Regularna kontrola, uzupełnianie oraz wymiana płynów eksploatacyjnych w samochodzie to obowiązek każdego kierowcy, który chce cieszyć się bezpieczną i bezproblemową jazdą swoim pojazdem. Wszelkie zaniedbania na tej płaszczyźnie grożą poważnymi wydatkami na ewentualne naprawy, a także zagrażają bezpieczeństwu pasażerów oraz innych uczestników ruchu. Do najważniejszych płynów, które wlewamy do samochodu - pełniących najistotniejszą rolę, należą olej silnikowy, płyn hamulcowy oraz płyn chłodniczy. Ich wymianę należy kontrolować zgodnie z zaleceniami producenta, wedle ściśle określonych procedur. Nieco mniej istotne, ale także niezbędne do prawidłowego funkcjonowania pojazdu, są takie płyny jak: olej skrzyni biegów, płyn układu wspomagania kierownicy oraz płyn do spryskiwaczy. Przyjrzyjmy się dokładnie, jak kontrolować poziom wspomnianych płynów w samochodzie, kiedy je wymieniać oraz jakie grożą konsekwencje pominięcia tych czynności.
Od jego jakości, a także od terminów wymiany zależy sprawność i żywotność silnika. Trzeba pamiętać, że poziomu oleju nie należy sprawdzać na zimnym silniku ani zaraz po wyłączeniu auta. Na zimnym silniku może okazać się, że oleju jest zbyt dużo, ponieważ w całości spłynął do miski olejowej. Z kolei pomiar oleju zaraz po zatrzymaniu samochodu może wykazać, że jest go za mało - olej ciągle krąży w komorze silnika.
Poziom oleju określimy za pomocą kresek „minimum” i „maksimum” znajdujących się na bagnecie. Jeśli poziom oleju jest bliski lub niższy od minimalnego oznaczenia, trzeba natychmiast uzupełnić jego stan. Jeśli poziom znajduje się pośrodku, dolanie oleju jest zalecane - tak aby zapewnić silnikowi najlepszą ochronę, ale nie niezbędne.
Producenci nowoczesnych silników zalecają stosowanie olejów silnikowych tzw. long life, które powinno się wymieniać co 30-50 tys. kilometrów przebiegu. Tymczasem zdaniem dużej części mechaników i specjalistów, granica to 15 - 17 tys. kilometrów. Po tym przebiegu filtr oleju nie jest w stanie zatrzymywać zanieczyszczeń, a sam olej ulega zużyciu i traci właściwości smarne oraz antykorozyjne.
W autach, które są przede wszystkim eksploatowane w mieście oraz tych posiadających instalację gazową, wymiana oleju zalecana jest co 10-12 tys. kilometrów przebiegu. W autach, które nie są eksploatowane przez większą część roku i pokonują najwyżej kilkaset kilometrów albo w ogóle nie jeżdżą, należy dokonywać wymiany raz na rok. W przypadku samochodów z silnikami wysokoprężnymi, wyposażonych w filtry cząstek stałych DPF i FAP, konieczne jest stosowanie olejów niskopopiołowych.
Odpowiada za przenoszenie ciśnienia hydraulicznego w układach hamulcowych. Jaki płyn hamulcowy wybrać? Powinien mieć on odpowiednią lepkość i ściśliwość, a także nie może powodować korozji.
W komorze silnika jest umieszczony zbiorniczek na płyn. Jego poziom powinien znajdować się między wskaźnikami minimum a maksimum. Istotny jest również kolor płynu: żółty lub przezroczysty jest świeży, natomiast ciemna barwa cieczy może oznaczać sporą ilość zanieczyszczeń. W takim wypadku należy płyn wymienić.
Generalna zasada mówi, że płyn należy wymienić, gdy zawartość wody wynosi od 1%. w górę. Dobrze jest trzymać się zaleceń serwisowych, które zależnie od producenta samochodu mówią o wymianie płynu co 30-60 tys. kilometrów. Przebieg 30 tys. kilometrów lub okres 2 lat to bardzo dobry standard, którego warto przestrzegać.
Jego zadaniem jest utrzymanie odpowiedniej temperatury silnika, która pozwala na osiągnięcie właściwych parametrów pracy jednostki napędowej. Niedobór płynu może doprowadzić do przegrzania i zatarcia silnika.
Sprawdź także, jaki płyn chłodniczy wybrać
Kontrolki ostrzegawcze na desce rozdzielczej informują nas o zbyt małej ilości płynu. Trzeba jednak pamiętać, że elektronika bywa zawodna, dlatego poziom płynu warto sprawdzić samodzielnie. Po otwarciu maski należy znaleźć zbiorniczek wyrównawczy. Posiada on przezroczyste okienko z podziałką. Poziom płynu musi znajdować się pomiędzy MIN a MAX. Płyn musi być też czysty, bez śladów zanieczyszczeń i oleju.
Oto najważniejsze parametry:
Jakie jeszcze oleje w samochodzie należy regularnie wymieniać? Poziom oleju skrzyni biegów można skontrolować jedynie po wykręceniu korka otworu wlewowego, sprawdzając palcem, czy jest on w pobliżu dolnej krawędzi tego otworu. Czynność tę można wykonać jedynie po wjechaniu na kanał rewizyjny lub na najazd.
Częstotliwość wymiany oleju w skrzyniach AT zależna jest od marki i modelu auta czy rodzaju samej skrzyni. Zazwyczaj pierwsza wymiana oleju w skrzyni automatycznej następuje co 60-120 tys. kilometrów, kolejne co 40 - 100 tys. kilometrów.
W manualnej skrzyni biegów powinno się wymieniać olej co 100 tys. kilometrów przebiegu. Co prawda, dilerzy są zdania, że wymiana oleju w skrzyni biegów to tylko zbędny wydatek, to jednak zaniechanie tego procesu skraca żywotność przekładni i może nieść ze sobą poważne konsekwencje. Szczególnie jeżeli kierowca jeździ ostro, często przemieszcza się w warunkach miejskich czy holuje przyczepy. Wówczas wymiana oleju w skrzyni biegów jest wręcz wymagana i powinna mieć miejsce raz na 80-100 tys. kilometrów.
Wśród płynów, które wlewamy do samochodu, znajduje się także płyn układu wspomagania. Większość producentów samochodów zaleca wymianę płynu układu kierowniczego co 2-3 lata lub 100 tys. kilometrów (w zależności od tego, co nastąpi pierwsze). Niektórzy eksperci sugerują wykonanie tej czynności nawet co około 60 tys. kilometrów w przypadku intensywnej eksploatacji.
Warto wykonać ją również po zakupie używanego auta, kiedy nie znamy jego historii serwisowej, oraz gdy widzimy, że płyn jest bardzo mocno zabrudzony. Inne typowe objawy wskazujące na konieczność wymiany oleju do wspomagania to m.in.:
Jest to jeden z płynów, które wlewamy w samochodzie najczęściej. Jego obecność gwarantuje dobrą widoczność w aucie, dlatego tak ważne dla bezpieczeństwa jest regularne kontrolowanie jego stanu. Zimowe odmiany płynu do spryskiwaczy charakteryzują się zwiększoną odpornością na mróz.