązkiem młodszych członków rodzinny. Są oni bowiem winni seniorom oddanie i szacunek za wkład włożony w wychowanie kolejnych pokoleń i porady życiowe wynikające z własnych doświadczeń. Ponadto prawda jest taka, że starość dosięgnie każdego z nas. Otaczajmy zatem naszych seniorów troską i opieką. W sposób, w jakiego sami chcemy w przyszłości doznać. Róbmy wszystko, co w naszej mocy, by uczynić ich życie jak najbardziej komfortowym.
Autor: Jadwiga Kucharczyk