Rolą oleju silnikowego jest przede wszystkim ochrona przed zatarciem ruchomych części silnika, czyli wałka rozrządu, wału korbowego czy turbosprężarki. Zadaniem oleju silnikowego jest też chłodzenie (poprzez odbieranie ciepła z najbardziej obciążonych zespołów), uszczelnianie wzajemnie poruszających się elementów, oczyszczanie silnika i kierowanie osadów do filtra oleju oraz ochrona antykorozyjna poszczególnych elementów silnika. Wyróżniamy trzy typy olejów: mineralne, półsyntetyczne i syntetyczne. Mieszanie olejów silnikowych jednego typu jest dopuszczalne, natomiast przy olejach o różnej klasie lepkości trzeba się liczyć z ograniczeniami. Podpowiadamy, czy można mieszać oleje silnikowe i jak to prawidłowo robić.
Szukasz najlepszego produktu w rankingu olejów silnikowych i zastanawiasz się, czy można będzie mieszać wybrane przez ciebie oleje? W artykule rozwiewamy twoje wątpliwości.
Zanim odpowiemy na pytanie, czy można mieszać oleje silnikowe, sprawdźmy podstawowe informacje o tym typie płynów samochodowych. Istnieją trzy rodzaje olejów silnikowych stosowanych w silnikach spalinowych. Są to: oleje mineralne, półsyntetyczne i syntetyczne. Różnią się one między sobą właściwościami oraz odmiennym procesem produkcji. Mineralne powstają w wyniku rafinacji ropy naftowej, syntetyczne i półsyntetyczne zaś powstają na skutek syntezy surowców lub pochodnych ropy naftowej.
Wielu kierowców zastanawia się, co oznaczają poszczególne oznaczenia olejów silnikowych (np. 5W-40). Symbole te to tzw. klasyfikacja lepkościowa stworzona przez Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Samochodowych (SAE). Pierwsze cyfry są oznaczeniem płynności oleju w niskiej temperaturze. Litera W obecnie symbolizuje olej wielosezonowy (dawniej W oznaczało oleje zimowe), a cyfry po myślniku wskazują lepkość oleju w wysokiej temperaturze; im są wyższe, tym wyższa może być temperatura otoczenia, w jakiej dany olej może być stosowany.
Po pierwsze, nasz samochód powinien ustawiony być na płaskiej, równej powierzchni (nachylenie auta spowoduje fałszywe wskazanie poziomu oleju). Po drugie, silnik samochodu ma być chłodny (w tym przypadku następuje spłynięcie oleju). Następnym krokiem jest wysunięcie bagnetu z gniazda i wytarcie go do sucha.
W dalszej kolejności wsuwamy bagnet i ponownie go wyjmujemy. Odczytujemy z bagnetu poziom oleju w silniku (dwie kreski graniczne lub inne oznaczenie). Ślad oleju powinien znajdować się około połowy wskaźnika.
Ile oleju do silnika powinno się znajdować w samochodzie? W tym miejscu należy wspomnieć, że zarówno za wysoki, jak i za niski poziom oleju silnikowego wpływa niekorzystnie na żywotność i pracę motoru. Jeżeli oleju jest zbyt mało, może się zdarzyć, że samochód na wybojach zassie dużą ilość powietrza, co przyniesie chwilową pracę silnika bez smarowania. W przypadku, gdy w takich warunkach motor będzie pracował przez dłuższy czas (zwłaszcza gdy oleju jest znacznie za mało), może dojść do awarii poszczególnych elementów silnika, a nawet do jego przegrzania i zatarcia.
Jeżeli zaś poziom oleju w naszym samochodzie jest zbyt wysoki, dochodzi do negatywnego wpływu ciśnienia na stan uszczelek w silniku (gdyż pod wpływem temperatury olej zwiększa swą objętość). Oprócz tego nadmiar oleju prowadzi też do nadmiernego jego spalania.
Znawcy tematu dopuszczają mieszanie olejów silnikowych, jednak muszą być zachowanie pewne warunki. Obydwa mieszane ze sobą oleje powinny należeć do produktów jednego typu (mineralne, półsyntetyczne oraz syntetyczne) oraz spełniać normy zalecane przez producenta – ich zmieszanie nie będzie miało niekorzystnego wpływu na pracę silnika spalinowego.
Nieco ostrożniej należy podchodzić do mieszania olejów o różnej klasie lepkości. Załóżmy, że w silniku mamy zalany olej o symbolu 5w40, a zmuszeni jesteśmy wykonać dolewkę z oleju 10w30. Czy można mieszać olej 5w40 z 10w40? W takim przypadku nie dojdzie do awarii silnika, ale obniżeniu ulegnie poziom ochrony przed negatywnymi skutkami tarcia oraz utrudniony będzie rozruch motoru w niskich temperaturach.
Wielkość dolewki oleju może wynosić nawet około 1 litra. Oczywiście zależy ona od pojemności silnika naszego auta. Szczegóły dotyczące danego samochodu znajdziemy w instrukcji obsługi.
Pamiętajmy, że wskazane jest dolewanie oleju partiami i uzupełnianie stanu stopniowo, do momentu, aż jego poziom będzie optymalny, tzn. około środka pomiędzy skrajnymi kreskami na miarce. Jeżeli dojdzie do przelania oleju, czyli osiągnięcia zbyt wysokiego jego poziomu, musimy go spuścić, co najczęściej wiąże się z wizytą w warsztacie samochodowym.
Jaki olej silnikowy nie powinno się mieszać? Zdecydowanie niewskazane jest mieszanie olejów silnikowych różnych typów, czyli nie mieszamy ze sobą oleju mineralnego z półsyntetycznym i syntetycznym czy syntetycznego z półsyntetykiem.
Jeżeli nie mamy zdecydowanej pewności, jakim typem oleju zalany jest silnik w naszym samochodzie, nie dokonujemy żadnej dolewki. Znacznie lepiej w takim przypadku udać się do serwisu na całkowitą wymianę oleju spełniającego normy wskazane przez producenta pojazdu.
Mieszanie olejów silnikowych różnych producentów jest możliwe przy zachowaniu podstawowych zasad ich doboru. Muszą to być oleje tego samego typu i mające tę samą klasę lepkości i jakości.
Dokonując uzupełnienia stanu oleju w pojeździe olejem innego typu, niż pierwotnie zalany, musimy liczyć się przyspieszonym odkładaniem się nagaru i innych zanieczyszczeń oraz obniżeniem stabilności termicznej naszej mieszanki smarującej. Wiąże się to też z ogromnym ryzykiem możliwości wystąpienia poważnej usterki silnika. Usterka ta to problemy z poszczególnymi podzespołami motoru, zniszczenie turbodoładowania, hydrauliczna kompensacja luzów zwrotnych oraz zatarcie silnika.
Na koniec warto wiedzieć, że w mniejszym lub większym stopniu każdy silnik spalinowy zużywa olej. Jest to uzależnione od jego stanu technicznego, przebiegu oraz rodzaju silnika. Nowe auta po przejechaniu nawet kilkudziesięciu tysięcy kilometrów nie wykazują zużycia, co jednak nie zwalnia kierowcy od systematycznej kontroli poziomu oleju w samochodzie.