Witamina E to zbiorowa nazwa dwóch grup rozpuszczalnych w tłuszczach związków organicznych o podobnych właściwościach, ale różnej aktywności biologicznej. Są to tokoferole i tokotrienole, a każda z tych dwóch grup posiada alfa-, beta-, gamma- i delta formę ( 8 form łącznie). Alfa-tokoferol posiada najwyższą aktywność biologiczną i najbardziej spełnia ludzkie wymagania. Nowe doniesienia jednak wskazują, że inne formy witaminy E, np. gamma-tokoferol i mieszanki wszystkich ośmiu konstelacji chemicznych, też mają korzystne właściwości zdrowotne. Jak suplementować witaminę E i jaka będzie najlepsza?
Prawidłowe i zgodne z zapotrzebowaniem spożycie witaminy E zapewnia liczne korzyści zdrowotne. Jest ona najsilniejszym przeciwutleniaczem chroniącym komórki przed szkodliwym działaniem reaktywnych form tlenu uszkadzających komórki.
Witamina E ma bogate działanie i właściwości. Zwiększa odporność organizmu, oddziałuje przeciwnowotworowo, przeciwzapalnie, przeciwstarzeniowo, kardio- i nefroprotekcyjnie (chroni serce oraz nerki). Ma ona korzystny wpływ na poziom lipidów (cholesterolu) we krwi i obniża ciśnienie tętnicze przez zwiększenie wytwarzania śródbłonkowego tlenku azotu, który rozszerza naczynia krwionośne.
To nie wszystkie właściwości witaminy E. Na co jeszcze wpływa? Zmniejsza ryzyko wystąpienia zatorów przez hamowanie agregacji płytek krwi, bierze udział w spermatogenezie (wytworzeniu nasienia) u mężczyzn i zabezpiecza prawidłowy rozwój płodu u kobiet w ciąży. Przez poprawę krążenia krwi i udział w transporcie tlenu do komórek witamina E oddziałuje wzmacniająco na włosy i paznokcie ( tzw. „witamina młodości”).
Doniesienia naukowe wskazują także na korzyści zdrowotne witaminy E w chorobach metabolicznych, w tym w cukrzycy, chorobach neurodegeneracyjnych, zaburzeniach miesiączkowania i płodności u kobiet. Warto zatem wiedzieć, jak suplementować witaminę E i jaka będzie najlepsza.
Przeczytaj także: Najlepsze suplementy na stawy. Ranking
Naturalnie witamina E jest wytwarzana w roślinach. Głównym jej źródłem są oleje roślinne: słonecznikowy, kukurydziany, rzepakowy, sezamowy, sojowy, a również orzechy laskowe, włoskie i ziemne, migdały, nasiona słonecznika, pestki dyni, zboża oraz zielone warzywa (brokuły, szpinak, sałata). Prawidłowa dieta zazwyczaj zapewnia dzienne zapotrzebowanie na witaminę E, jednak jej niedobór może występować u osób z nierozmaiconą dietą, zaburzeniami wchłaniania tłuszczu, palaczy, kobiet używających antykoncepcji hormonalnej.
Objawy niedoboru witaminy E to zmęczenie, niedokrwistość, pogorszenie wzroku, suche i łamliwe włosy i paznokcie, bezpłodność, zaburzenia koncentracji. W takich przypadkach niezbędna jest suplementacja witaminy E. podpowiadamy, jaka będzie najlepsza.
Na polskim rynku dostępna jest witamina E od najlepszych polskich i zagranicznych producentów. Preparaty zawierające witaminy E są dostępne w płynie (olejku), kroplach, kapsułkach miękkich i tabletkach, w cenie od 5 zł do 120 zł. Cena zależy od postaci preparatu, ilości dawek w opakowaniu i producenta.
Kupując suplementy z witaminą E, należy zwracać uwagę na dawkę, postać preparatu, producenta, stosunek ceny do jakości produktu. Suplementy od znanych producentów zawierają w odpowiednich proporcjach wszystkie składniki pochodzenia naturalnego, mają wysoką biodostępność i przyswajalność. Jaką postać witaminy E wybrać. Jaka będzie najlepsza?
Najlepiej wybierać produkty w postaci mieszanek naturalnych form witaminy E, które mają korzystny wpływ na wszystkie układy i narządy. Postać preparatu również ma być dopasowana do celu suplementacji.
Olejek z witaminą E kupujemy na włosy i paznokcie i nakładamy bezpośrednio na czystą skórę głowy lub na płytki paznokciowe i zadzierające się skórki wokół paznokci. Olejek z witaminy E pomaga w nawilżaniu włosów i skóry, przyspiesza porost włosów, wzmacnia cienkie i kruche włosy. Skóra staje się nawilżona, włosy gęstsze, a paznokcie twardsze.
Olejek z witaminą E stosujemy też na poparzenia słoneczne: oddziaływając nawilżająco, zapobiega on swędzeniu skóry, łagodzi ból i pieczenie. Możemy w tych celach używać też kapsułek miękkich z witaminą E, smarując skórę zawartością kapsułki.
Olejek i kapsułki z witaminą E przydadzą się również do pielęgnacji delikatnej skóry wokół oczu. Dzięki właściwościom nawilżającym i przeciwutleniającym możemy stosować je jako środek przeciw przebarwieniom skóry, balsam do ust lub krem przeciwzmarszczkowy.
Kapsułki miękkie z witaminą E są bardzo wygodną formą suplementacji doustnej, ponieważ przy ich zastosowaniu nie ma potrzeby odmierzania dawek. Stosują się m.in. w zaburzeniach krążenia, krzepliwości, płodności. Mają one konsystencję pasty i są łatwe do połknięcia.
W leczeniu niedoboru witaminy E, miażdżycy, zaburzeń lipidowych, chorób, których etiologia związana jest ze stresem oksydacyjnym, zastosujemy też krople z witaminą E. Przy stosowaniu kropli z witaminą E niezbędne jest precyzyjne odmierzanie dawki, żeby uniknąć przedawkowania. Niezmiernie ważne jest to w leczeniu chorób spowodowanych zaburzeniami przemiany materii, ponieważ przedawkowanie może spowodować zaburzenia jelitowe, nasilając jednocześnie objawy tych chorób.
Pamiętajmy, że witamina E jest rozpuszczalna w tłuszczach, suplement zatem podany w postaci tabletek zawierających witaminę E jak najbardziej wymaga, aby przyjmować go z posiłkiem zawierającym tłuszcz. Suplementacja doustna tabletek z witaminą E stosuje się we wszystkich wyżej wymienionych chorobach układu krążenia, zaburzeniach przemiany materii i innych dolegliwościach, których leczenie wymaga precyzyjnego dawkowania.
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę E u osób dorosłych wynosi średnio 12 mg, ale zależy od wieku i płci. Średnia dzienna zalecana dawka wynosi od 8 mg u kobiet i 10 mg u mężczyzn do 15-19mg u kobiet w ciąży i karmiących. Ponadto u osób starszych ta dawka może sięgać do 20 mg. Ze względu na rozpuszczalność witaminy E w tłuszczach należy zawsze podawać te dawki w trakcie lub po posiłku zawierającym tłuszcze.
Niewskazane jest stosowanie witaminy E u kobiet ciężarnych, podczas chemio- i radioterapii, a również jeśli pacjent ma uczulenie na witaminę E. Nie zaleca się jej stosowanie również w przypadku niedoboru witaminy K i przy przyjmowaniu leków przeciwkrzepliwych, ponieważ działanie antyagregacyjne witaminy E może nasilać efekt tych leków wywołując krwawienie. U osób przyjmujących poszczególne grupy takich leków, przed początkiem suplementacji witaminy E, a również gdyby w czasie jej trwania wystąpiły działania niepożądane, niezbędna jest konsultacja lekarska.
Autorka: Tacjana Wilczyńska, dietetyk kliniczny