Ozonowanie samochodu to jeden z najpopularniejszych sposobów dezynfekcji wnętrza oraz klimatyzacji. Co warto o nim wiedzieć? Wyjaśniamy, jak działa ozonator, jak ozonować auto oraz jaki ozonator do samochodu wybrać.
Ozonowanie to metoda dezynfekcji z użyciem silnie utleniającego gazu – ozonu. Ozon, czyli trójatomowa forma tlenu o charakterystycznym zapachu, usuwa z wnętrza auta nie tylko przykre zapachy, ale i ich przyczyny: bakterie, grzyby, pleśń a nawet wirusy. Skuteczność ozonu jest większa nawet od chloru, czyli jednego z najpopularniejszych środków odkażających. Ozonowanie przeprowadza się m.in. podczas serwisu klimatyzacji, by zdezynfekować elementy układu, które trudno oczyścić mechanicznie. Po zabiegu we wnętrzu pozostaje charakterystyczny zapach ozonu, znany z aury po burzy.
Do ozonowania wnętrza stosuje się generator ozonu, czyli urządzenie wytwarzające gaz z powietrza. Ozonator wytrąca ozon poprzez wyładowania elektryczne, dlatego nie wymaga uzupełniania ani podłączania do butli. Już jednorazowa półgodzinna sesja ozonowania wystarczy, by skutecznie oczyścić wnętrze z drobnoustrojów.
Klimatyzacja samochodowa to jedno z najważniejszych udogodnień. Możliwość schłodzenia wnętrza ważna jest nie tylko ze względu na komfort, ale i bezpieczeństwo jazdy. Podróżowanie w optymalnej temperaturze minimalizuje rozdrażnienie oraz zmęczenie kierowcy. Efektem ubocznym pracy klimatyzacji jest jednak rozwój szkodliwych drobnoustrojów. Rozwijają się one na zawilgoconym i oszronionym parowniku znajdującym się pod deską rozdzielczą.
Ozonowanie wnętrza samochodu pozwala pozbyć się niebezpiecznych patogenów. Ozon to gaz silnie utleniający i aseptyczny, używany m.in. do dezynfekcji wody, basenów, pomieszczeń szpitalnych, sprzętu medycznego czy samochodów. Usuwa m.in. bakterie, grzyby, pleśnie, przetrwalniki oraz wirusy. Dzięki regularnemu stosowaniu ozonatora do auta zachowasz w kokpicie higienę i usuniesz przykre zapachy, np. stęchlizny lub dymu papierosowego.
Zapewne doskonale znasz charakterystyczny zapach po burzy. Ten rześki powiew to nic innego jak zapach ozonu. Ozon powstaje na skutek wyładowań elektrycznych, które towarzyszą burzy. Uderzenia piorunów i łuki elektryczne to jednak nie jedyne źródło ozonu. Może powstawać także w urządzeniach elektrycznych, czyli w ozonatorach.
Generator ozonu również wytwarza wyładowania elektryczne, rozbija dwuatomowe cząsteczki tlenu i tworzy trójatomowy ozon. Nie wymaga więc uzupełniania i nie wymaga wymiennych zasobników – tworzy ozon z powietrza.
Zanim przejdziesz do ozonowania wnętrza samochodu, dokładnie je posprzątaj. W pierwszej kolejności należy pozbyć się piachu, traw, błota oraz innych zanieczyszczeń, które są siedliskiem dla mikroorganizmów oraz nieprzyjemnych zapachów.
W pierwszej kolejności odkurz dokładnie samochód (włącznie z fotelami oraz nawiewami). Najlepszy odkurzacz samochodowy szybko upora się z zabrudzeniami. Następnie umyj elementy plastikowe preparatem do czyszczenia plastików lub APC. Unikaj jednak popularnych środków nabłyszczających do kokpitu, które pozostawiają tłustą, przyciągającą kurz powłokę.
W kolejnym kroku przejdź do oczyszczenia okolic filtra kabinowego oraz wlotu powietrza do kabiny (w pobliżu podszybia). Często znajdują się tam gnijące liście, trawy i igliwie. To one są przyczyną nieprzyjemnego zapachu w samochodzie. Jeśli masz taką możliwość, pozostaw samochód do wywietrzenia na kilka godzin. Suche wnętrze to brak problemów z wiecznie zaparowanymi szybami w aucie oraz zapachem stęchlizny.
Aby zdezynfekować samochód, należy umieścić ozonator we wnętrzu samochodu lub wprowadzić do kabiny rurkę doprowadzającą ozon. W tym drugim przypadku rurę umieszcza się w uchylonej szybie pasażera i izoluje powstałą szczelinę taśmą. Wylot ozonatora powinien znajdować się w okolicach schowka przed fotelem pasażera – stamtąd zasysane jest powietrze w obiegu zamkniętym.
Zanim uruchomisz ozonator do auta, musisz pamiętać o odpowiednim ustawieniu nawiewu. Wybierz najniższą możliwą temperaturę, obieg zamknięty i nawiew na kratki oraz szybę. Dzięki temu wytworzony ozon będzie krążyć po kabinie. Skutecznie zdezynfekuje nie tylko klimatyzację, ale i całe wnętrze.
Inny sposób umieszczenia ozonatora to położenie go na złożonym oparciu kanapy. Ozon jest cięższy od powietrza, więc urządzenie w tym przypadku powinno znajdować się dość wysoko.
Jak długo ozonować samochód? To zależy od wydajności generatora ozonu. W przypadku ozonatora produkującego 10 g ozonu na godzinę, ozonowanie powinno trwać ok. 30 min. Minimalna wydajność urządzenia, pozwalająca na skuteczną dezynfekcją samochodu, to 5 g/h.
Jak używać ozonatora do klimatyzacji? Wbrew pozorom odpowiedź nie jest jednoznaczna. Do skutecznego zdezynfekowania klimatyzacji wcale nie trzeba jej uruchamiać. Ozon i tak przepłynie przez kanały wentylacyjne oraz komorę parownika, czyli miejsca, gdzie zbierają się drobnoustroje odpowiedzialne za nieprzyjemny zapach. Co więcej, parownik nie będzie wówczas zawilgocony ani oszroniony, dzięki czemu ozon może działać bez przeszkód.
Jest jednak warunek: we wnętrzu samochodu musi być mniej niż 20 stopni Celsjusza. W innym przypadku gaz ulegnie szybkiemu rozpadowi, co uniemożliwi wytworzenie odpowiedniego stężenia.
Czy warto więc włączać klimatyzację? Jeśli na zewnątrz jest ciepło, a wnętrze auta wydaje ci się wyraźnie nagrzane, lepiej uruchomić klimę. Ozon działa w niskich temperaturach znacznie skuteczniej. W takim wypadku konieczne jest jednak uruchomienie silnika. Pamiętaj, by nie robić tego w zamkniętym garażu!
Prawidłowo przeprowadzone ozonowanie nie zagraża zdrowiu podróżujących. Wystarczy pamiętać o tym, by w czasie ozonowania nie zaglądać do wnętrza samochodu i nie przebywać w nim. Ozon rozpada się w ok. 20 minut, jednak wywietrzeje on znacznie szybciej. Dobrą praktyką jest pozostawienie pracującej wentylacji przez ok. 5 minut po wyłączeniu ozonatora i wietrzenie auta minimum pół godziny.
Pierwsza jazda powinna się odbyć nie wcześniej niż po 2 godzinach po ozonowaniu. Oznaki podrażnienia ozonem to m.in. kaszel, drapanie w gardle i bóle głowy.
Nie trzeba jednak przejmować się zapachem obecnym w aucie jeszcze przez wiele godzin. To jedynie nieszkodliwe pozostałości po rozpadzie ozonu. Ten charakterystyczny zapach może towarzyszyć nawet na drugi dzień. Jeśli ci to przeszkadza, wywietrz samochód lub użyj trwałego zapachu do samochodu.
Aby ozonowanie było skuteczne, warto włączyć nawiew samochodowy. Wybierz najmocniejszy tryb dmuchawy, obieg zamknięty oraz nadmuch na środkowe kratki oraz szyby. Dzięki temu gaz będzie mógł swobodnie krążyć po samochodzie. Oczywiście wszystkie drzwi i okna muszą być zamknięte. Czy trzeba natomiast włączać klimatyzację? To zależy od tego, jaka jest temperatura w aucie oraz na zewnątrz.
W wysokich temperaturach ozon szybciej się rozpada, dlatego najlepiej ozonować samochód w niskiej temperaturze. Pomocne będzie więc włączenie najniższej temperatury nawiewu i klimatyzacji. Jeżeli nie możesz podłączyć akumulatora do prostownika, niezbędne jest uruchomienie silnika na czas ozonowania. W innym przypadku akumulator może się rozładować.
Długość ozonowania uzależniona jest od tego, jaką wydajność ma ozonator. Przyjmuje się, że minimalna wydajność generatora ozonu, niezbędna do uzyskania odpowiedniego stężenia ozonu, to 5000 miligramów na godzinę (5 g/h). Takie urządzenie powinno pracować około godzinę, by usunąć wszystkie szkodliwe drobnoustroje. Jeżeli jednak masz do dyspozycji generator o wyższej produkcji ozonu, np. 10 g/h lub 20 g/h, możesz proporcjonalnie skrócić czas ozonowania. Generator produkujący 10 g ozonu usunie mikroelementy w około 30 minut.
Większość ozonatorów ma wyłączniki czasowe w formie pokrętła, więc nie musisz pilnować czasu ozonowania. Tuż po dezynfekcji i tak nie należy wchodzić do auta, a tym bardziej wybierać się w trasę. Rozpad ozonu jest bardzo szybki i gaz staje się nieszkodliwy dla zdrowia już po około 20 minutach, ale dla pewności warto pozostawić auto do przewietrzenia przez około 2–3 godziny. Jeśli masz taką możliwość, za kierownicę wsiądź dopiero po pełnej dobie. Zapach ozonu może unosić się w powietrzu jeszcze dłużej, natomiast nie świadczy on o obecności toksycznego gazu – to pozostałość w formie nieszkodliwych przetrwalników. Pamiętaj też o tym, by po ozonowaniu wymienić filtr kabinowy na świeży, najlepiej z wkładem węglowym. Nie warto tego robić przed ozonowaniem, bowiem ozon może uszkodzić warstwę węgla aktywnego.
Częstotliwość ozonowania uzależniona jest od tego, jak często i intensywnie korzystasz z samochodu. W większości przypadków dla utrzymania świeżości wnętrza wystarczy ozonowanie co 12 miesięcy, wraz z serwisem klimatyzacji. Jeśli jednak zdarza ci się spożywać w aucie posiłki, przewozić zwierzęta, palić papierosy lub jeździć w brudnych warunkach, warto ozonować co 6 miesięcy. Nie należy natomiast przesadzać z ozonowaniem auta, bowiem częsty kontakt ozonu z materiałami we wnętrzu może przyspieszyć ich zużycie.