Utrzymanie zielonego, zadbanego trawnika to zajęcie wymagające poświęcenia. Jednym z podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych jest aeracja trawnika, czyli napowietrzenie gleby. Sprawdź, w jaki sposób aerować trawnik w przydomowym ogrodzie i dlaczego warto to robić.
Aeracja to inaczej mówiąc napowietrzanie trawnika. Polega na rozluźnieniu gleby i stosowana jest w przypadku gleb średnich i ciężkich. Napowietrzanie odbywa się poprzez nakłuwanie gleby szpikulcami na głębokość ok. 3-10 cm w odstępach ok. 10-15 cm. Powstałe w ten sposób zagłębienia poprawiają cyrkulację powietrza oraz zwiększają dostęp wody oraz nawozu. Dzięki nim woda dostaje się bezpośrednio do systemu korzeniowego i nie tworzy kałuż na powierzchni trawnika.
Spulchnienie gleby ma kilka zadań. Przede wszystkim zapobiega zżółknieniu oraz osłabieniu trawy rosnącej na ciężkiej, zbitej ziemi. Napowietrzona gleba lepiej przyjmuje składniki odżywcze i pozwala na rozwinięcie bardziej wytrzymałego systemu korzeniowego. Po zabiegu aeracji trwanika skuteczniejsze jest także podlewanie, woda gromadzi się bowiem w głębokich warstwach gleby i nie wysycha na słońcu. Brak kałuż na powierzchni trawnika ogranicza przy okazji rozrost mchu, chwastów czy pleśni.
Sprawdź nasz ranking kosiarek spalinowych
Aeracja i wertykulacja trawnika są podobnymi zabiegami pielęgnacyjnymi trawy i często wykonuje się je tuż po sobie. Choć wertykulacja również poprawia dostęp do składników odżywczych oraz poprawia chłonność gleby, jej głównym celem jest oczyszczenie trawnika oraz wzmocnienie systemu korzeniowego.
W odróżnieniu od aeracji wertykulacja nie polega jednak na tworzeniu dziur dostarczających wodę, tlen oraz składniki odżywcze, a na rozcięciu zbitej darni. Wirujące ostrza wertykulatora rozcinają mech, zbity filc oraz uschnięte źdźbła trawy i wyczesują martwą darń. To dość agresywny zabieg, po którym trawnik musi się zregenerować. Aeracja jest znacznie łagodniejsza dla murawy i może być przeprowadzana częściej.
Do utrzymania trawnika w dobrej kondycji wystarczy dwa razy w roku go napowietrzać, czyli wykonywać aerację trawnika wiosną po zimie i jesienią. Przed aeracją warto zwertykulować murawę, a po aeracji – pokryć piaskiem. Wertykulacja usunie filc gromadzący wodę, natomiast piasek wypełni stworzone podczas aeracji otwory i zapewni głębszym partiom gleby stały dostęp do wody, nawozu i powietrza.
Kiedy jest dobry czas na aerację trawnika? Pierwszą aerację warto przeprowadzić dopiero po około dwóch latach od założenia trawnika. W innym przypadku można uszkodzić rozwijający się dopiero system korzeniowy. Na późniejszym etapie aeracja trawnika wiosną i jesienią powinna wystarczyć do tego, by gleba zachowała miękkość oraz jędrność. Dodatkowe napowietrzanie warto przeprowadzić w często użytkowanych, mocno zbitych fragmentach trawnika.
Przed samą aeracją musisz przygotować odpowiednio trawnik oraz glebę. Zacznij od skoszenia trawy do wysokości ok. 2-3 cm, a następnie dokładnie zgrab skoszoną trawę. Gleba do aeracji powinna być wilgotna, dlatego podlej ją obficie i pozostaw do częściowego wyschnięcia. Chodzi o to, by głęboka warstwa gleby była wilgotna, a wierzchnia, włącznie z trawą, nieco suchsza.
Gęstość nakłuwania trawnika uzależniona jest od rodzaju gleby. W glebach o średnim zagęszczeniu wystarczy napowietrzanie w rzędach co 15 cm, tworzące ok. 120-130 otworów na m2. Mocno zbita i ciężka ziemia wymaga natomiast aeracji w odstępach 10 cm i stworzenia ok. 180-200 otworów na m2.
Po aeracji powinny tworzyć się wyraźnie widoczne, precyzyjne zagłębienia, umożliwiające wypełnienie piaskiem. Jeśli po wyjęciu wideł lub kolców aeratora gleba osypuje się, najprawdopodobniej jest piaszczysta i aeracja nie jest konieczna.
Do stanu gleby oraz trawnika należy również dobrać głębokość aeracji. Na dobrze zachowanej murawie wystarczy wykonanie aeracji powierzchownej, sięgającej do 2-3 cm w głąb. Ma ona na celu rozluźnienie warstwy wierzchniej i poprawienie przepuszczalności gleby. Aeracja wgłębna wymaga nakłucia na minimum 8 cm (ale nie głębiej niż 10 cm) i ma służyć dodatkowo rozluźnieniu mocno zbitej gleby.
Niektóre aeratory dodatkowo wycinają wałki ziemi, zapewniając jeszcze większą ilość miejsca na piasek. Wydobytą w ten sposób ziemię można rozkruszyć i rozsypać na trawniku. Na aerację wgłębną warto zdecydować się dopiero wtedy, gdy zauważysz oznaki usychania lub żółknięcia trawy i to mimo regularnego podlewania.
Do aeracji trawnika na niedużych fragmentach trawnika można użyć zwykłych wideł. Nakłuwanie nimi gleby jest czasochłonne, ale spełnia tę samą rolę co aeracja specjalistycznymi narzędziami. Jeśli chcesz przyspieszyć pracę, wybierz specjalne platformy z gwoździami zakładane na buty. Wówczas wystarczy przespacerować się po trawniku, by równomiernie nakłuć glebę. Nie jest to jednak tak proste, jak się wydaje.
Na większych obszarach przyda się specjalistyczne narzędzie, np. szeroki wał z kolcami. Pozwala w szybki i mniej wyczerpujący sposób napowietrzyć szerokie pasma trawnika. Po zdemontowaniu nakładek z kolcami można go użyć do wałowania trawy. Istnieją też lekkie aeratory ręczne z obrotowymi kolcami, tubami lub gwiazdkami oraz aeratory przypominające szerokie widły. Funkcję aeracji mają także niektóre elektryczne lub spalinowe wertykulatory do trawy.