Kiedy czyszczenie, a kiedy wymiana nagrzewnicy?

Sezon zimowy w pełni, a ogrzewanie twojego samochodu pozostawia wiele do życzenia? Skontroluj stan nagrzewnicy! Ten zapominany element z czasem traci swoje parametry i może być przyczyną chłodów w kabinie. Dlaczego nagrzewnica przestaje działać? Kiedy konieczne jest czyszczenie nagrzewnicy? Podpowiadamy.

Za co odpowiada nagrzewnica?

W większości nowoczesnych samochodów silnik spalinowy chłodzony jest cieczą. Jest to znacznie wydajniejszy system chłodzenia, dobrze radzący sobie także w korkach oraz przy niskiej prędkości. Choć wydaje się to nielogiczne, płyn chłodzący służy także do… ogrzewania kabiny! Dzieje się tak dlatego, że część odbieranej temperatury wytwarzanej podczas pracy silnika może posłużyć do ogrzania powietrza wtłaczanego do wnętrza samochodu.

Wymiennikiem ciepła, który oddaje temperaturę do przepływającego przez nawiew powietrza, jest nagrzewnica. To dość prosty element, wykonany z użebrowanych rurek, przez które przepływa ciepły płyn chłodzący. Ustalanie temperatury powietrza dostającego się do kabiny polega na regulacji ilości cieczy chłodzącej wtłaczanej do nagrzewnicy oraz na regulacji ilości powietrza, które opływa nagrzewnicę. Kiedy konieczne jest czyszczenie nagrzewnicy?

Zapowietrzona czy zapchana nagrzewnica – objawy

Przy awarii nagrzewnicy typowym objawem jest niedostateczne lub niedziałające ogrzewanie. Jeśli po ustawieniu temperatury ogrzewania na maksimum oraz sprawnym działaniu dmuchawy przez cały czas wieje zimne powietrze, można domniemywać, że nagrzewnica nie oddaje ciepła przepływającemu powietrzu.

W takim przypadku usterka może jednak wynikać z nieprawidłowego ukierunkowania strumienia powietrza. Być może zawór kieruje do wnętrza wyłącznie powietrze dostające się z zewnątrz samochodu. Podobnie może być w przypadku usterki zaworu sterującego dopływem cieczy chłodzącej do samej nagrzewnicy.

Co warto podkreślić, powyższy objaw dotyczy sytuacji, w której silnik oraz płyn chłodzący są w pełni rozgrzane. W samochodach bez elektronicznych podgrzewaczy cieczy chłodzącej może minąć nawet kilkanaście minut, zanim z nawiewów poleci gorące powietrze. Dotyczy to zwłaszcza silników wysokoprężnych, które poprzez większą sprawność mniej energii oddają w formie ciepła, a tym samym wolniej nagrzewają płyn chłodniczy i nagrzewnicę.

Po czym jeszcze można poznać niesprawną nagrzewnicę? W przypadku wycieku płynu chłodniczego może dojść do zalania okolic kokpitu. Efektem jest nietypowy, słodki zapach powietrza z nawiewu oraz wzmożony problem zaparowanych szyb w aucie. Jeśli podobne objawy zauważysz we własnym samochodzie, jak najszybciej udaj się do serwisu . Ubytki płynu chłodniczego grożą nie tylko pogorszonym ogrzewaniem, ale i brakiem chłodzenia silnika.

Najczęstsze usterki nagrzewnicy

Oprócz rozszczelnienia nagrzewnicy, powszechną usterką jest zablokowanie przepływu cieczy chłodzącej przez żebra nagrzewnicy. Może do tego dojść w wyniku oderwania się dużego fragmentu np. rdzy i zatkania rurki. Osłabione działanie nagrzewnicy wskazuje również na zanieczyszczenie lub zakamienienie elementu.

Zbierający się kamień w układzie chłodzenia to najczęściej efekt zbyt rzadkiego wymieniania płynu chłodniczego lub rozcieńczania go nie wodą destylowaną, a zwykłą wodą kranową. Ta zawiera dużą ilość minerałów, które osadzają się w postaci kamienia znanego np. z czajników.

Inne zabrudzenia nagrzewnicy mogą wskazywać na usterkę silnika lub któregoś z podzespołów. Przedostawanie się spalin czy oleju do układu chłodzenia nie jest naturalnym zjawiskiem i świadczy o nieszczelności. W wielu przypadkach związane jest to z uszkodzeniem uszczelki pod głowicą, co wiąże się ze sporymi kosztami napraw.

Czyszczenie nagrzewnicy – w jakich przypadkach jest wystarczające?

Zarówno zanieczyszczenia, jak i kamień można usunąć. Samo czyszczenie nagrzewnicy jest stosunkowo łatwe, jednak znacznie trudniejszym zadaniem jest wymontowanie nagrzewnicy. Znajduje się ona pod podszybiem i jest zabudowana w kokpicie, dlatego często konieczne jest rozebranie niemal całej deski rozdzielczej. Stąd też niektórzy decydują się na usunięcie kamienia kotłowego z nagrzewnicy bez demontowania jej z samochodu.

Czyszczenie nagrzewnicy bez wyjmowania jej z auta polega na wlaniu odkamieniacza bezpośrednio do przewodów zamocowanych w króćcach. Innym sposobem jest usunięcie całej cieczy chłodzącej z układu i wypełnienie go wodą demineralizowaną z dodatkiem specjalnego odkamieniacza. Po około 15 minutach pracy silnika należy odczekać, aż woda się schłodzi i zastąpić ją płynem chłodniczym. W tym przypadku wyczyścisz nie tylko nagrzewnicę, ale i pozostałe elementy układu chłodzenia, z chłodnicą, pompą wody oraz kanałami silnika włącznie.

Unikaj czyszczenia nagrzewnicy domowymi sposobami, czyli octem, Kretem lub kwaskiem cytrynowym. Nawet jeśli te sposoby działają, mogą negatywnie wpłynąć na stan przewodów oraz uszczelek. Pamiętaj też o odpowietrzeniu układu po uzupełnieniu go świeżym płynem chłodniczym.

Kiedy czyszczenie nagrzewnicy nie pomaga

Mocno zużytą nagrzewnicę nie zawsze da się uratować. Jeśli jest pęknięta, zardzewiała lub mocno zabrudzona, często jedynym wyjściem jest wymiana elementu na nowy. Istnieje wiele zamienników nagrzewnic, jednak nie warto wybierać najtańszych opcji. Jest to istotny element układu chłodzenia, a dostęp do nagrzewnicy wymaga skomplikowanego demontażu kokpitu, więc nie ma sensu ryzykować.

Wymiana nagrzewnicy pociąga za sobą spuszczanie i wymianę płynu chłodniczego, dlatego przygotuj ilość wskazaną przez producenta samochodu. Aby nie dopuścić do ponownego osadzenia kamienia kotłowego, zawsze używaj gotowych płynów chłodniczych lub rozcieńczonego wodą demineralizowaną koncentratu. Uwzględnij też odpowiednią proporcję, dobraną do warunków pogodowych.