Data publikacji: Poniedziałek, 25.07.2022

Jakie rodzaje kluczy przydadzą się w domowym warsztacie?

Klucze warsztatowe przydadzą się w wielu niespodziewanych sytuacjach, a także podczas drobnych oraz większych prac w domu. Warto więc zapoznać się z wszystkimi dostępnymi typami oraz rodzajami kluczy, by wiedzieć, kiedy wybrać każdy z nich.

Spis treści

Rodzaje kluczy do domowego warsztatu
Rodzaje kluczy stałych
Rodzaje kluczy nastawnych
Pozostałe rodzaje kluczy
Jakie rodzaje i rozmiary kluczy płaskich warto mieć w garażu?

Rodzaje kluczy do domowego warsztatu

Klucze to wspólny element wielu domowych warsztatów i skrzynek z narzędziami. Przydadzą się one w wielu awaryjnych sytuacjach związanych przede wszystkim z wszelkiego rodzaju hydrauliką, począwszy od instalacji nowej pralki lub bojlera, a skończywszy na wymianie rur w łazience.

Równie często znajdziemy je w garażach, gdzie okazują się niezastąpione przy konserwacji sprzętu mechanicznego używanego w ogrodzie lub przy naprawie samochodów. Wiele osób nie wie jednak, jak wiele typów tych narzędzi dostępnych jest w sklepach, a także do jakich konkretnych zadań zostały zaprojektowane. Przyjrzymy się zatem wszystkim najważniejszym rodzajom kluczy i przedstawmy ich przeznaczenie.

Klucze występują w dwóch podstawowych kategoriach – stałej oraz nastawnej. Pierwsza z nich obejmuje narzędzia, które pozbawione są jakiejkolwiek możliwości ich regulacji. Klucz stały stworzony jest do jednego konkretnego rodzaju wkrętu lub śruby.

Klucze nastawne posiadają natomiast proste systemy kalibracji, pozwalające odkręcać nimi rożnego rodzaju śruby, bez względu na konstrukcję ich łba lub średnicę. Najlepszym przedstawicielem tej rodziny narzędzi jest np. poczciwy klucz angielski, na całym świecie nieodmiennie kojarzony z hydraulikami.

Rodzaje kluczy stałych

Klucze płaskie

Jest to podstawowy rodzaj klucza warsztatowego, a ich kilka egzemplarzy na wszelki wypadek zawsze powinno znaleźć się naszej w skrzynce z narzędziami. Zaprojektowane zostały one do śrub i wkrętów o sześciokątnym profilu, ale podczas prac remontowych lub hobbystycznego majsterkowania znajdują często dodatkowe zastosowania.

Klucze płaskie występują w wielu standardowych rozmiarach, które opisane są cyframi, wskazującymi na wyrażoną w milimetrach odległość pomiędzy ich szczękami. W domu najczęściej przydadzą się klucze w rozmiarach 8, 10, 11 i 13 mm.

Pamiętajmy, że gdy nie dysponujemy odpowiednim rozmiarem klucza, nie warto eksperymentować, używając do „upartej” śruby mniejszych lub większych wersji narzędzia. Narażamy się wówczas na prawdopodobieństwo uszkodzenia przedmiotu/rury lub na zniszczenie wkrętów.

Warto również zwrócić uwagę na to, że klucze płaskie nie przydadzą się w wąskich i trudno dostępnych miejscach, co dla wielu niedoświadczonych osób jest nieodmiennie źródłem frustracji. Można jej oczywiście zapobiec, zaopatrując się w inne rodzaje kluczy.

Klucze oczkowe

Ten rodzaj klucza posiada na swoim końcu otwór (w wersji zamkniętej lub półotwartej) o dwunastokątnym profilu, w który wkładamy śrubę. Z racji konstrukcji gwarantują one stabilniejsze oparcie i niwelują problem ześlizgiwania się narzędzia, co przyspiesza proces odkręcania.

Podobnie jak klucze płaskie ich oczkowe wersje również dostępne są w różnych wielkościach, które wyrażone zostały w milimetrach. W domu najczęściej mogą przydać się rozmiary od 8 do 20 mm. Klucze 21 mm są natomiast często używane w warsztatach samochodowych.

Klucze oczkowe różnią się od siebie też pod względem kształtu rękojeści, która może zostać wyprofilowana z myślą o wielu specyficznych sytuacjach. W sklepach znajdziemy klucze proste, wygięte, łamane, osadzone i przegubowe.

Klucze oczkowe zamknięte i otwarte – klucze oczkowe zamknięte to najbardziej uniwersalne klucze o pełnym zamknięciu oczka. Klucze oczkowe otwarte mają niedomknięte oczka i znajdują zastosowanie w układach hamulcowych.
Klucze oczkowe proste i z grzechotką – jeśli szukasz klucza, który poradzi sobie w trudno dostępnych miejscach, to wybierz klucz oczkowy z grzechotką. Grzechotka jest to element ruchomy z zapadką. Tego typu klucz jest bardzo wygodny w użyciu i wydajnie przyspiesza tempo wykonania zamierzonej pracy.
Klucze oczkowe długie i krótkie – to podział ze względu na długość rękojeści. Im jest ona dłuższa, tym z większą siłą działasz na dokręcaną śrubę. Gdzie zaś wykorzystać klucze oczkowe krótkie? W miejscach, gdzie nie masz zbyt wiele przestrzeni do manewru.
Klucze oczkowe odgięte, łamane i osadzone – jeśli nie jesteś w stanie poradzić sobie z trudno dostępnymi miejscami przy użyciu kluczy, które opisaliśmy dotychczas, to czas zakupić klucze z wygiętymi rękojeściami. Dlaczego? Ponieważ oczko klucza odgiętego jest ustawione w innej płaszczyźnie niż jego rękojeść, co wpływa na możliwość pracy na różnych płaszczyznach. Klucz osadzony to taki, gdzie tylko niewielka część rękojeści znajduje się pod kątem. Jeśli zaś zdecydujesz się na klucz oczkowy łamany, to wiedz, że jego końcówka robocza jest ruchoma i możesz nim pracować w różnych płaszczyznach.

Klucze płasko-oczkowe

Klucze płasko-oczkowe są to uniwersalne klucze, które przydadzą ci się w domowym warsztacie. Uniwersalne klucze płasko-oczkowe są wyposażone w końcówki dwóch rodzajów w takim samym rozmiarze. Są one narzędziami wykorzystywanymi przez mechaników samochodowych, stolarzy, hydraulików, elektryków, monterów czy budowlańców. Sprawdzają się w podczas pracy w ciasnych, trudno dostępnych miejscach, gdzie nie jesteś w stanie dokręcić śruby innego typu kluczami i śrubokrętami.

Klucze płasko-oczkowe należą do rodziny kluczy płaskich, które to wykorzystywane są do odkręcania i dokręcania śrub oraz nakrętek z sześciokątnymi łbami. Jednym z typów kluczy płaskich są klucze oczkowe, wyposażone w zamkniętą końcówkę o dwunastokątnym profilu. Zapewniają one wygodniejszą i bezpieczniejszą pracę niż standardowe klucze płaskie. A dlaczego? Ponieważ zamknięte oczko zmniejsza ryzyko, że podczas wykonywania obrotu klucz ześlizgnie się ze śruby i uszkodzi jej łeb.

Rodzaje kluczy nastawnych

Klucze angielskie

Narzędzie w formie typowego klucza płaskiego. Za pomocą spiralnego pokrętła umieszczonego w główce możemy regulować rozwartość jego szczęk.

Klucze francuskie

Narzędzie przypominające z wyglądu młotek. Wyposażone jest w obustronne szczęki, a ich rozwartość regulowana jest za pomocą pokręcanej rękojeści.

Klucze szwedzkie

Najpopularniejszy rodzaj klucza używany powszechnie na całym świecie do wielu prac hydraulicznych. Rozwartość jego szczęk jest regulowana płynnie, co pozwala na łatwe i stabilne chwytanie oraz dociskanie elementów o kształcie walcowym, takich jak np. rury.

Klucze typu żabka

Duży klucz z nieskomplikowaną budową, posiadający regulowaną skokowo szerokość rozstawu szczęk. Podobnie jak model szwedzki jest on także zazwyczaj używany w pracach hydraulicznych.

Klucze hakowe

Klucze z końcówką w kształcie haka, często wyposażoną w ząbki lub dodatkowy zaczep. Najlepiej radzą sobie ze śrubami o zniszczonych krawędziach, których nie są w stanie ruszyć inne rodzaje kluczy.

Pozostałe rodzaje kluczy

Klucze imbusowe

Niezwykle proste klucze w kształcie litery L, które przeznaczone są do wklęsłych śrub z sześciokątnymi otworami. Najczęściej używane przez producentów mebli. Klucze te dostępne są również w formie nasadki do elektrycznego wkrętaka.

Klucze nasadowe

Klucze wyposażone w zróżnicowane końcówki do wykręcania śrub, które montowane są w specjalnym pokrętle. Przydają się zarówno w domu, a także przy konserwacji wszelkiego rodzaju sprzętu mechanicznego.

Klucze rurowe

Niezwykle porosty w swej konstrukcji rodzaj kluczy nasadowych, które zostały zaprojektowany przede wszystkim z myślą o pracach hydraulicznych i mechanicznych, np. przy samochodach. Swoim kształtem przypominają rurkę, której wyprofilowaną końcówkę dostępną w różnych rozmiarach nakłada się bezpośrednio na śrubę.

Klucz fajkowy

Kolejny typ kluczy nasadowych, który odznacza się wygiętą do maksymalnie 90 stopni końcówką z nakładką do wkręcania. Taka konstrukcja ułatwia pracę ze śrubami umieszczonymi w trudno dostępnych miejscach.

Rodzaje kluczy dynamometrycznych

Znasz już rodzaje kluczy nasadowych, rodzaje kluczy imbusowych, rodzaje kluczy nastawnych? A czy wiesz, czym jest klucz dynamometryczny? Jest to narzędzie wykorzystywane do dokręcania i odkręcania połączenia śrubowego (śrub i nakrętek) ze ściśle określoną siłą, tzw. momentem. Dzięki takiemu kluczowi możliwe jest, by dokładnie wybrać i dostosować moment, dzięki czemu połączenie jest przykręcane zgodnie ze specyfikacją producenta. Jest to szczególnie ważne tam, gdzie niezbędna jest wysoka precyzja (np. głowica silnika).

Rodzaje kluczy dynamometrycznych: klucz dynamometryczny wskazówkowy, klucz dynamometryczny mechaniczny, klucz dynamometryczny łamany, klucz dynamometryczny elektroniczny.

Jakie rodzaje i rozmiary kluczy płaskich warto mieć w garażu?

Warto, byś w warsztacie miał kilka rozmiarów kluczy płaskich. Tych, które są najbardziej popularne. Są to rozmiary: M8 (8 mm), M10 (10 mm), M13 (13 mm), M15 (15 mm) i M17 (17 mm). Klucze płaskie to podstawowe wyposażenie każdego mechanika czy montera. Czym więcej rozmiarów kluczy płaskich będziesz miał w swoim przydomowym warsztacie, tym sprawniej rozkręcisz i skręcisz zepsutą rzecz.

Zdjęcie: Envato Elements